Iran đưa ra 7 yêu cầu trước khi tái đàm phán thỏa thuận hạt nhân với Mỹ

Iran nêu 7 điều kiện cho việc tái đàm phán trở lại thỏa thuận hạt nhân JCPOA năm 2015 mà chính quyền ông Trump rút khỏi năm 2018 - Ảnh: Reuters/AP

Bài liên quan

Iran thách thức chính quyền Joe Biden bằng vụ bắt giữ tàu chở dầu của Hàn Quốc

Ả Rập Xê Út tuyên bố thận trọng với tân tổng thống Mỹ bởi những lo ngại về Iran và kinh tế

Iran thông qua chính sách cứng rắn khi đối mặt với chính quyền mới của Biden

Mỹ nhắm vào lĩnh vực thép của Iran cho các lệnh trừng phạt mới

7 yêu cầu của Iran

Trước đó, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã bày tỏ sự ủng hộ của mình đối với việc đảo ngược quyết định rút khỏi Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA) của chính quyền Trump và các quan chức trong chính phủ mới được cho là đã tổ chức các cuộc thảo luận bí mật với các đại diện của Iran.

Nói với tờ báo al-Jarida của Kuwait, quan chức giấu tên từ văn phòng Tổng thống Iran Hassan Rouhani nói rằng, các cuộc tiếp xúc đã bắt đầu trước khi Tổng thống Joe Biden lên nắm quyền và ngụ ý rằng họ đang tiếp tục nhưng không chính thức.

Theo tờ báo của Kuwait, Đại sứ Iran tại Liên Hợp Quốc Majid Takht Rawanji đã được gọi trở lại Tehran, nhằm sắp xếp các cuộc tiếp xúc với chính quyền mới ở Washington trước khi quay trở lại New York với một loạt bảy điều kiện, để Iran tham gia vào việc nối lại các cuộc đàm phán về chương trình hạt nhân.

Điều kiện đầu tiên được cho là Iran sẽ không chấp nhận việc giảm bớt các lệnh trừng phạt từng phần, vì Tehran coi Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA) là không thể phân chia. Báo cáo nói rằng Iran sẽ tái khẳng định yêu cầu Mỹ duy trì tất cả các khía cạnh của thỏa thuận, bao gồm cả việc dỡ bỏ hoàn toàn các lệnh trừng phạt, như một điều kiện tiên quyết cần thiết để quay trở lại thỏa thuận.

Thứ hai, mọi bất đồng về các hiệp định phải được thảo luận trong khuôn khổ các ủy ban đàm phán chính thức. Một trong những bất đồng được mong đợi này là yêu cầu của Tehran về việc bồi thường thiệt hại tài chính mà họ phải gánh chịu do việc chính quyền Trump rút khỏi thỏa thuận, đặc biệt là tác động tài chính của các lệnh trừng phạt.

Điều kiện thứ ba, theo báo cáo, là Tehran sẽ không chấp thuận sử dụng các điều khoản của thỏa thuận hạt nhân để giải quyết các vấn đề riêng biệt, chẳng hạn như chương trình tên lửa và các hoạt động ở nước ngoài.

Điều kiện thứ tư là không có thành viên mới nào được phép tham gia thỏa thuận ngoài P5 + 1 hiện có, bao gồm bất kỳ quốc gia Ả Rập vùng Vịnh nào.

Thứ năm, mối quan tâm về các quốc gia khác trong khu vực phải được thảo luận như một vấn đề riêng biệt và không được đưa vào các cuộc đàm phán về làm giàu hạt nhân.

Điểm tiếp theo được cho là mặc dù không sẵn sàng thảo luận về hệ thống tên lửa của mình, Iran sẽ thấy có thể chấp nhận được khi nói về việc kiểm soát vũ khí ở cấp độ khu vực với sự giám sát của Liên hợp quốc, gây ra lo ngại đặc biệt về tên lửa và kho hạt nhân bất hợp pháp của Israel.

Cuối cùng, Iran sẽ không cho phép một giải pháp hai nhà nước cho Israel và Palestine, thay vào đó yêu cầu một cuộc trưng cầu dân ý của Liên hợp quốc bao gồm người Israel gốc Do Thái và người Palestine về vấn đề “đất đai”. Không có thêm chi tiết nào về nội dung của cuộc trưng cầu tiềm năng được nêu ra, theo báo cáo.

Iran đã tuyên bố làm giàu uranium lên mức 20% vào cuối năm 2020 - Ảnh: Zuma Press

Ý kiến của Israel

Tổng thống Rouhani sẽ trực tiếp ban hành các điều kiện này cho chính quyền Biden, báo cáo cũng cho biết.

Bộ trưởng Ngoại giao Iran Mohammad Javad Zarif cho biết trong một báo cáo của Bộ Ngoại giao hôm thứ Sáu (22/1) rằng, Iran sẽ không chấp nhận bất kỳ yêu cầu, điều khoản hoặc ký kết nhà nước nào thêm vào thỏa thuận ban đầu do Washington đề xuất vào năm 2015.

Ông Zarif nói rằng nếu Washington bắt đầu bằng cách “loại bỏ một cách vô điều kiện, với đầy đủ hiệu lực, tất cả các lệnh trừng phạt được áp đặt, áp đặt lại hoặc gắn nhãn lại kể từ khi Trump nhậm chức”, Iran sẽ đảo ngược các bước mà họ đã thực hiện kể từ khi Mỹ rút chữ ký khỏi thỏa thuận vào năm 2018.

Kênh 12 News đưa tin vào tuần trước rằng, chính quyền Biden đã bắt đầu các cuộc đàm phán phần lớn không được tiết lộ với các quan chức Iran về việc quay trở lại thỏa thuận và cũng đã cập nhật cho Israel về nội dung của họ.

Điều này diễn ra trong bối cảnh có thông tin rằng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu sẽ cử người đứng đầu lực lượng Mossad Yossi Cohen tới Washington vào tháng tới, để đưa ra các yêu cầu của Israel trước khi bất kỳ phiên bản mới nào của thỏa thuận hạt nhân Iran được đồng ý.

Theo báo cáo, ông Cohen sẽ là quan chức cấp cao đầu tiên của Israel gặp Tổng thống Biden và dự kiến cũng sẽ gặp giám đốc CIA.

Ngay cả trước khi đắc cử năm ngoái, ông Biden đã công khai bày tỏ mong muốn Mỹ tái gia nhập hiệp định, trong khi Israel nói rằng việc quay lại thỏa thuận phải bao gồm các hạn chế mới đối với chương trình tên lửa đạn đạo của Iran và bị cáo buộc ủng hộ hoạt động khủng bố trên trường quốc tế.

JCPOA, hạn chế việc Iran phát triển uranium để đổi lấy việc được giảm bớt các lệnh trừng phạt, đã được Tehran cũng như sáu cường quốc thế giới ký vào năm 2015.

Năm 2018, cựu Tổng thống Donald Trump đã rút chữ ký của Mỹ khỏi thỏa thuận và đưa ra các biện pháp trừng phạt khắc nghiệt đối với quốc gia này, tuyên bố rằng Tehran đã không tuân thủ các điều khoản của mình, bất chấp các nhà quan sát quốc tế và Liên minh châu Âu cho rằng Tehran đang hành động hoàn toàn phù hợp với hiệp định.