Iran kêu gọi điều tra quốc tế vụ chiến đấu cơ Mỹ chặn máy bay chở khách ở Syria

Trước đó, ngày 23-7, chuyến bay Mahan Air số hiệu 1152 đang hành trình từ Tehran tới Lebanon thì bị 2 chiến đấu cơ thuộc liên quân chống khủng bố do Mỹ đứng đầu chặn lại tại khu vực al-Tanf, Đông Bắc Syria.

Ban đầu, hành khách có mặt trên khoang nghi là máy bay của Israel. Tuy nhiên, cơ trưởng của 1152 qua liên lạc radio xác định đó là máy bay của Không lực Mỹ.

Vụ việc đã khiến phi công của máy bay Mahan Air buộc phải nhanh chóng thay đổi độ cao để tránh va chạm, làm 5 hành khách bị thương.

Máy bay sau đó đã hạ cánh tại Thủ đô Beirut của Lebanon. Tất cả 150 hành khách đã được sơ tán an toàn.

Về phía Mỹ, Người phát ngôn Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ Bill Urban xác nhận 1 chiếc F-15 của Mỹ đang thực hiện nhiệm vụ chống khủng bố đã kiểm tra trực quan thông thường 1 máy bay chở khách Mahan Air ở khoảng cách khoảng 1.000m.

Theo đó, khi phi công F-15 xác định máy bay bay qua không phận là máy bay chở khách Mahan Air, chiến đấu cơ F-15 đã giữ khoảng cách an toàn. “Việc tiếp cận chuyên nghiệp được thực hiện theo các tiêu chuẩn quốc tế” - ông Bill Urban nhấn mạnh.

Ông Bill Urban cũng khẳng định, chỉ có 1 chiếc chiến đấu cơ F-15. Trong khi đó, theo các báo cáo ban đầu, có 2 chiến đấu cơ liên quan tới vụ việc áp sát máy bay chở khách của Iran.

Đây là lần đầu tiên một vụ việc như vậy xảy ra tại Syria. Hãng thông tấn Syria SANA cho biết, Mỹ vừa thiết lập một căn cứ trong khu vực al-Tanf, và Damascus cho rằng điều này vi phạm chủ quyền của Syria.

Vẫn chưa rõ lí do máy bay F-15 của Mỹ lại áp sát một máy bay thương mại của Iran. Phi công máy bay chở khách đã cảnh báo với phi công chiến đấu cơ của Mỹ về việc giữ khoảng cách an toàn.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi cho biết, nhà chức trách đang tiến hành điều tra vụ việc, khẳng định sẽ có hành động pháp lý và chính trị phù hợp.

Đại sứ Iran tại Liên hợp quốc Majid Takht-Ravanchi đã thông báo vụ việc cho Tổng thư ký Antonio Guterres và cảnh báo Iran sẽ buộc Mỹ phải chịu trách nhiệm nếu có bất kỳ tổn hại nào sau khi máy bay trở về Tehran.

“Sao có chuyện một máy bay chở khách lại bị một số máy bay chiến đấu của quốc gia khác tấn công và đe dọa? Tấn công máy bay chở khách là một hành động khủng bố”, Bộ trưởng Đường bộ và Phát triển đô thị Mohammad Eslami nói với hãng thông tấn nhà nước IRNA ngày 24-7.

Tổ chức Hàng không Dân dụng Iran cho biết, việc quấy rối máy bay Mahan Air đã cấu thành vi phạm về luật pháp quốc tế cũng như các tiêu chuẩn, quy định hàng không. Cơ quan này đã kêu gọi Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) điều tra cuộc chạm trán giữa không trung.

Cho rằng sự cố đối với máy bay Mahan Air có thể dẫn đến thảm họa, Thủ tướng Iran Mohammad Javad Zarif cho rằng, hành vi trái luật như vậy phải được ngăn chặn

Mahan Air là hãng hàng không dân sự Iran, bị Mỹ đưa vào danh sách cấm vận vào năm 2011. Mỹ và Israel nhiều lần cáo buộc hãng hàng không Mahan Air vận chuyển vũ khí cho các nhóm dân quân tại Syria và nhiều nơi khác trong khu vực.

Hải Yến (Theo RT/euronews)