Iran khẳng định khả năng làm giàu urani trên mức 20%
Iran tuyên bố đủ năng lực để nâng mức làm giàu vượt ngưỡng 20%, đồng thời nhấn mạnh dù trước mắt chưa có kế hoạch thực hiện điều đó, song 'thời gian không còn nhiều' để các cường quốc thế giới cứu vãn thỏa thuận hạt nhân mang tên Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) nước này đã ký với Nhóm P5+1. 20% là mức tinh chế urani mà Iran đã đạt được trước thời điểm ký JCPOA.
Người phát ngôn Cơ quan Hạt nhân Iran Behrouz Kamalvandi tại cuộc họp báo ở Tehran, Iran, ngày 7/9. Ảnh: IRNA/TTXVN
Phát biểu tại một cuộc họp báo được truyền hình ngày 7/9, người phát ngôn Cơ quan Hạt nhân Iran Behrouz Kamalvandi nhấn mạnh: "Chúng tôi đã dỡ bỏ các hạn chế đối với lĩnh vực nghiên cứu và phát triển hạt nhân mà thỏa thuận trên đặt ra. Điều đó sẽ dẫn tới sự phát triển các máy ly tâm tân tiến hơn và (làm giàu urani) nhanh hơn".
Theo ông Kamalvandi, các máy ly tâm IR-6 đã được nạp đầy khí urani, một chuỗi gồm 20 máy ly tâm IR-4 và IR-6 cũng đã được khởi động từ ngày 6/9. Ngoài ra, Iran sẽ sớm thử nghiệm 3 máy ly tâm IR-8. Về lý thuyết, các máy ly tâm tiên tiến có thể làm giàu urani với tốc độ nhanh hơn nhiều. Ông Kamalvandi cũng cho biết thêm rằng Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) của Liên hợp quốc đã được thông báo về các bước đi trên và các thanh sát viên của cơ quan này vẫn được phép tiếp cận các cơ sở hạt nhân của Iran.
Quan chức trên nhấn mạnh với các nước châu Âu (tham gia JCPOA), thời gian còn lại là không nhiều và "nếu cần có hành động gì đó (để cứu vãn văn kiện này) họ nên nhanh chóng thực hiện".
Pháp, Đức và Anh đã rất nỗ lực cứu vãn thỏa thuận bằng việc lập ra một cơ chế trao đổi thương mại với Iran, song hiện cơ chế đó vẫn chưa được thực thi. Ngày 4/9 vừa qua, Tehran đã đặt một hạn chót là 60 ngày cho các nước châu Âu áp dụng cơ chế trên. Ông Kamalvandi cho biết: "Hiện chúng tôi không có ý định thay đổi gì đối với hoạt động thanh sát của IAEA và các nghĩa vụ minh bạch của chúng tôi vẫn được thực hiện như trước. Nhưng khi các bên còn lại không thực hiện cam kết của mình, họ không nên hy vọng Iran thực hiện đầy đủ cam kết" về việc hạn chế năng lực hạt nhân mà thỏa thuận đặt ra.
Thỏa thuận JCPOA ngăn cản chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Iran đổi lại việc dỡ bỏ các trừng phạt. Tuy nhiên, văn kiện này đang "đổ vỡ" kể từ khi Mỹ rút hồi năm ngoái và siết chặt trừng phạt hoạt động bán dầu của Iran nhằm buộc nước này phải nhượng bộ nhiều hơn về an ninh. Kể từ tháng 5, Iran đã bắt đầu giảm dần các cam kết của mình nhằm trả đũa chiến dịch "gây sức ép tối đa" của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Tuy nhiên, Tehran cho biết các biện pháp này hoàn toàn có thể đảo ngược nếu các nước châu Âu tham gia thỏa thuận tìm ra một cách giúp bảo vệ lĩnh vực xuất khẩu dầu mỏ quan trọng của Iran khỏi các trừng phạt của Mỹ.
