Iran muốn châu Âu độc lập với Mỹ

Ông Ali Shamkhani, một quan chức an ninh cấp cao và người đại diện của Lãnh tụ Tối cao Iran, đã có những phát biểu trên khi gặp gỡ nhà ngoại giao cấp cao được Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cử đến Tehran.

Thư ký Ủy ban An ninh Quốc gia Tối cao Iran Ali Shamkhani.

Lời cảnh báo của ông Shamkhani cho thấy, Anh, Pháp và Đức đang gặp phải vô số thách thức trong việc giữ cho hiệp ước hạt nhân không sụp đổ. Ông Shamkhani cho biết chiến lược của Iran là không thể bị lung lay, và các nước châu Âu đã không cho thấy đủ quyết tâm giữ vững những cam kết của mình trong thỏa thuận.

Chuyến thăm dài hai ngày của cố vấn ngoại giao Pháp Emmanuel Bonne đến Tehran được cho là nỗ lực cuối cùng để có được một thỏa thuận trước khi châu Âu quyết định đưa các hành động của Iran vào cơ chế giải quyết xung đột chính thức trong JCPOA.

Nếu cơ chế xung đột không thể giải quyết các bất đồng, nhiều khả năng EU sẽ tái áp dụng các lệnh trừng phạt đối với Iran, vốn đã được gỡ bỏ khi ký JCPOA.

Ông Ali Shamkhani và ông Emmanuel Bonne gặp gỡ tại Tehran

Tehran đã yêu cầu EU phải làm nhiều hơn để bù đắp cho quyết định rút lui khỏi hiệp ước của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Theo ông Shamkhani, Tehran cho rằng hành động của mình nằm trong khuôn khổ JCPOA, được phép giảm bớt các cam kết nếu bên còn lại thất bại trong việc tuân thủ thỏa thuận.

Iran từ lâu đã tỏ ra bực bội với tiến triển chậm trễ của châu Âu trong việc thiết lập một cơ chế tài chính được thiết kế để phòng tránh tác động của các cấm vận từ phía Mỹ lên các tập đoàn có mong muốn giao thương với Iran. EU cho biết tiến triển chậm trễ này là do các khó khăn về kĩ thuật và pháp lý, chứ không phải do sự thiếu quyết tâm, nhưng Tehran thì đang mất đi lòng tin.

Ông Shamkhani khẳng định Iran sẽ kháng cự trước áp lực từ Mỹ. Ông nói: “Iran đã chứng tỏ được trong thực tế rằng, trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị và quốc phòng, chúng tôi có năng lực và khả năng quản lý và đối đầu với nhiều áp lực và thách thức khác nhau. Các bạn không thể dùng ngôn ngữ của sự ép buộc”.

Ông cho biết châu Âu không nên để Mỹ bắt làm con tin, và phải thể hiện sự độc lập của mình đối với Mỹ.

Về phần mình, ông Bonne cho biết: “Tôi không đến Iran với tư cách một người hòa giải, và tôi không mang thông điệp nào của Mỹ đến Tehran cả. Với vai trò và tầm ảnh hưởng không thể chối cãi của Iran trong khu vực, Paris rất mong muốn có thể tiếp tục đối thoại và hợp tác với Iran để kiểm soát các cuộc khủng hoảng hiện tại ở Syria, Yemen, Iraq và Lebanon”.

Anh Thư