Iran vận hành một phần quan trọng của lò phản ứng hạt nhân Arak

Nhà máy nghiên cứu nước nặng Arak, cách thủ đô Tehran (Iran) 320km về phía nam - Nguồn: AFP/TTXVN

Người đứng đầu Tổ chức Năng lượng nguyên tử Iran (AEOI) Ali Akbar Salehi ngày 23/12 tuyên bố, vòng thứ cấp của lò phản ứng hạt nhân nước nặng Arak của nước này đã đi vào hoạt động như một phần của bản thiết kế lại theo quy định của thỏa thuận hạt nhân năm 2015.

Phát biểu với báo giới, ông Salehi cho biết: “Hôm nay, một phần quan trọng của lò phản ứng đã đi vào hoạt động.” Vòng thứ cấp “truyền tải nhiệt phát sinh trong tâm lò phản ứng tới các tháp giải nhiệt” và hiện đã được hoàn thiện.

Theo ông Salehi, vòng sơ cấp của lò phản ứng Arak, bao gồm tâm lò, vẫn đang được xây dựng. Người đứng đầu AEOI nhấn mạnh: “52 hệ thống phải được xây dựng để lò phản ứng có thể đi vào hoạt động… Đến nay, chúng tôi đã hoàn thiện 20 hệ thống”.

Tuyên bố trên của ông Salehi là một phần trong cam kết của Iran trong khuôn khổ thỏa thuận hạt nhân nhằm “tái thiết kế và tái xây dựng” một lò phản ứng hiện đại để nó không thể sản xuất ra plutoni cấp độ vũ khí và chỉ hỗ trợ “hoạt động nghiên cứu hạt nhân vì mục đích hòa bình và sản xuất đồng vị phóng xạ phục vụ các mục đích y tế và công nghiệp”.

Cùng ngày 23/12, Kyodo đưa tin Tổng thống Iran Hassan Rouhani đã kêu gọi Nhật Bản bảo vệ thỏa thuận hạt nhân 2015 bằng sự ủng hộ kinh tế thiết thực, hoan nghênh những sáng kiến giảm leo thang của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe.

Trong văn bản trả lời câu hỏi của hãng tin Kyodo, ông Rouhani cho biết: "Nước Cộng hòa Hồi giáo Iran hoan nghênh bất kỳ nỗ lực và sáng kiến ngoại giao nào của các nước thân thiện, trong đó có Nhật Bản, đối với việc cứu vãn thỏa thuận hạt nhân và dỡ bỏ các lệnh trừng phạt (nhằm vào Iran) cũng như giảm leo thang trong khu vực. Nhật Bản có thể phát triển mối quan hệ kinh tế và tài chính với Iran trong nhiều lĩnh vực”.

Ngoài ra, Tổng thống Iran cũng nhấn mạnh việc duy trì "quan hệ hữu hảo" của đất nước ông với Tokyo cũng như hoan nghênh bất kỳ sáng kiến nào của quốc gia Đông Bắc Á mà có thể thúc đẩy quan hệ tài chính và kinh tế song phương. Hơn nữa, hoan nghênh các chính sách giảm leo thang của ông Abe, ông Rouhani đã kêu gọi Mỹ khôi phục "lòng tin đã mất" sau khi rút khỏi thỏa thuận và sự trở lại thỏa thuận hạt nhân cũng như dỡ bỏ các lệnh trừng phạt "tàn nhẫn" của Mỹ là điều kiện tiên quyết cho bất kỳ động thái khác.

Nhà lãnh đạo Iran một lần nữa tái khẳng định việc Washington quay lại thỏa thuận hạt nhân, cũng như dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào quốc gia Hồi giáo này là điều kiện tiên quyết để nối lại các cuộc đàm phán. Ông Rouhani không loại trừ khả năng có cuộc gặp với Tổng thống Mỹ Donald Trump, song khẳng định một cuộc gặp như vậy chỉ có thể diễn ra nếu Washington thực thi những cam kết trong quá khứ và chứng tỏ sự thiện chí của mình.

Liên quan đến tình hình hạt nhân Iran, Sputniknews đưa tin, Đại diện thường trực của Nga tại Liên minh châu Âu (EU) Vladimir Chizhov, ngày 23/12 cho biết các cuộc tham vấn giữa Nga, Trung Quốc và một vài nước EU về việc cứu vãn Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA), hay còn gọi là thỏa thuận hạt nhân Iran, sẽ tiếp tục. Ông Chizhov nêu rõ: "Như tôi biết, các cuộc tham vấn giữa Nga, Trung Quốc và 3 nước châu Âu-Anh, Đức và Pháp - sẽ tiếp tục. Mục tiêu của các cuộc hội đàm có thể là cứu vãn JCPOA”.

H.N (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)