Kết luận thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất ở Hải Phòng

Kết quả kiểm tra, xác minh, giai đoạn 2011-2023, Thành ủy, HĐND, UBND TP Hải Phòng đã tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc các sở, ngành, quận, huyện tập trung hoàn thiện các thủ tục về đất đai, quy hoạch xây dựng, triển khai thực hiện Nghị quyết số 73/NQ-CP ngày 23/9/2019 và Nghị quyết số 116/NQ-CP ngày 6/12/2019 của Chính phủ. Kịp thời giải quyết một số khó khăn vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện các dự án, công trình trọng điểm về đô thị, kết cấu hạ tầng, các khu công nghiệp trên địa bàn, qua đó đã góp phần cải thiện môi trường đầu tư, chỉnh trang, hiện đại hóa đô thị, tạo động lực đẩy mạnh phát triển kinh tế-xã hội của thành phố.

Vẫn còn hạn chế, thiếu sót

Tuy nhiên, Kết luận thanh tra cũng chỉ ra trong công tác chỉ đạo triển khai thực hiện công tác quản lý, sử dụng đất đai theo tinh thần Nghị quyết số 73 và 116 của Chính phủ; công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng còn một số tồn tại, hạn chế, thiếu sót như: UBND thành phố Hải Phòng chưa hoàn thành việc rà soát diện tích đất đang quản lý của các doanh nghiệp nhà nước trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; chưa tích cực đôn đốc, hướng dẫn, kiểm tra, rà soát phê duyệt phương án sử dụng đất đối với các doanh nghiệp đã cổ phần hóa nhưng chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án sử dụng đất; chưa hoàn thành thủ tục giao đất, cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhất là đối với các doanh nghiệp trung ương cổ phần hóa đóng trên địa bàn thành phố.

Phó tổng Thanh tra Chính phủ Dương Quốc Huy phát biểu công bố kết luận thanh tra (ảnh TTCP).

Việc lập, phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp nhìn chung còn chậm; nhiều chỉ tiêu sử dụng đất theo quy hoạch được phê duyệt chưa đạt mục tiêu. Quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng đô thị còn có nội dung chưa thống nhất hoặc chưa đồng bộ giữa các cấp độ quy hoạch nên phải cập nhật, điều chỉnh nhiều lần, làm ảnh hưởng đến tiến độ triển khai các dự án đầu tư…

Về công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng giai đoạn 2015-2023, kết luận thanh tra chỉ ra: Chậm triển khai các quy hoạch cấp trên, chậm điều chỉnh quy hoạch xây dựng đã hết hạn, chưa lập, phê duyệt quy hoạch vùng huyện làm cơ sở lập quy hoạch xây dựng các khu chức năng đặc thù, các quy hoạch xây dựng xã và quy hoạch chung các đô thị thuộc huyện; còn thực hiện điều chỉnh quy hoạch cục bộ nhiều lần để thực hiện các dự án đầu tư nhưng chưa làm rõ căn cứ điều chỉnh.

Tỷ lệ phủ quy hoạch chi tiết còn thấp, phạm vi quy hoạch hẹp, thiếu tổ chức, sắp xếp không gian, thiếu tính kết nối hạ tầng kỹ thuật, xã hội..., chủ yếu phục vụ mục tiêu ngắn hạn, thực hiện dự án hạ tầng kỹ thuật để đấu giá đất… Một số đồ án có chất lượng lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch còn hạn chế, có dự báo, định hướng quy hoạch còn tồn tại bất cập, chưa theo kịp tốc độ phát triển kinh tế của địa phương, chưa đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả sử dụng đất đai dẫn đến phải điều chỉnh nhiều lần.

Việc ban hành kế hoạch thực hiện, công khai quy hoạch, cắm mốc giới chưa được thực hiện đầy đủ theo quy định; nguồn lực đầu tư cho công tác quy hoạch, đầu tư công trình hạ tầng kỹ thuật khung, hạ tầng xã hội còn hạn chế; còn một số đồ án quy hoạch được tài trợ bằng sản phẩm chưa đúng quy định.

Về công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, kết luận thanh tra chỉ ra: Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân tại khu vực đô thị đạt tỷ lệ thấp. Một số dự án còn vướng mắc chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do chưa hoàn thành việc bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng nên chưa được bàn giao đất… Tại một số dự án phát triển nhà ở đã được cấp giấy chứng nhận cho chủ đầu tư nhưng chủ đầu tư không xây dựng phù hợp với quy hoạch chi tiết, hồ sơ thiết kế và phương án kiến trúc được phê duyệt về tầng cao nhà ở hoặc hộ gia đình, cá nhân nhận chuyển nhượng nhà, đất từ chủ đầu tư dự án nhưng xây dựng, cơi nới không đúng với phương án kiến trúc được phê duyệt dẫn đến việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở cho người mua nhà còn gặp khó khăn, vướng mắc…

18 dự án được thanh tra

Đối với 18 dự án được thanh tra, kết luận thanh tra cũng chỉ ra một số hạn chế, thiếu sót, vi phạm như: Có 11/18 dự án có hạn chế, thiếu sót về công tác quy hoạch… Có 2/18 dự án có hạn chế, thiếu sót trong việc lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án.

Dự án Làng Việt Kiều Quốc tế không đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư theo quy định của pháp luật về nhà ở.

Có 3/18 dự án có hạn chế, thiếu sót về việc giao đất, cho thuê đất, như: Giao đất cho chủ đầu tư cả diện tích đất thuộc phạm vi quy hoạch công trình hạ tầng ngoài dân dụng không thuộc dự án; giao đất nhưng chưa xác định rõ cơ cấu sử dụng đất, hình thức và thời hạn giao đất dẫn đến phải ban hành quyết định điều chỉnh làm cơ sở để quản lý và xác định nghĩa vụ tài chính, miễn giảm tương ứng với từng loại đất hoặc theo quy định dự án phải áp dụng hình thức giao đất nhưng UBND thành phố vẫn chưa thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất để giao đất mà vẫn áp dụng hình thức cho thuê đất là không có cơ sở.

8/18 dự án có hạn chế, thiếu sót trong việc xác định tiền sử dụng đất của dự án... 7/18 dự án còn hạn chế, thiếu sót chậm tiến độ thực hiện dự án đầu tư, dự án phải gia hạn thời hạn sử dụng đất do chậm tiến độ theo pháp luật về đất đai… Một số dự án, chủ đầu tư thi công xây dựng nhưng chưa có giấy phép xây dựng hoặc xây dựng chưa đúng quy hoạch chi tiết…

Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND TP. Hải Phòng khẩn trương chỉ đạo, tổ chức thực hiện kết luận, kiến nghị thanh tra, có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục, xử lý đối với những hạn chế, thiếu sót, vi phạm trong công tác quy hoạch, thực hiện quy hoạch; công tác quản lý sử dụng đất đai đã được nêu tại kết luận thanh tra; rà soát, xử lý tương tự đối với các dự án khác trên toàn thành phố, đảm bảo tính đúng, tính đủ, đúng thời điểm theo quy định của pháp luật, không để thất thoát ngân sách nhà nước, khắc phục triệt để các hạn chế, thiếu sót đã nêu ra tại kết luận thanh tra.

Thanh Vân