Italia trùng tu Cột đá La Mã cổ đại bằng công nghệ laser

Những cảnh tượng sống động về những cuộc chiến tranh thời La Mã khắc trên cột đá

Những cảnh tượng sống động về những cuộc chiến tranh thời La Mã được khắc trên cột đá cẩm thạch Marcus Aurelius 1.840 năm tuổi hiện đang được phục hồi bằng công nghệ laser với tổng kinh phí 2,3 triệu USD.

Một nhóm gồm 18 chuyên gia phục chế đã làm việc từ mùa xuân năm 2025, sử dụng các thiết bị laser xung ngắn cầm tay kết hợp với các lớp phủ hóa học để loại bỏ lớp bụi bẩn tích tụ qua nhiều thế kỷ trên tượng đài cao 30 mét.

Cột đá được xây dựng trong giai đoạn từ năm 180-193 SCN, trùng với thời điểm hoàng đế kiêm triết gia La Mã Marcus Aurelius qua đời.

Chuyên gia phục chế sử dụng tia laser xung ngắn để loại bỏ có chọn lọc các lớp cặn bám trên bề mặt bức phù điêu

Theo bà Marta Baumgartner, trưởng nhóm phục chế, dự án này đánh dấu lần đầu tiên công nghệ laser được sử dụng trên quy mô lớn đối với một di tích cổ.

“Laser là một công cụ mang lại kết quả rất tốt trong công tác phục chế và chúng tôi đã lựa chọn sử dụng công nghệ này trên toàn bộ dải trang trí bên ngoài của cột,” bà Baumgartner chia sẻ.

Theo bà, phương pháp này tốn kém hơn so với các biện pháp truyền thống, nhưng lại cho hiệu quả phục hồi cao hơn, kể cả về chất lượng và thời gian thực hiện. Công nghệ laser cũng giúp bảo tồn tính toàn vẹn của công trình.

“Quan trọng hơn, phương pháp này bảo đảm sự tôn trọng tuyệt đối đối với vật liệu, chính là đá cẩm thạch, cũng như các lớp gỉ tự nhiên - bằng chứng của quá trình lão hóa theo thời gian,” bà nhấn mạnh.

Các chuyên gia phục chế đang tiến hành loại bỏ các lớp cặn đen và xám dày đặc, lấp đầy các vết nứt, sửa chữa các điểm bị vỡ và xử lý tình trạng xói mòn đá cẩm thạch do nhiều thập kỷ tiếp xúc với khói bụi, mưa và gió.

Nhóm cũng phát hiện và loại bỏ một số vật liệu không phù hợp được sử dụng trong các đợt trùng tu thế kỷ XIX đã gây ảnh hưởng đến đá cẩm thạch Carrara vốn rất dễ tổn thương.

Cột đá Marcus Aurelius

Cột đá Marcus Aurelius là một trong số ít công trình tưởng niệm chiến tranh thời La Mã còn đứng vững tại vị trí ban đầu. Di tích nằm trước Palazzo Chigi, dinh thự chính thức của Thủ tướng Italia, được xây dựng vào năm 1562, tạo nên sự kết nối giữa La Mã cổ đại và nhà nước hiện đại.

Các phù điêu xoắn ốc mô tả các cuộc chiến tranh của Đế chế La Mã dưới thời Marcus Aurelius quấn quanh cột đá 23 vòng, tạo thành một câu chuyện liên tục từ chân lên đỉnh. Các bản sao thạch cao được thực hiện năm 1955 hiện được trưng bày tại Bảo tàng Văn minh La Mã ở thủ đô Italia và vẫn là nguồn tư liệu quan trọng đối với các nhà nghiên cứu.

Ngọn tháp được cấu thành từ 18 khối đá cẩm thạch hình trụ, chạm khắc hơn 2.000 hình người, bao gồm binh lính, tù nhân, thần linh và động vật. Trong đó có cả cảnh thần linh can thiệp dưới hình thức một trận mưa lớn.

Hình ảnh Marcus Aurelius xuất hiện nhiều lần trên các phù điêu. Dù khó quan sát từ mặt đất, nhưng khi nhìn cận cảnh, các chi tiết chạm khắc thể hiện rõ giá trị nghệ thuật đặc sắc.

Quá trình phục hồi bằng công nghệ laser dự kiến sẽ hoàn thành vào đầu năm 2026.

Theo CNN

N.THANH