Kế hoạch thay thế dầu nhập khẩu không giúp Đức tránh phụ thuộc Nga

Kế hoạch của Đức nhập khẩu dầu thô từ Kazakhstan quá cảnh thông qua hệ thống đường ống dẫn Druzhba khổng lồ được kỳ vọng sẽ giúp quốc gia Tây Âu này chấm dứt sự phụ thuộc năng lượng vào Nga.

Tuy nhiên trên thực tế, việc nhập khẩu bất kỳ loại dầu nào khác thông qua đường ống này chưa thể phá vỡ "sự kìm kẹp" của Moskva đối với Berlin. Chuyên gia năng lượng Julian Lee, làm việc cho hãng thông tấn Bloomberg đã viết về điều này.

Theo ghi nhận, nhiều bước đi đã được Đức thực hiện để thay thế hoặc giảm nhập khẩu cả dầu và khí đốt từ Nga, nhưng vẫn chưa có cơ sở hạ tầng thực sự và đủ để loại bỏ nhà máy lọc dầu khổng lồ ở Schwedt.

Cơ sở nói trên là nơi cung cấp tới 90% nhiên liệu cho Berlin và những thành phố khác, khi nó nhận chế biến dầu thô Ural của Nga thành những sản phẩm tinh chế phục vụ nền công nghiệp và đời sống.

Theo nhà phân tích, nhà máy này được xây dựng trở lại khi phần phía Đông của nước Đức, nằm vững chắc trong quỹ đạo của Liên Xô, và được dùng để chế biến dầu khai thác ở Siberia.

Cơ sở trên cung cấp một liên kết mạnh mẽ giữa người tiêu dùng và các lĩnh vực sản xuất bằng cách mở rộng hệ thống đường ống được xây dựng, nhằm đảm bảo quyền kiểm soát của Điện Kremlin đối với các "vệ tinh tại châu Âu".

"Có rất ít thay đổi kể từ khi nước Đức thống nhất vào năm 1990. Một phần khối lượng dầu thô có thể được nhập khẩu qua cảng Rostock, nhưng con đường này không thể thay thế Druzhba", nhà nghiên cứu Lee viết.

Mặc dù vậy, nếu Đức không thể từ bỏ đường ống dẫn dầu từ Nga, thì nước này vẫn có thể thay đổi những gì đi qua nó, ít nhất là trên lý thuyết.

Cụ thể thay vì mua dầu thô của Nga, nhà máy lọc dầu của Đức sẽ mua nguyên liệu thô có nguồn gốc từ Kazakhstan. Kế hoạch này theo đánh giá có tính khả thi về mặt kỹ thuật.

Hiện tại, dầu từ quốc gia Trung Á này đã được bơm vào hệ thống đường ống của Nga - nơi nó được trộn với dầu địa phương và được xuất khẩu từ các cảng nằm bên bờ Biển Baltic và Biển Đen.

Nếu một thỏa thuận được ký kết, không chắc rằng tất cả các sản phẩm mà Đức nhập khẩu thực sự là của Kazakhstan. Mặc dù vậy trước đó chính châu Âu đã chấp thuận việc dầu của Nga có thể được chế biến trên lãnh thổ một nước khác, sẽ không phải chịu lệnh cấm vận.

Đây có vẻ là một giải pháp tạm chấp nhận được, một thỏa hiệp chính trị mà các bên đều cảm thấy hài lòng, mặc dù vậy vẫn tồn tại một vấn đề rõ ràng mà những người liên quan không thể bỏ qua.

Toàn bộ quá trình nói trên phụ thuộc vào sự tham gia tích cực của nhà điều hành đường ống nhà nước Transneft, thuộc sở hữu của Bộ Năng lượng Liên bang Nga, như vậy cuối cùng Điện Kremlin vẫn nắm vai trò quyết định, chuyên gia Lee kết luận.

Nếu Đức thực sự muốn thoát phụ thuộc năng lượng Nga, họ cần tìm kiếm nhà cung cấp đủ sức nặng, tương tự như cách Berlin dùng khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Mỹ để thay thế khí đường ống Nga.