Kế toán xanh - kế toán số: Nguồn lực đổi mới sáng tạo và bền vững cho tương lai

Đây là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt, do Việt Nam đăng cai với tư cách Chủ tịch Liên đoàn Kế toán ASEAN (AFA) nhiệm kỳ 2024-2025. Hội nghị được tổ chức với sự phối hợp chặt chẽ giữa Hiệp hội Kế toán và kiểm toán Việt Nam, Liên đoàn Kế toán ASEAN, các tổ chức nghề nghiệp quốc tế và cộng đồng doanh nghiệp.

Diễn đàn Liên đoàn Kế toán ASEAN lần thứ 24 (24th AFA Conference) có sự tham gia của 1.500 đại biểu trong nước và quốc tế

Việt Nam kiên định theo đuổi mục tiêu phát triển bền vững

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận khẳng định, Việt Nam luôn sát cánh cùng ASEAN và cộng đồng quốc tế trên hành trình phát triển xanh, tăng trưởng toàn diện và quản trị minh bạch. Kế toán - kiểm toán sẽ đóng vai trò là nền tảng của niềm tin trong nền kinh tế, giúp dòng vốn xanh được phân bổ đúng nơi, đúng mục tiêu và đạt hiệu quả.

Theo Thứ trưởng, Việt Nam kiên định theo đuổi mục tiêu phát triển bền vững, thúc đẩy quá trình chuyển dịch hướng tới sản xuất và tiêu dùng thân thiện với môi trường, đồng thời nâng cao hiệu quả quản trị trong khu vực công và khu vực doanh nghiệp. Chính phủ luôn coi việc áp dụng các chuẩn mực và đảm bảo chất lượng thông tin là nền tảng quan trọng để xây dựng một thị trường vốn minh bạch, lành mạnh và tăng cường năng lực cạnh tranh quốc gia.

Việt Nam ủng hộ việc hài hòa hóa các chuẩn mực trong khu vực, thúc đẩy đo lường, công bố và kiểm chứng thông tin theo các tiêu chuẩn quốc tế, phù hợp với điều kiện thực tế của ASEAN và tôn trọng sự khác biệt về trình độ phát triển giữa các quốc gia.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận phát biểu. Ảnh: Thời báo Tài chính Việt Nam

Thứ trưởng Lê Tấn Cận nhấn mạnh, trong bối cảnh số hóa và kinh tế xanh, người làm nghề kế toán không chỉ “ghi chép quá khứ” mà còn định hình tương lai thông qua phân tích dữ liệu, khung đánh giá ESG (môi trường, xã hội và quản trị), cảnh báo rủi ro, tham mưu chính sách trên cơ sở dữ liệu minh bạch.

Thứ trưởng đề nghị, Hội nghị thống nhất một lộ trình thực hiện khả thi, bắt đầu bằng những yêu cầu cốt lõi, dễ triển khai. Song song là nâng cao năng lực cho đội ngũ kế toán và xây dựng hệ thống liên thông dữ liệu hiệu quả. Sau giai đoạn đầu, có thể tiến hành kiểm chứng phù hợp với điều kiện thực tế để từng bước mở rộng phạm vi áp dụng. Mục tiêu là bảo đảm yêu cầu vừa khả năng của doanh nghiệp, nhưng vẫn đạt được tính minh bạch, tin cậy và hiệu quả - để dòng vốn xanh được phân bổ đúng nơi, đúng mục tiêu.

Theo Thứ trưởng, Việt Nam đẩy mạnh Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số; khuyến khích AI, blockchain, điện toán đám mây trong kế toán - kiểm toán - báo cáo bền vững; đồng thời coi trọng an ninh dữ liệu, bảo mật, đạo đức công nghệ. Do đó, Thứ trưởng Lê Tấn Cận đề nghị AFA cùng đối tác quan tâm cơ chế thử nghiệm có kiểm soát để đánh giá dữ liệu ESG, chuẩn hóa - đối soát thông tin, thu hẹp khoảng cách năng lực, nhất là với doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Cùng với đó, phát triển bền vững chỉ thực sự có ý nghĩa khi không ai bị bỏ lại phía sau, vì vậy, cần dành sự quan tâm cụ thể và thực chất cho các doanh nghiệp nhỏ, startup và khu vực nông nghiệp - nông thôn, thông qua các hướng dẫn đơn giản, chi phí thấp nhưng vẫn đảm bảo đúng chuẩn và chất lượng thông tin. Khuyến khích sự tham gia của thế hệ trẻ, thúc đẩy đa dạng và bình đẳng, để “kế toán xanh - kế toán số” trở thành nguồn lực đổi mới sáng tạo và bền vững cho tương lai.

Các đại biểu tham dự sự kiện

Thông điệp của kế toán là ngôn ngữ của trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp

Diễn đàn Liên đoàn Kế toán ASEAN lần thứ 24 gồm 3 phiên thảo luận về các chủ đề: "Kế toán và Báo cáo bền vững - Nền tảng cho tài chính xanh minh bạch”, “Mô hình và thực tiễn tài chính xanh”, “Đào tạo, Công nghệ và tương lai bền vững”.

Chia sẻ tại Diễn đàn, NGƯT.PGS.TS Nguyễn Đào Tùng, Giám đốc Học viện Tài chính cho biết hiện nhà trường có số lượng lớn sinh viên theo học ngành kế toán - kiểm toán. Trong bối cảnh mới, để thành công trong lĩnh vực này cần rất nhiều kỹ năng vượt trội, trong đó có kỹ năng liên quan đến hiểu biết về khoa học công nghệ, như AI - trí tuệ nhân tạo.

“Người trẻ, đặc biệt là những người học kinh tế phải biết sử dụng AI, Blockchain để phân tích dữ liệu trước khi đưa ra kết quả, khi đó mới có thể nắm rõ và hiểu báo cáo tài chính một cách rõ ràng”, PGS.TS Nguyễn Đào Tùng nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, theo ông, người làm việc trong lĩnh vực kế toán đảm nhiệm vai trò như kiến trúc sư - đo lường, tính toán; ngoài ra còn phải tư vấn và có trách nhiệm xã hội rất lớn. Do đó, kỹ năng quan trọng thứ hai là phân tích. Khi tiếp nhận báo cáo, cần phải phân tích được, so sánh được.

NGƯT.PGS.TS Nguyễn Đào Tùng, Giám đốc Học viện Tài chính (bên trái) tại Diễn đàn

Vấn đề rất quan trọng khác trong ngành nghề này là phải có đạo đức nghề nghiệp, trách nhiệm xã hội, để có những báo cáo chính xác, có ích cho doanh nghiệp, cho đất nước và cho toàn cầu.

“Thông điệp của kế toán là ngôn ngữ của trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp. Hy vọng các sinh viên - những người làm trong ngành kế kiểm tương lai phải nâng cao ý thức. Để làm được điều đó, chúng ta phải cố gắng từ bây giờ”, ông Tùng nói.

Liên quan đến vấn đề ứng dụng công nghệ vào chương trình đào tạo, Giám đốc Học viện Tài chính chia sẻ, toàn bộ chương trình đào tạo của nhà trường tuyển sinh năm 2025 đều đưa các học phần liên quan đến AI vào giảng dạy. Bên cạnh đó, trường mở mới nhiều ngành đáp ứng xu thế thời cuộc, như Trí tuệ nhân tạo trong tài chính - kế toán, Khoa học dữ liệu trong tài chính,...

Theo PGS.TS Nguyễn Đào Tùng, hiện Nhà nước đang đẩy mạnh đầu tư, hỗ trợ trong việc quản trị nền tảng số của các trường đại học một cách mạnh mẽ. Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; cũng như các chính sách của Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tài chính rất ủng hộ việc này. Đây chính là cơ hội rất lớn để Việt Nam có thể "cất cánh" trong giai đoạn sắp tới.

Ông cũng cho biết, cơ sở Hòa Lạc - Học viện Tài chính đã được đầu tư từ Nhà nước về cơ sở dữ liệu trung tâm để thực hành, vận dụng. Đồng thời, Học viện cũng mời thêm doanh nghiệp công nghệ tài trợ, để sinh viên có môi trường học tập, phát triển tốt nhất.

Nguyễn Liên