Kết luận thanh tra dự án xây dựng nhà tập luyện và thi đấu đa năng của Đại học Hàng hải Việt Nam

Trường Đại học Hàng hải Việt Nam (Ảnh: vimaru.edu.vn)

Dự án đầu tư xây dựng nhà tập luyện và thi đấu đa năng để hoàn chỉnh khu liên hợp thể thao của trường Đại học Hàng hải Việt Nam được Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt tại Quyết định số 3863/QĐ- BGTVT ngày 30/10/2015.

Dự án nằm tại số 484 Lạch Tray (Ngô Quyền, TP Hải Phòng) có diện tích gần 4000m2, chủ đầu tư là trường Đại học Hàng hải Việt Nam với tổng mức đầu tư khoảng 100 tỷ đồng (vốn ngân sách Nhà nước 70%, nguồn vốn đầu tư phát triển của trường 30%).

Các hạng mục chính gồm 1 công trình cao 2 tầng, có hệ vách kính mặt. Tầng 1 bao gồm sân luyện tập thi đấu, sảnh chính, phòng chuẩn bị thay đồ, khu sân khấu, kho đạo cụ, phông màn sân khấu... Tầng 2 bao gồm khán đài với 1600 chỗ ngồi, kho đồ, hệ thống hành lang, cầu thang liên hoàn đảm bảo giao thông và thoát người khẩn cấp khi có sự cố. Dự án được khởi công vào ngày 26/9/2016 và hoàn thành và nghiệm thu đưa vào sử dụng ngày 16/3/2018.

Sau thanh tra, dự án còn một số sai sót nhất định, trong đó công tác quản lý của Tư vấn giám sát, chủ đầu tư đối với việc quản lý nhà thầu còn chưa chặt chẽ, chưa kịp thời phát hiện việc chuyển nhượng thầu để quản lý và hợp đồng đã ký kết, kết quả hoạt động Tư vấn giám sát chưa cao.

Tại Kết luận thanh tra số 521/KL-TTr của Thanh tra Bộ Giao thông Vận tải nêu: Kế hoạch lựa chọn nhà thầu của dự án được Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt tại Quyết định số 653/QĐ-BGTVT ngày 07/3/2016 gồm 8 gói thầu, trong đó có 4 gói thầu tư vấn, 1 gói thầu xây lắp, 2 gói thầu thiết bị và 1 gói thầu bảo hiểm. Qua kiểm tra hồ sơ liên quan đến công tác lựa chọn nhà thầu được lưu giữ tại đơn vị cho thấy còn có một số tồn tại.

Về các chủ thể trong triển khai, thực hiện công tác lựa chọn nhà thầu, Thanh tra Bộ Giao thông Vận tải chỉ rõ, chủ đầu tư chưa có quyết định thành lập Bên mời thầu theo quy định tại Điều 74 của Luật Đấu thầu. Chủ đầu tư thành lập Tổ chuyên gia là chưa phù hợp theo quy định tại Điều 75 của Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13: Bên mời thầu có trách nhiệm thành lập Tổ chuyên gia.

Về thời gian tổ chức lựa chọn nhà thầu, điều chỉnh phạm vi, giá trị gói thầu thì các gói thầu xây lắp, tư vấn giám sát, gói thầu bảo hiểm chậm 1 quý so với quy hoạch được phê duyệt, nhưng chưa báo cáo Bộ Giao thông Vận tải điều chỉnh.

Đáng chú ý, với gói thầu Thiết bị 2, chủ đầu tư đã điều chỉnh về phạm vi gói thầu (cắt bỏ phần lắp đặt thiết bị âm thanh tương ứng với việc giảm giá trị gói thầu từ 10,8 tỷ đồng xuống còn 5,4 tỷ đồng) mà chưa báo cáo Bộ Giao thông Vận tải xem xét phê duyệt theo quy định tại Điều 74.

Không chỉ vậy, công tác lập và phê duyệt Hồ sơ mời thầu cũng chưa tuân theo quy định. Hồ sơ mời thầu các gói thầu tư vấn chưa quy định: Nhà thầu phải có đủ điều kiện năng lực hoạt động theo quy định của pháp luật chuyên ngành tại Điểm g, Khoản 1, Mục 1, Chương III của Thông tư số 01/2015/TT-BKHĐT ngày 14/02/2015 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư quy định chi tiết lập Hồ sơ mời quan tâm, Hồ sơ mời thầu, Hồ sơ yêu cầu dịch vụ tư vấn và Khoản 2 Điều 68, Điều 86, Điều 112, Điều 121 - Luật Xây dựng, Khoản 1- Điều 3 - Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13.

Hồ sơ mời thầu các gói thầu tư vấn, xây lắp và thiết bị của dự án chưa quy định cụ thể về tính chất của hợp đồng tương tự theo quy định tại Thông tư số 01/2015/TTBKHĐT ngày 14/02/2015 và Thông tư số 03/2015/TT-BKHĐT ngày 06/5/2015 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư quy định chi tiết lập Hồ sơ mời thầu xây lắp.

Công tác đánh giá Hồ sơ dự thầu còn thiếu tiêu chí thời gian thực hiện hợp đồng ở gói Thiết bị 1, Tư vấn 1. Chủ đầu tư cũng chưa đánh giá đúng và đủ về năng lực, kinh nghiệm của các nhà thầu tham gia vào dự án.

Ở gói thầu Xây lắp, đối với Hồ sơ dự thầu của Cty CP đầu tư xây lắp và du lịch (nhà thầu trúng thầu): Hồ sơ mời thầu yêu cầu doanh thu xây lắp 95 tỷ, Báo cáo tài chính do các nhà thầu cung cấp chỉ có số liệu về doanh thu tổng thì Tổ chuyên gia chưa yêu cầu làm rõ doanh thu xây lắp; Hồ sơ dự thầu của nhà thầu thiếu Giấy kiểm định đối với máy móc thiết bị theo yêu cầu của Hồ sơ mời thầu.

Ở gói thầu TV1 - Tư vấn khảo sát, lập Thiết kế bản vẽ thi công và dự toán thì đơn dự thầu của nhà thầu Cty CP Đầu tư xây dựng Thăng Long sai tên gói thầu. Tổ chuyên gia đánh giá thiếu tiêu chí hiệu lực của Hồ sơ đề xuất tài chính theo quy định tại Mục 14 Chương I của Hồ sơ mời thầu.

Ở gói thầu TV3 – Tư vấn giám sát thi công (Nhà thầu trúng thầu là Cty CP tư vấn đầu tư xây dựng Thăng Long), báo cáo đánh giá của Tổ chuyên gia chưa chi tiết, cụ thể, không có nhận xét ở Bảng đánh giá về các nhân sự do nhà thầu đề xuất. Tổ chuyên gia cũng đánh giá thiếu tiêu chí hiệu lực của Hồ sơ đề xuất tài chính theo quy định tại Mục 14 Chương I của Hồ sơ mời thầu.

Các gói thầu cung cấp lắp đặt hệ thống điều hòa, thông gió và cung cấp lắp đặt thiết bị âm thanh ánh sáng, hệ thống quản lý tòa nhà, ghế khán giả và các thiết bị phục vụ thi đấu qua thanh tra vẫn tồn tại một số vấn đề.

Đối với công tác khảo sát, hoàn toàn thiếu thông báo chấp thuận nghiệm thu báo cáo kết quả khảo sát xây dựng bằng văn bản của chủ đầu tư đến nhà thầu khảo sát là chưa đúng quy định tại Khoản 1, Điều 16, Nghị định 46/2015/NĐ-CP ngày 12/05/2015 của Chính phủ về quản lý chất lượng và bảo trì công trình xây dựng. Cũng như thiếu hồ sơ điều tra, khảo sát bãi đổ thải, xác định cự ly vận chuyển đổ thải làm cơ sở xây dựng dự toán.

Việc chủ đầu tư áp dụng chung tỷ lệ dự phòng trượt giá đã được Bộ Giao thông Vận tải duyệt trong Tổng mức đầu tư dự án để lập và phê duyệt dự toán, giá các gói thầu là chưa phù hợp do tiến độ, thời điểm thực hiện các gói thầu khác nhau.

Trong công tác lắp dựng kết cấu thép, định mức xây dựng áp dụng các mã định mức số AI.61121, AI.61122, AI.61131 đã bao gồm khối lượng bu lông, ngoài ra, khối lượng bu lông được tính cụ thể theo bản vẽ thiết kế kỹ thuật và áp đơn giá riêng. Theo báo cáo của Ban quản lý dự án (tại văn bản ngày 08/4/2019), giá trị khối lượng bulông tính trung thực tế nhà thầu không thi công là 13.876.492 đồng.

Trong quá trình quản lý chất lượng công trình, Thanh tra chỉ rõ, nội dung ghi Nhật ký thi công sơ sài, cách quãng, không có các thông tin về dự án (tên dự án đơn vị giám sát, đơn vị thi công...) và không ghi số lượng nhân lực, máy móc thiết bị theo biểu mẫu được Tư vấn giám sát chấp thuận. Chưa ghi đầy đủ các công việc nghiệm thu, công tác nghiệm thu hoàn thành bộ phận, giai đoạn thi công xây dựng, các vấn đề xử lý hiện trường, thay đổi thiết kế.

Đặc biệt, trong quá trình thi công không có biên bản lấy mẫu, kết quả thí nghiệm tần suất vật liệu (cát, đá, gạch, bu lông, kính...). Không có thí nghiệm vật liệu nhôm kính, gạch lát, cấp phối đá dăm, sơn thép theo TCVN 8790:2011, sơn tường, gạch tezzazo theo TCVN 7744:2013, tấm ốp alumim theo TCVN 11656:2016, đá ốp tự nhiên theo TCVN 4732:2016...

Các thí nghiệm bu lông, thép ống, thép bản không đủ số lượng mẫu thí nghiệm theo đề xuất của Tư vấn giám sát (đối với bán thành phẩm bu lông cần thí nghiệm tối thiểu 6 mẫu nhưng nhà thầu chỉ thí nghiệm 3 mẫu; đối với vật liệu bán thành phẩm: phôi thép ống, thép bản cần thí nghiệm tối thiểu 9 mẫu nhưng nhà thầu chỉ thí nghiệm 3 mẫu).

Biên bản nghiệm thu khối lượng công việc không có khối lượng, quy cách sản phẩm. Tư vấn giám sát chưa xác nhận khối lượng thi công hoàn thành trong biên bản theo quy định tại Điều 26 Nghị định 46/2015/NĐ-CP của Chính phủ. Và rà soát chưa kỹ về khối lượng nghiệm thu, thanh toán đối với một số hạng mục (bê tông lót móng mác 100; bê tông xà dầm, giằng, sàn mái nhà mác 250; xây gạch chỉ đặc móng, vữa xi măng mác 50; đắp cát công trình bằng đầm cóc K95; trát lót mặt tam cấp, xây gạch tam cấp, trát xà dầm vữa xi măng M75...) trong các đợt thanh toán số 02, 03, 04 dẫn tới phải giảm trừ thanh toán trong đợt 05.

Cuối cùng, qua kiểm tra hồ sơ, tài liệu có liên quan đến việc mua sắm và cấp phát trang phục bảo hộ lao động cho dự án của Cty CP đầu tư xây dựng và du lịch cho thấy thực tế đơn vị chỉ mua và cấp phát 60 bộ trang phục bảo hộ lao động trên tổng số 400 bộ trang phục bảo hộ lao động đã được nghiệm thu, thanh toán, giá trị chênh lệch tương ứng theo hợp đồng đã ký kết là 76.500.000 đồng.

Nghiệm thu, thanh toán chưa đúng với thực tế phân khối lượng bu lông, đệm; bu lông M12 do toàn bộ phần thưng trên và dưới mái được thay đổi bằng vách kính 6,38ly, nhà thầu cam kết chịu toàn bộ phần chi phí đã thi công và tháo dỡ hệ Polycacbonat, giá trị là 41.708.129 đồng (theo Biên bản hiện trường số 16/HT ngày 05/8/2017). Nghiệm thu, thanh toán trùng phân khối lượng bê tông do cọc 40x40 cm chiếm chỗ bê tông đài cọc, bê tông lót với giá trị 9.658.500 đồng.

Tiến độ thực hiện hợp đồng gói Thiết bị 1 cũng chậm tiến độ 2 tháng và chưa làm rõ nguyên nhân.

Khi Thanh tra Bộ Giao thông Vận tải kiểm tra hiện trường có phát hiện, tường ngăn nhà vệ sinh (tại vị trí phía trên dầm ngang móng) 2 bên sườn nhà thi đấu xuất hiện nứt, bề rộng vết nứt khá lớn. Hơn thế, một số đèn dẫn lối trên khán đài bị vỡ, nhiều vị trí mặt sàn thi đấu có hiện tượng phồng rộp.

Qua thanh tra, trường Đại học Hàng hải Việt Nam, Ban Quản lý dự án Hàng hải và các đơn vị liên quan đã hoàn thành đúng tiến độ, đáp ứng công năng sử dụng và phù hợp với môi trường đào tạo của Trường Đại học Hàng hải Việt Nam.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện vẫn còn một số tồn tại. Như vậy, trách nhiệm chính để xảy ra các tồn tại trong quá trình tổ chức, quản lý thực hiện dự án thuộc về Ban Quản lý dự án Hàng hải, các đơn vị tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát và đơn vị thi công. Do đó, trường Đại học Hàng hải Việt Nam có trách nhiệm thu hồi, nộp vào Ngân sách nhà nước qua tài khoản tạm giữ của Thanh tra Bộ Giao thông Vận tải tại Kho bạc Nhà nước Hà Nội số tiền là 401.405.000 đồng (từ: Cty CP Đầu tư xây dựng và du lịch số tiền 331.300.000 đồng tương ứng với giá trị khối lượng công việc không thi công đã được nghiệm thu, thanh toán; Cty TNHH Điện lạnh và Thiết bị công nghiệp số tiền 70.095.589 đồng tương ứng với giá trị khối lượng ống đồng đường kính 19,1mm và các phụ kiện kèm theo không thi công do thay đổi thiết kế đã được nghiệm thu thanh toán). Sau đó, báo cáo Bộ Giao thông Vận tải xem xét, xử lý đối với số vốn Ngân sách nhà nước đã cấp cho dự án lớn hơn tỷ lệ 70% trong cơ cấu vốn dự án theo Quyết định đầu tư tương ứng là 4.142.421.784 đồng.

Ánh Dương