Kalmykia - một góc Trung Á ở châu Âu

Một ngôi chùa tại Kalmykia mùa lễ Phật đản.

Nơi trời đất giao hòa

Kalmykia nằm ở miền nam nước Nga, bên bờ tây biển Caspian. Tại Kalmykia không thiếu những khu bảo tồn tự nhiên, trong đó nổi tiếng nhất là khu bảo tồn đa dạng tự nhiên mang tên Chornye Zemli nằm cạnh Manych-Gudilo, hồ nước mặn lớn nhất Kalmykia. Hằng năm, hồ nước này đón hàng triệu cá thể vạc đốm, vịt cổ trắng và nhiều loại ngỗng hoang khác nhau trở về từ cuộc di trú mùa đông. Một loài động vật khác tại khu bảo tồn nhận được nhiều sự chú ý là loài nai sừng tấm. Cũng giống như chim, từng đàn nai sừng tấm di cư từ Chornye Zemli sang Uzbekistan và Turkmenistan vào mùa đông, rồi đến mùa xuân chúng lại trở về. Thời gian thích hợp nhất để ngắm nhìn nai sừng tấm rơi vào khoảng tháng 3, tháng 4, khi bộ lông của chúng chuyển từ màu nâu sang đỏ.

Từ lâu người Nga đã biết đến công dụng chữa bệnh của Manych-Gudilo và các hồ nước mặn khác tại Kalmykia. Chính quyền Liên Xô (cũ) đã cho xây dựng một số khu nghỉ mát kết hợp chữa bệnh bên cạnh các hồ nước mặn, trong đó nổi bật nhất là hai ngôi làng Berezovoe và Solenoye bên bờ hồ Yashalta. Nhiều bài thuốc thảo mộc của người Kalmykia đã được thế giới công nhận, đặc biệt là với các bệnh ngoài da và bệnh hô hấp.

Từ Berezovoe và Solenoye, khách du lịch có thể ngược lên phía bắc để đến với vùng đồi Ergeni. Trái với những đồng cỏ trải dài quá tầm mắt, Ergeni là nơi duy nhất có rừng và núi tại Kalmykia. Khách du lịch có thể khám phá phong cảnh hoặc săn tìm nhiều loại thuốc quý trong các khu rừng. Khu hồ nước ngọt Sarpa đặc biệt nổi tiếng với hoạt động bắt cá và săn thú hoang. Người dân tại khu vực ngày nay còn kinh doanh dịch vụ tắm cát.

Những khách du lịch muốn được tận mắt ngắm nhìn biển Caspian với bờ biển cát trắng trải dài vô tận, hãy đến với Lagan. Từ một ngôi làng đánh cá nho nhỏ, Lagan giờ đây đã trở thành một điểm du lịch homestay có tiếng. Du khách chỉ cần ghi nhớ một điều: Lực lượng hải quân Nga thường xuyên tuần tra vùng bờ biển này. Vì vậy, hãy nhớ mang trong mình đầy đủ giấy tờ, tốt nhất là đi cùng với hướng dẫn viên du lịch.

Cờ vua có mặt ở mọi nơi trong cuộc sống tại thủ đô Elista.

Thành phố của những ngôi chùa

Nằm trên trục giao thông nối liền Trung Á với Bắc Âu, Kalmykia từ lâu đã tiếp thu nhiều nền văn hóa khác nhau. Tổ tiên người Kalmyk, dân tộc chính tại đất nước này, di cư từ vùng Tân Cương, Trung Quốc, đến Kalmykia. Họ gìn giữ nền văn hóa Trung Á của mình đồng thời tiếp nhận những nếp sinh hoạt, nét nghệ thuật từ các cộng đồng người Mông Cổ, người Thổ Nhĩ Kỳ và người Nga sống bên cạnh mình. Đến đầu thế kỷ V, Phật giáo Tây Tạng được truyền vào Kalmykia và phổ biến cho đến tận bây giờ. Kalmykia còn được gọi với biệt danh: “Đất nước cộng hòa Phật giáo duy nhất tại châu Âu”.

Elista, thủ đô và thành phố lớn nhất đất nước còn được biết đến là một trong số những trung tâm Phật giáo ít ỏi ở châu Âu. Phật giáo Tây Tạng chiếm vai trò chủ đạo song ở đây cũng tồn tại những nét truyền thống của Phật giáo Trung Quốc và Nhật Bản. Ngôi chùa lớn nhất châu Âu là chùa Vàng, nằm tại trung tâm Elista. Chùa được khởi công xây dựng vào năm 2004 dưới sự chứng kiến của Đạt-lai Lạt-ma trong chuyến viếng thăm Kalmykia của ông. Ngày nay, chùa Vàng là điểm thu hút tín đồ Phật giáo đến hành hương từ khắp nơi trên thế giới, tại đây có bức tượng Phật cao nhất châu Âu (cao 9m). Ngay bên cạnh chùa là Viện Bảo tàng quốc gia Kalmykia, nơi mà khách có thể tìm hiểu thêm về lịch sử Phật giáo nói riêng và lịch sử Kalmykia nói chung.

Ngoài Phật giáo, thủ đô Elista còn nhiều điều thú vị khác để khám phá. Cựu Tổng thống Kirsan Ilyumzhinov của Kalmykia nguyên là Chủ tịch Liên đoàn Cờ vua thế giới. Ông đã bỏ ra rất nhiều công sức để biến cờ vua thành môn thể thao quốc gia. Ngày nay, cờ vua được đưa vào chương trình giảng dạy trong trường học nên đi đến đâu bạn cũng có thể thấy người dân đặt bàn cờ hay xem chơi cờ. Thành quả lớn nhất của Kirsan Ilyumzhinov là “Thành phố cờ vua”. Đó là một khu liên hợp thể thao kết hợp với làng vận động viên được xây dựng nhân dịp Olympic Cờ vua năm 1998 và nay là một điểm du lịch. Ngay cả kiến trúc tại đây cũng chịu ảnh hưởng của bàn cờ mà tạo nên những công trình ngộ nghĩnh, đơn cử như Bảo tàng Cờ vua quốc tế. Ngoài việc theo dõi các giải cờ vua quốc tế được tổ chức thường xuyên, hoạt động ưa thích của khách du lịch tại thành phố cờ vua là đánh cờ trên các bàn cờ ngoài trời với những quân cờ khổng lồ.

Lê Công Hội