Iran gạt đề xuất của Tổng thống Trump

Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian. (Ảnh: AP)

Tổng thống Masoud Pezeshkian cho biết, phản hồi của Iran được chuyển qua Oman, với nội dung để ngỏ khả năng đàm phán gián tiếp với Washington.

Các cuộc đàm phán giữa hai bên không không đạt được tiến triển nào kể từ khi ông Trump đơn phương rút thỏa thuận hạt nhân năm 2018.

Kể từ đó, căng thẳng khu vực bùng phát thành các cuộc tấn công trên biển và trên bộ, nghiêm trọng nhất là cuộc xung đột Israel - Hamas ở Dải Gaza, nơi Israel đối đầu với các phong trào thuộc “trục kháng chiến” được Iran hậu thuẫn.

Hiện nay, Mỹ đang tiến hành các cuộc không kích dữ dội nhằm vào lực lượng Houthi thân Iran ở Yemen. Nguy cơ Mỹ dùng hành động quân sự nhằm vào chương trình hạt nhân của Iran vẫn còn đó.

"Chúng tôi không né tránh đàm phán. Chính tình trạng vi phạm lời hứa đã gây ra vấn đề cho chúng tôi. Họ phải chứng minh rằng họ có thể xây dựng lòng tin", Tổng thống Pezeshkian nói trong cuộc họp nội các được chiếu trên truyền hình ngày 30/3.

Nhà Trắng, Bộ Ngoại giao Mỹ và các quan chức khác chưa đưa ra phản hồi nào. Tuy nhiên, Tổng thống Trump trước đó cho biết đang cân nhắc sử dụng hành động quân sự và thuế quan nếu Iran không đồng ý đàm phán để tiến tới thỏa thuận hạt nhân.

"Nếu họ không đạt được thỏa thuận, sẽ có đánh bom và sẽ có vụ việc mà họ chưa từng thấy trước đây", ông Trump nói trong phát biểu được chiếu trên NBC News ngày 30/3.

Tuần trước, Press TV – kênh tiếng Anh của đài truyền hình nhà nước Iran – đăng bản tin nêu tên các căn cứ của Mỹ ở Trung Đông có thể trở thành mục tiêu bị tấn công. Danh sách bao gồm Trại Thunder Cove trên đảo Diego Garcia ở Ấn Độ Dương, nơi Mỹ đang đặt máy bay ném bom tàng hình B-2.

"Bản thân người Mỹ biết họ dễ bị tổn thương như thế nào. Nếu họ vi phạm chủ quyền của Iran, điều đó sẽ giống như một tia lửa trong kho thuốc súng, đốt cháy toàn bộ khu vực. Trong kịch bản như vậy, các căn cứ của họ và đồng minh sẽ không an toàn", Chủ tịch Quốc hội Iran Mohammad Bagher Qalibaf cảnh báo hôm 28/3.

Lá thư của ông Trump được đưa đến Tehran ngày 12/3. Dù nhà lãnh đạo Mỹ công bố trên truyền hình rằng ông đã viết nó, nhưng hầu như không tiết lộ về nội dung mà ông gửi tới Đại giáo chủ Iran.

Việc này gợi nhớ đến lá thư mà ông Trump viết cho Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un trong nhiệm kỳ đầu tiên, dẫn đến các cuộc gặp mặt trực tiếp sau đó, nhưng hai bên không đạt được thỏa thuận nào về chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng.

Bức thư của ông Trump được gửi đi khi cả Israel và Mỹ đều cảnh báo sẽ không bao giờ để Iran sở hữu vũ khí hạt nhân, dẫn đến lo ngại về nguy cơ xảy ra đối đầu quân sự khi Tehran đã làm giàu uranium tới mức 60%, gần đạt cấp độ vũ khí.

Iran từ lâu vẫn khẳng định chương trình của họ phục vụ mục đích hòa bình. Tuy nhiên, báo cáo của cơ quan giám sát hạt nhân thuộc Liên Hợp Quốc đưa ra vào tháng 2 vừa qua cho biết, Iran đã đẩy nhanh quá trình sản xuất uranium tới gần cấp độ vũ khí.

Sự miễn cưỡng của Iran trong đàm phán với ông Trump một phần bắt nguồn từ việc nhà lãnh đạo này đã ra lệnh thực hiện vụ ám sát tướng Iran Qassem Soleimani bằng máy bay không người lái ở Baghdad hồi tháng 1/2020.

Mỹ cáo buộc Iran đã âm mưu ám sát ông Trump để trả đũa trước khi cuộc bầu cử Mỹ diễn ra vào tháng 11/2024, nhưng Tehran phủ nhận.

Tú Linh

Theo AP