'Joker' có phải là chìa khóa để dòng phim siêu anh hùng thẳng tiến Oscar?
Hơn 10 năm trước, Heath Ledger đã đem lại cho The Dark Knight giải Oscar Nam Phụ danh giá. Tới kỳ Oscar 2020 năm tới, liệu tên hề tàn ác có tiếp tục đạt tượng vàng hay không?
Giải thưởng Viện Hàn Lâm (Academy Awards) hay còn gọi là giải Oscar từ trước tới nay luôn được coi là danh hiệu cao quý nhất đối với những con người làm trong ngành nghệ thuật thứ bảy. Với nhiệm vụ vinh danh những tác phẩm, cá nhân xuất sắc nhất trong làng phim hàng năm, giải Oscar từng được biết đến như sân chơi rộng rãi cho nhiều thể loại phim như viễn tưởng, kỳ ảo… Nhưng những năm gần đây, sân khấu này lại được cho là đặc biệt khó tính khi mãi không tôn vinh thể loại làm mưa làm gió nhiều nhất hiện nay – siêu anh hùng.
Khi dòng phim siêu anh hùng lần đầu phát đạt với Superman (1978), bộ phim đã được tôn vinh khá rộng rãi trên sân khấu Oscar với một giải đặc biệt cho hiệu ứng kĩ xảo đột phá. Tuy nhiên kể từ đó tới nay, phim siêu anh hùng chẳng mấy được công nhận ở những hạng mục lớn, mà vẫn mãi ì ạch ở những giải kĩ thuật, phối âm, hóa trang… Dù những năm gần đây, các bộ phim như Logan (2017), Black Panther (2018) đã nhận đề cử ở các giải phim hay nhất, kịch bản xuất sắc nhất, nhưng vẫn chưa có cơ hội chiến thắng.
Ngoại lệ duy nhất có lẽ là năm 2009, khi The Dark Knight (Kị Sĩ Bóng Đêm) chiến thắng giải Nam Phụ cho diễn viên quá cố Heath Ledger. Vai diễn Joker điên loạn, tàn ác nhưng cũng đầy chiều sâu đến ám ảnh của anh đã khiến hội đồng Oscar chẳng thể làm ngơ. Bởi vậy nên dù Heath đột ngột qua đời trước khi phim ra mắt, song giải Oscar vẫn thuộc về anh, và đây cũng là giải thưởng diễn xuất duy nhất từng được trao cho một bộ phim siêu anh hùng.
Và mới đây nhất, một bộ phim mới cũng xoay quanh nhân vật Joker đang nhận được rất nhiều sự quan tâm từ dư luận. Do nam diễn viên Joaquin Phoenix thủ vai chính, Joker kể câu chuyện sa ngã của Arthur Fleck – một con người bị bệnh tâm lý, đớn hèn, thảm hại, dần lún sâu vào tội ác và trở thành gã hề nguy hiểm nhất thế giới siêu anh hùng.
Ngay từ trước khi ra mắt, Joker đã gây xôn xao dư luận nhờ lối làm phim rất khác so với phim DC nói riêng, và siêu anh hùng nói chung. Cụ thể, bộ phim hoàn toàn không sử dụng kĩ xảo, cũng không xuất hiện những nhân vật có siêu năng lực, mà tập trung vào diễn biến tâm lý của một cá nhân. Ngoài nội dung sâu sắc, Joker còn mang rất nhiều thông điệp thức thời về xã hội như nạn lạm dụng súng ở Mỹ, tình trạng bệnh tâm lý của một số cá nhân, phân biệt giàu nghèo…
Những năm gần đây, giải Oscar thường bị lên án là đề cao những phim tâm lý xã hội, chính kịch mà coi thường các phim hành động, bom tấn siêu anh hùng. Đó chính là lý do mà nhiều người đang đặt kỳ vọng vào Joker, cho rằng đây có thể là cái tên tiên phong để dòng phim này đến gần hơn bức tượng vàng danh giá. Bởi lẽ, Joker một mặt vẫn có thể coi là phim siêu anh hùng, vì vẫn có những nhân vật nổi tiếng như Bruce Wayne (Batman sau này) xuất hiện, và nhân vật của nó vẫn có xuất phát điểm từ truyện tranh. Nhưng với lối khai thác khác biệt, Joker còn mang rất nhiều đặc điểm của một bộ phim hình sự, tâm lý xã hội – vốn là thể loại “con cưng” của giải Oscar.
Trước khi ra mắt khoảng một tháng, Joker đã gây chú ý khi chiến thắng giải Sư Tử Vàng, giải thưởng cao nhất của Liên Hoan Phim Venice uy tín. Giải thưởng này là một trong những “bệ phóng” giúp nhiều bộ phim đoạt giải Oscar (như The Shape of Water năm 2018). Ngoài ra, đây là lần đầu giải Sư Tử Vàng được trao cho một bộ phim do hãng lớn sản xuất, chứ kể còn là phim siêu anh hùng. Điều này càng khẳng định Joker có một sức hút đặc biệt đối với giới phê bình khó tính.
Thêm vào đó, cách đây khoảng một tuần, Joker cũng đã ra mắt thành công tại Liên Hoan Phim Toronto nổi tiếng ở Bắc Mĩ. Lần này, giới yêu phim lại càng đánh giá cao diễn xuất của nam chính Joaquin Phoenix – người từng 3 lần trượt giải Oscar. Rất nhiều người đang khấp khởi hy vọng, rằng Joker sẽ tiếp bước The Dark Knight ngày trước, tiến lên trở thành phim siêu anh hùng đầu tiên thắng giải Oscar ở một trong những hạng mục quan trọng. Dù là Phim Hay Nhất, hay Nam Chính Xuất Sắc Nhất, người hâm mộ bộ phim đều chấp nhận.
Joker đang được công chiếu tại các hệ thống rạp trên toàn quốc.