Israel mở rộng cuộc chiến chống Iran

Đấu pháo giữa Israel và Hezbollah ngày 1/9

Ngày 1/9, màn đấu pháo ác liệt giữa quân đội Israel và Phong trào vũ trang Hồi giáo Hezbollah đã diễn ra ở khu vực biên giới giữa Israel và Lebanon. Không ai thương vong từ cả hai phía. Sự việc diễn ra chỉ một ngày sau khi thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah thề rằng Israel sẽ phải trả giá cho vụ tấn công vào văn phòng truyền thông của phong trào này tại khu ngoại ô Beirut ngày 25/8 và nhiều cuộc không kích dọc biên giới Lebanon với Syria.

Thủ tướng Lebanon Saad al-Hariri ngày 1/9 gọi điện cho Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian để nhờ can thiệp. Reuters ngày 2/9 dẫn lời một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ bày tỏ lo ngại về việc căng thẳng gia tăng và nhấn mạnh hoàn toàn ủng hộ quyền tự vệ của Israel. “Đây là một kịch bản chúng tôi đã chuẩn bị", quan chức Mỹ cho biết, đồng thời đặc biệt đề cập đến lời đe dọa của thủ lĩnh Hezbollah. "Chính Hezbollah đã phát động cuộc tấn công này. Tuy nhiên, cuộc tấn công không gây ra thương vong", ông khẳng định và cho biết thêm rằng quân đội "hiện duy trì sự cảnh giác cao độ”.

Theo tờ Haaretz của Israel, tình hình hiện tại đang lắng xuống nhưng quân đội Israel sẽ phải duy trì mức độ cảnh báo cao dọc biên giới trong ít nhất vài ngày tới. Báo chí Israel dự báo rằng, có thể xảy ra một cuộc tấn công khác của Hezbollah bằng tên lửa ở vùng ngoại ô Israel.

Trước những căng thẳng ở khu vực, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc (LHQ) Antonio Guterres kêu gọi Lebanon và Israel duy trì lệnh ngừng bắn ở biên giới và tuân thủ đầy đủ các nghị quyết của Hội đồng Bảo an. Ông Guterres kêu gọi kiềm chế căng thẳng ở biên giới Lebanon-Israel sau cuộc tấn công của Israel vào Lebanon. Người đứng đầu lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ tại Lebanon (UNIFIL) đã hối thúc các bên liên quan “kiềm chế tối đa”, sau các hành động leo thang quân sự.

Căng thẳng giữa Israel và Lebanon đã bùng phát trong tuần vừa qua, khi Lebanon liên tiếp đưa ra cáo buộc máy bay không người lái của Israel xâm phạm không phận nước này. Phía Lebanon đã cáo buộc Israel tiến hành một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào văn phòng của Hezbollah gần thủ đô Beirut tuần trước, sau đó là một cuộc tấn công khác vào một số vị trí ở miền đông Lebanon. Chính quyền Lebanon đã nhiều lần phản đối các hoạt động quân sự của Israel bên trong lãnh thổ nước này, đồng thời cảnh báo có quyền tự vệ trước các cuộc tấn công. Tuy nhiên Israel khẳng định, không gì quan trọng hơn việc tiêu diệt các mối đe dọa đến từ Hezbollah, vốn được Iran hậu thuẫn, trong suốt nhiều thập kỷ qua.

Không chỉ Lebanon, Liên minh Fatah - một nhóm quyền lực trong quốc hội Iraq cũng đã bày tỏ sự giận dữ sau khi Israel vài ngày trước ngang nhiên không kích các mục tiêu Iran và lực lượng dân quân Hồi giáo dòng Shiite trong lãnh thổ Iraq. Liên minh Fatah, yêu cầu Mỹ phải chịu trách nhiệm “toàn diện” về các đợt tấn công của đồng minh Israel, coi đó là hành động gây chiến với đất nước và người dân Iraq.

Đầu tháng 8/2019, tổ chức Hamas ở Palestine và phong trào Hezbollah ở Lebanon đã đạt được thỏa thuận phối hợp trên các mặt trận chống Israel. Báo chí Israel dẫn các nguồn từ quân đội nước này cho biết họ lo ngại rằng nếu liên minh mới giữa Hamas và Hezbollah đồng loạt triển khai các hoạt động ở miền Bắc và miền Nam của Israel, thì họ sẽ không có đủ nguồn lực để phản công. Thỏa thuận giữa Hamas và Hezbollah ngụ ý rằng trong trường hợp leo thang xung đột vũ trang tại một trong các mặt trận với Israel, các hoạt động quân sự sẽ bắt đầu đồng bộ ở mặt trận khác. Hamas, đóng ở phía nam của nhà nước Do Thái, từ lâu đã không muốn tìm kiếm một thỏa thuận hòa bình với Israel.

Thỏa thuận giữa hai tổ chức Hamas và Hezbollah đã được Thiếu tướng Mehdi Rabbani, Phó tổng tham mưu trưởng lực lượng Iran, xác nhận.

Tờ Haaretz của Israel trích dẫn một đại diện quân sự cấp cao của Israel cho biết, nhóm Hamas hiện muốn buộc nhà nước Do Thái triển khai các lực lượng và hệ thống phòng thủ tên lửa tới phía nam để chuyển sự chú ý khỏi biên giới phía bắc, nơi các phần tử Hezbollah đang hoạt động. "Mối quan hệ giữa Hamas và Hezbollah hiện nay cũng giống như trước Mùa xuân Arab, đang phát triển trên cơ sở hai bên cùng có lợi”, Anton Mardassov, chuyên gia của Hội đồng các vấn đề quốc tế Nga, nói.

Hamas là "Phong trào Kháng chiến Hồi giáo", ra đời ít ngày sau khi cuộc nổi dậy của người Palestine chống lại sự chiếm đóng của Israel (còn được gọi là Intifada lần thứ nhất) bùng nổ tháng 12/1987. Trong khi nhiều nước phương Tây coi đây là tổ chức khủng bố thì Na Uy, Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ xem Hamas là một tổ chức đấu tranh cho tự do, bảo vệ tổ quốc của mình. Hezbollah là một tổ chức chính trị - vũ trang của người Lebanon theo đạo Hồi dòng Shiite được thành lập vào năm 1982 nhằm phản ứng trước sự kiện Israel xâm lược Lebanon để đẩy Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) của cố Tổng thống Yasser Arafat ra khỏi Lebanon. Hezbollah được thành lập từ sự hợp nhất ba tổ chức dân quân của người Hồi giáo dòng Shiite tại Lebanon là Phong trào Hồi giáo Amal, tổ chức Dawah và tổ chức Ulema. Hezbollah được xem như kẻ thù không đội trời chung của Israel. Mỹ liệt nhóm này vào danh sách các tổ chức khủng bố. Từ lâu Iran luôn bị phương Tây cáo buộc hỗ trợ cho Hamas và Hezbollah. Theo nhà phân tích người Nga Anton Mardasov, Iran muốn củng cố "trục kháng chiến" chống Israel nên không có gì đáng ngạc nhiên khi mối quan hệ giữa các nhóm người Palestine và Lebanon ngày càng xích lại gần nhau.

Như vậy, không chỉ bó hẹp ở Syria như trước đây, dường như Israel đang mở rộng cuộc chiến chống lại các lực lượng thân với Iran trong khu vực sang cả Lebanon và Iraq. Từ vài tuần nay, vì nhu cầu tự vệ, Israel bắt đầu đánh bom tại nhiều quốc gia Arab nhận vũ khí của Iran, loại vũ khí có tầm tấn công xa như tên lửa và máy bay không người lái. Từ nam Syria, tây nam Iraq, tây Jordan, những máy bay không người lái và những tên lửa tới tấp bay vào lãnh thổ Israel.

Ngày 25/8, Bộ Quốc phòng Israel gửi Thiếu tướng Mehdi Rabbani dòng tweet: “Do Thái sẽ tổ chức một cuộc hành quân đại quy mô trên chiến trường Syria để thanh toán hiểm họa máy bay không người lái”. Cuộc “hành quân đại quy mô trên chiến trường Syria” đó, có được nối tiếp bằng nhiều cuộc hành quân khác, cũng đại quy mô; để trở thành một cuộc chiến tranh hay không?

H.Phan

AFP