Intel ve vãn Apple sau cú hích từ Nvidia và SoftBank

Đây là một phần trong nỗ lực củng cố hoạt động kinh doanh của Intel, hiện được chính phủ Mỹ nắm giữ một phần.

Apple và Intel đã bàn về khả năng hợp tác chặt chẽ hơn, các nguồn tin của Bloomberg cho biết. Các cuộc đàm phán mới ở giai đoạn đầu và có thể sẽ không dẫn đến một thỏa thuận.

Cổ phiếu Intel đã tăng 6,4% lên 31,22 USD hôm 24.9 (giờ Mỹ) tại thành phố New York sau khi Bloomberg đưa tin trên. Trong khi đó, cổ phiếu Apple giảm gần 1%, chốt phiên 24.9 ở mức 252,31 USD.

Một thỏa thuận với Apple (khách hàng lâu năm của Intel nhưng chuyển sang dùng chip tự thiết kế 5 năm qua) sẽ là sự công nhận thêm cho nỗ lực xoay chuyển tình thế của nhà sản xuất chip Mỹ vang bóng một thời này.

Tuy vậy, khó có khả năng Apple sẽ quay lại sử dụng chip Intel trong các thiết bị của mình. Những chip tiên tiến nhất của Apple hiện do đối tác TSMC sản xuất. TSMC là hãng sản xuất chip theo hợp đồng số 1 thế giới của Đài Loan.

Đại diện Intel từ chối bình luận. Người phát ngôn Apple cũng không phản hồi khi được đề nghị bình luận.

Intel tìm khoản đầu tư từ Apple sau Nvidia và SoftBank - Ảnh: AI

Nếu thành sự thật, một thỏa thuận như vậy sẽ nối tiếp khoản đầu tư 5 tỉ USD của Nvidia vào Intel hồi tuần trước. Nvidia dự định hợp tác với Intel trong lĩnh vực chip cho máy tính cá nhân (PC) và trung tâm dữ liệu.

Theo thỏa thuận được công bố hôm 18.9, Intel đang lên kế hoạch thiết kế các CPU (bộ xử lý trung tâm) dành cho trung tâm dữ liệu tùy chỉnh mà Nvidia sẽ đóng gói cùng các chip AI của mình, được gọi là GPU (bộ xử lý đồ họa). Một công nghệ độc quyền của Nvidia sẽ cho phép chip Intel và Nvidia giao tiếp với nhau ở tốc độ cao hơn trước.

Liên kết tốc độ cao là điểm khác biệt quan trọng trên thị trường AI vì nhiều chip phải được kết nối với nhau để hoạt động như một khối thống nhất, xử lý lượng dữ liệu khổng lồ.

Hiện tại, các máy chủ AI bán chạy nhất của Nvidia với những liên kết tốc độ cao này chỉ khả dụng khi dùng chip nội bộ. Song thỏa thuận này sẽ mang đến cho Intel cơ hội kiếm tiền từ mỗi máy chủ AI của Nvidia.

Việc kết hợp chip Nvidia - Intel có thể tạo ra thách thức cạnh tranh lớn với AMD (vốn đang phát triển máy chủ AI của riêng mình) và Broadcom (đang sở hữu công nghệ kết nối chip-to-chip và hỗ trợ Google phát triển chip AI).

Về thị trường tiêu dùng, Nvidia sẽ cung cấp cho Intel một chip đồ họa tùy chỉnh mà Intel có thể đóng gói với CPU PC của mình với cùng tốc độ kết nối, có khả năng mang lại lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ như AMD.

Kiến trúc điện toán x86 của Intel đã mất thị phần trong cả trung tâm dữ liệu và PC vì chip sử dụng công nghệ Arm. Tuy nhiên, Intel vẫn chiếm thị phần lớn.

Ông Jensen Huang, Giám đốc điều hành Nvidia, tuyên bố: "Việc hợp tác mang tính lịch sử này kết hợp chặt chẽ AI và GPU Nvidia với CPU Intel cùng hệ sinh thái x86 rộng lớn. Đó là sự kết hợp giữa hai nền tảng đẳng cấp thế giới. Cùng nhau, chúng tôi sẽ mở rộng hệ sinh thái và đặt nền móng cho kỷ nguyên điện toán tiếp theo".

Hai công ty không tiết lộ các điều khoản tài chính của hợp tác kỹ thuật, nhưng cho biết họ sẽ sản xuất nhiều thế hệ sản phẩm trong tương lai. Các quan chức Nvidia và Intel mô tả sự hợp tác này là một thỏa thuận thương mại, theo đó họ sẽ cung cấp chip cho nhau để tạo ra sản phẩm và không có yếu tố cấp phép nào trong hợp đồng.

Nvidia - Intel từ chối tiết lộ thời điểm ra mắt sản phẩm chung đầu tiên. Tuy nhiên, cả hai khẳng định các kế hoạch về sản phẩm trước thỏa thuận này không thay đổi.

Thỏa thuận giữa Intel và Nvidia tiềm ẩn rủi ro với TSMC - vốn đang sản xuất chip AI theo hợp đồng cho Nvidia. Đây là mảng kinh doanh mà Nvidia, công ty giá trị nhất thế giới, một ngày nào đó có thể mở rộng sang Intel.

Hồi tháng 8, SoftBank Group (gã khổng lồ công nghệ Nhật Bản đang tìm cách mở rộng hiện diện tại Mỹ) đã công bố khoản đầu tư 2 tỉ USD vào Intel.

Các nguồn tin cho biết Intel cũng liên hệ với những công ty khác về khả năng đầu tư và hợp tác.

Ông Lip-Bu Tan, Giám đốc điều hành Intel, đang tìm cách tái thiết công ty với sự hậu thuẫn của chính phủ liên bang Mỹ. Trong một thỏa thuận đặc biệt được chính quyền Trump dàn xếp hồi tháng 8, chính phủ Mỹ đã mua khoảng 10% cổ phần của Intel.

Intel được xem là một mảnh ghép then chốt trong nỗ lực hồi sinh sản xuất chip trong nước, vấn đề ưu tiên của chính phủ Mỹ.

Thách thức rất lớn với Intel

Ngay cả khi nhận được sự hỗ trợ tài chính từ chính phủ Mỹ, Nvidia và SoftBank Group, thách thức với Intel vẫn còn rất lớn. Công ty đặt trụ sở tại thành phố Santa Clara (bang California, Mỹ) đã đánh mất lợi thế công nghệ lâu năm và cả thị phần cho các đối thủ như AMD. Ngoài ra, Intel cũng chật vật trong việc tận dụng sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) để sản xuất chip, lĩnh vực mà Nvidia đang dẫn đầu.

Từng là hãng sản xuất chip thống trị Mỹ, Intel hiện có vốn hóa thị trường là 145,81 tỉ USD, bằng một phần nhỏ của Nvidia (4.300 tỉ USD). Intel phải cắt giảm nhân sự và hoãn kế hoạch mở rộng nhà máy để đối phó với khó khăn tài chính.

Tuy nhiên, các nhà đầu tư đã lạc quan hơn về triển vọng của Intel kể từ khi có dòng vốn từ chính phủ Mỹ. Giá cổ phiếu Intel đã tăng hơn 60% kể từ đầu tháng 8.

Dưới thời cựu Giám đốc điều hành Pat Gelsinger, Intel đã định hướng phát triển mạnh mảng sản xuất chip theo hợp đồng (gia công chip). Thế nhưng, công ty gặp khó trong việc thu hút khách hàng để hỗ trợ các kế hoạch mở rộng nhà máy.

Intel vẫn tiếp tục theo đuổi chiến lược gia công chip dưới thời tân Giám đốc điều hành Lip-Bu Tan, nhưng thận trọng hơn. Tháng 7, Lip-Bu Tan cho biết Intel sẽ chỉ triển khai công nghệ sản xuất chip tiên tiến mới là 14A nếu nhận được hợp đồng từ khách hàng.

Giám đốc điều hành Apple: “Chúng tôi rất muốn thấy Intel trở lại”

Apple và Intel có lịch sử hợp tác lâu dài nhưng đôi khi căng thẳng. Apple đã sử dụng chip Intel trong các máy Mac suốt nhiều năm, nhưng bắt đầu chuyển sang chip tự thiết kế từ năm 2020. Đây là một phần trong nỗ lực lớn của Apple nhằm dùng nhiều linh kiện tự thiết kế hơn.

Ngoài ra, Apple đã mua lại phần lớn mảng kinh doanh modem của Intel vào năm 2019 với giá khoảng 1 tỉ USD. Thương vụ này gồm bằng sáng chế, thiết bị, hợp đồng thuê và khoảng 2.200 nhân viên Intel sẽ chuyển sang Apple. Mục đích là để Apple có thể phát triển modem riêng, giảm sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp bên ngoài như Qualcomm.

Hồi tháng 2.2025, Apple đã giới thiệu modem 5G tự thiết kế đầu tiên mang tên C1, dùng trong iPhone 16e. Mới đây, Apple trình làng modem C1X, bản nâng cấp của C1, trong iPhone Air.

Apple cho biết C1X nhanh gấp đôi so với C1 và tiết kiệm năng lượng hơn 30%, nhưng hiện chỉ hỗ trợ 5G sub-6 GHz, chưa có mmWave. Trong khi đó, iPhone 17, iPhone 17 Pro và iPhone 17 Pro Max vẫn tiếp tục dùng modem của Qualcomm.

Tim Cook mong Intel trở lại đường đua sản xuất chip theo hợp đồng - Ảnh: Bloomberg

Gần đây, Apple thông báo đầu tư mạnh mẽ hơn vào Mỹ dù phần lớn việc sản xuất thiết bị vẫn diễn ra ở nước ngoài.

Tại một sự kiện ở Nhà Trắng hồi đầu tháng 8, Apple công bố kế hoạch chi 600 tỉ USD cho các sáng kiến trong nước 4 năm, tăng từ cam kết trước đó là 500 tỉ USD.

Trọng tâm của thông báo từ Apple là Chương trình Sản xuất tại Mỹ, được thiết kế nhằm khuyến khích các công ty khác sản xuất linh kiện trong nước.

Bằng việc cam kết mua linh kiện và mở rộng quan hệ với các nhà cung cấp Mỹ, Apple có thể giúp họ có kỹ năng cũng như năng lực để mở rộng kinh doanh. Điều này cho phép Apple ghi nhận công lao trong việc hỗ trợ 450.000 việc làm tại các nhà cung cấp của mình.

Xem kỹ các thành viên của chương trình cho thấy Apple đang dựa vào một số đối tác lâu năm nhất. “Cha đẻ iPhone” cho biết các nhà cung cấp Mỹ của họ dự kiến sẽ sản xuất 19 tỉ chip cho các sản phẩm Apple trong năm 2025 - kết quả của quá trình hợp tác và đầu tư lâu dài chứ không thể xảy ra trong một sớm một chiều.

Ví dụ, Apple thông báo toàn bộ kính bảo vệ iPhone và Apple Watch sẽ do Corning sản xuất tại Mỹ, ở nhà máy thuộc bang Kentucky. Apple sẽ chi 2,5 tỉ USD cho nỗ lực này.

Kính cường lực của Corning đã được sử dụng trên iPhone từ phiên bản đầu tiên năm 2007. Apple thường không cho phép các nhà cung cấp nói về quan hệ hợp tác của họ. Tuy nhiên, Jeff Williams (cựu giám đốc vận hành Apple) từng ca ngợi kính Corning vào năm 2017 khi hãng này nhận được khoản đầu tư từ Quỹ Sản xuất Tiên tiến của Apple. Gã khổng lồ công nghệ Mỹ tiếp tục rót thêm 250 triệu USD vào Corning năm 2019 và 45 triệu USD năm 2021.

Apple còn nhấn mạnh về sự hợp tác với Coherent, nhà cung cấp lâu năm thiết bị laser cho phần cứng nhận diện khuôn mặt của họ, được sản xuất tại bang Texas. Morgan Stanley ước tính mảng kinh doanh này khoảng 100 triệu USD mỗi năm và cho biết Apple còn các lựa chọn khác như Lumentum, Sony.

Chưa hết, Apple sẽ mở rộng hợp tác với Texas Instruments để sản xuất chip tại bang Texas và Utah (Mỹ). Texas Instruments từ lâu đã cung cấp chip cho iPhone, chẳng hạn mạch điều khiển giao diện USB hoặc cấp nguồn cho màn hình.

Apple cũng hợp tác với Samsung Electronics (hãng cung cấp màn hình iPhone) để triển khai “công nghệ mới mang tính đột phá trong sản xuất chip”, nhưng không tiết lộ chi tiết.

Các đối tác khác của Apple gồm Applied Materials (tạo thiết bị sản xuất chip), GlobalFoundries (xưởng đúc chip), GlobalWafers America (cung cấp đĩa bán dẫn sản xuất tại Mỹ cho TSMC và Texas Instruments).

GlobalFoundries sản xuất chip cho Broadcom, hãng cung cấp chip không dây trên iPhone. Cả GlobalFoundries cùng Broadcom sẽ hợp tác với Apple để phát triển và sản xuất linh kiện 5G tại Mỹ.

Chưa hết, Apple sẽ mua hàng triệu chip tiên tiến do TSMC sản xuất tại bang Arizona và là khách hàng lớn nhất của tập đoàn Đài Loan ở bang này.

Tim Cook (Giám đốc điều hành Apple) từng cùng cựu Tổng thống Joe Biden đến thăm nhà máy của TSMC năm 2022 và cam kết mua chip từ đây.

Apple còn thông báo sẽ đầu tư và trở thành khách hàng của Amkor tại nhà máy ở bang Arizona (Mỹ), nơi đóng gói và kiểm tra chip - công đoạn cuối cùng trước khi lắp vào máy tính.

Cuối cùng, Apple tiết lộ sẽ mở rộng các trung tâm dữ liệu cho AI tại bang North Carolina, Iowa, Nevada và Oregon. Công ty từng nêu bật về các trung tâm này trong các cam kết chi tiêu trước đây.

Tim Cook nói với kênh CNBC rằng các khoản đầu tư này sẽ khuyến khích các công ty khác bổ sung sản xuất tại Mỹ, tạo ra “hiệu ứng domino”.

Khi được hỏi về Intel, Tim Cook nói rằng sự cạnh tranh sẽ tốt cho ngành sản xuất chip theo hợp đồng. “Chúng tôi rất muốn thấy Intel trở lại”, Giám đốc điều hành Apple thổ lộ.

Sơn Vân