Kế hoạch xả nước thải nhiễm phóng xạ từ Fukushima được xác nhận là an toàn

Nhật Bản có thể bắt đầu xả nước thải từ nhà máy điện hạt nhân Fukushima ra biển sớm nhất vào tháng 8 tới

Xác nhận này được đưa ra sau khi ông Grossi có chuyến khảo sát kéo dài 4 ngày tại nhà máy nói trên. Ông Grossi cho biết, không có vấn đề nào đáng lo ngại sau khi khảo sát Nhà máy điện hạt nhân Fukushima bị hư hại sau thảm họa kép động đất và sóng thần hồi năm 2011. Ông Grossi cũng khánh thành một văn phòng của IAEA tại khuôn viên của nhà máy để giám sát hoạt động xả thải dự kiến sẽ kéo dài trong vòng 30 đến 40 năm.

Mặc dù vậy, ông Grossi thừa nhận có những quan ngại về tác động của việc xả thải đối với kinh tế, môi trường và xã hội. Lãnh đạo IAEA cho biết, ông sẽ đến Hàn Quốc và các quốc đảo Thái Bình Dương để giải thích rằng nước thải đã qua xử lý sẽ không gây hại môi trường.

Trước đó, ngày 4-7, IAEA đã công bố kết quả đánh giá mà cơ quan này tiến hành trong 2 năm qua cho thấy kế hoạch xả thải nói trên của Nhật Bản phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế về độ an toàn. Kết luận này của IAEA là một dấu mốc quan trọng đối với quá trình cho dừng hoạt động Nhà máy Fukushima.

Sau khi đánh giá của IAEA được công bố, tờ Nikkei đưa tin Chính phủ Nhật Bản đang xem xét bắt đầu tiến hành xả nước thải từ Nhà máy Fukushima ra biển sớm nhất vào tháng 8 tới. Dự kiến, cơ quan quản lý hạt nhân của Nhật Bản phê duyệt chính thức kế hoạch này vào ngày 7-7. Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida nhấn mạnh, Nhật Bản sẽ cố gắng để kế hoạch xả thải được sự chấp thuận ở cả trong nước và quốc tế.

Mỹ đã bày tỏ hoan nghênh kết quả đánh giá của IAEA về kế hoạch xả thải của Nhật Bản. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller ngày 5-7 đánh giá cao sự hợp tác của Nhật Bản với IAEA, đồng thời ghi nhận Chính phủ Nhật Bản đã minh bạch về kế hoạch này và quá trình triển khai kế hoạch xả thải dựa trên các tính toán khoa học.

Tuy nhiên, một số nước láng giềng đã bày tỏ quan ngại về mối đe dọa đối với môi trường. Ngày 5-7, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân cho biết, các cơ quan hữu quan của Trung Quốc sẽ tăng cường giám sát môi trường biển và kiểm tra các mặt hàng thủy hải sản nhập khẩu. Hiện Trung Quốc vẫn duy trì lệnh cấm nhập khẩu thủy hải sản từ 10 tỉnh của Nhật Bản, trong đó có tỉnh Fukushima. Các mặt hàng thủy hải sản nhập khẩu từ các tỉnh, thành phố khác của Nhật Bản phải qua kiểm tra để đảm bảo không chứa chất phóng xạ và phải có giấy tờ chứng minh sản phẩm không xuất xứ từ 10 tỉnh trong danh sách cấm.

Trong khi đó, Hàn Quốc dự kiến ngày 7-7 sẽ công bố đánh giá riêng của nước này về kế hoạch xả thải nói trên của Nhật Bản. Tờ Mainichi của Nhật Bản đưa tin Thủ tướng Kishida có thể sẽ gặp Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol để giải thích về kế hoạch xả thải nói trên nhân dịp tham dự Hội nghị thượng đỉnh của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tại Litva vào tuần tới.

Trước đó, Công ty Điện lực Tokyo (TEPCO), cơ quan vận hành Nhà máy điện hạt nhân Fukushima, đã hoàn tất việc xây dựng hệ thống xả nước nhiễm phóng xạ đã qua xử lý từ nhà máy ra biển. TEPCO cho biết, nước nhiễm phóng xạ từ Nhà máy điện hạt nhân Fukushima đã được lọc loại bỏ hầu hết 62 nguyên tố phóng xạ trong nước, bao gồm cesium và stronti, nhưng vẫn tồn tại nguyên tố tritium. TEPCO có kế hoạch pha loãng nước xả thải với nước biển để giảm mức độ tritium có trong nước, giữ mức này thấp hơn 1/40 tiêu chuẩn an toàn quốc gia của Nhật Bản.

Đề nghị có sự hợp tác quốc tế chặt chẽ, minh bạch trong chia sẻ thông tin, ứng xử có trách nhiệm

Tại họp báo thường kỳ chiều 6-7, trả lời câu hỏi về việc Nhật Bản chuẩn bị xả nước nhiễm phóng xạ đã qua xử lý từ Nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi ra biển, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng nêu rõ:

“Việt Nam ủng hộ phát triển sử dụng năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình. Việt Nam cho rằng trách nhiệm bảo đảm an toàn, an ninh hạt nhân thuộc về quốc gia sử dụng năng lượng nguyên tử, đồng thời đề nghị có sự hợp tác quốc tế chặt chẽ, minh bạch trong chia sẻ thông tin, ứng xử có trách nhiệm, theo đúng quy định của luật pháp quốc tế, trong trường hợp có xảy ra sự cố hoặc tai nạn. Việt Nam đề cao việc duy trì hòa bình ổn định trong khu vực, bảo vệ môi trường biển và các tài nguyên biển phù hợp với các quy định của luật pháp quốc tế, Công ước Liên Hợp quốc về Luật Biển năm 1982, và các quy định liên quan của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA)”.

Tuấn Anh