Kết nối doanh nghiệp thúc đẩy chuyển đổi xanh chuỗi cung ứng dệt may

Chuyển đổi xanh - yêu cầu tất yếu của ngành dệt may

Ngày 21/12, tại TP. Hồ Chí Minh đã diễn ra Hội thảo “Kết nối doanh nghiệp hướng đến chuyển đổi xanh trong chuỗi cung ứng dệt may”, thu hút sự quan tâm của đông đảo lãnh đạo các sở, ban, ngành, đại diện doanh nghiệp dệt may, doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ, cùng các nhà khoa học và chuyên gia trong lĩnh vực phát triển bền vững.

Đại biểu tham dự sự kiện. Ảnh: Minh Khuê.

Hội thảo do Trường Đại học Công nghiệp TP. Hồ Chí Minh (IUH) phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức, nằm trong khuôn khổ Đề án “Kết nối và tư vấn hỗ trợ doanh nghiệp hướng đến chuyển đổi xanh trong chuỗi cung ứng dệt may khu vực miền Nam và Đông Nam Bộ”, thuộc Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ năm 2025 của Cục Công nghiệp - Bộ Công Thương.

Hội thảo được tổ chức trong bối cảnh ngành dệt may Việt Nam đang đứng trước những yêu cầu chuyển đổi mạnh mẽ để thích ứng với xu hướng phát triển bền vững toàn cầu. Mục tiêu của chương trình là tăng cường kết nối các doanh nghiệp trong và ngoài chuỗi cung ứng dệt may, tạo diễn đàn chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn, giải pháp công nghệ, chính sách hỗ trợ, đồng thời giới thiệu những mô hình chuyển đổi xanh đã và đang mang lại hiệu quả. Đây cũng là cơ hội để doanh nghiệp tiếp cận nguồn lực từ các tổ chức nghiên cứu, đào tạo và các chuyên gia, qua đó từng bước nâng cao năng lực cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập sâu rộng.

Nhà giáo ưu tú - PGS.TS Đàm Sao Mai, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghiệp TP. Hồ Chí Minh. Ảnh: Minh Khuê.

Chia sẻ tại sự kiện, Nhà giáo ưu tú - PGS.TS Đàm Sao Mai, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghiệp TP. Hồ Chí Minh - nhấn mạnh: với kim ngạch xuất khẩu hàng tỷ USD mỗi năm, ngành dệt may không chỉ là trụ cột kinh tế quan trọng mà còn tạo việc làm cho hàng triệu lao động. Tuy nhiên, trước tác động ngày càng nghiêm trọng của biến đổi khí hậu và các yêu cầu khắt khe từ thị trường quốc tế, chuyển đổi xanh đã trở thành yêu cầu tất yếu. Đặc biệt, các thị trường xuất khẩu lớn như Liên minh châu Âu và Hoa Kỳ đang áp dụng những tiêu chuẩn nghiêm ngặt về ESG (môi trường, xã hội và quản trị doanh nghiệp). Những doanh nghiệp không đáp ứng được các tiêu chí này sẽ dần mất lợi thế cạnh tranh, thậm chí bị loại khỏi chuỗi cung ứng toàn cầu.

Theo PGS.TS Đàm Sao Mai, áp lực từ các tiêu chuẩn quốc tế cũng chính là động lực để ngành dệt may Việt Nam tái cấu trúc theo hướng bền vững hơn. Chuyển đổi xanh không chỉ dừng lại ở việc tuân thủ các quy định về môi trường, mà là quá trình chuyển đổi toàn diện, từ tư duy quản trị, mô hình sản xuất đến văn hóa doanh nghiệp. Trong đó, việc ứng dụng công nghệ sạch, sử dụng năng lượng tái tạo, giảm phát thải, tiết kiệm tài nguyên và tối ưu hóa quy trình sản xuất đóng vai trò then chốt.

PGS.TS Đàm Sao Mai - Phó Hiệu trưởng IUH trao chứng nhận cho các doanh nghiệp đã tham gia chương trình tư vấn kỹ thuật hướng đến chuyển đổi xanh. Ảnh: Minh Khuê.

Khẳng định vai trò của cơ sở đào tạo trong quá trình này, PGS.TS Đàm Sao Mai cho biết: Nhà trường luôn xác định sứ mệnh đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo, nghiên cứu và thực tiễn sản xuất. Thông qua các chương trình nghiên cứu, tư vấn và kết nối, nhà trường đồng hành cùng doanh nghiệp trong quá trình đổi mới, góp phần thúc đẩy ngành dệt may Việt Nam hội nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu theo hướng xanh và bền vững.

Kết nối, tư vấn chuyển đổi xanh: Bệ đỡ doanh nghiệp tham gia chuỗi cung ứng bền vững

Báo cáo tại hội thảo, TS. Phạm Thị Hồng Phượng, Chủ nhiệm Bộ môn Công nghệ Hóa học, Khoa Công nghệ Hóa học (Trường Đại học Công nghiệp TP. Hồ Chí Minh) đã trình bày kết quả triển khai Đề án “Kết nối và tư vấn hỗ trợ doanh nghiệp hướng đến chuyển đổi xanh trong chuỗi cung ứng dệt may khu vực miền Nam và Đông Nam Bộ”. Kết quả khảo sát 20 doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ cho thấy bức tranh tương đối rõ nét về những điểm mạnh và hạn chế trong quá trình chuyển đổi xanh của doanh nghiệp.

TS. Phạm Thị Hồng Phượng - Chủ nhiệm Bộ môn Công nghệ Hóa học, Khoa Công nghệ Hóa học (Trường Đại học Công nghiệp TP. Hồ Chí Minh). Ảnh: Minh Khuê.

Theo đó, các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ có nhiều lợi thế nền tảng như kinh nghiệm sản xuất, gia công lâu năm, khả năng đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và tiến độ giao hàng cho các đối tác trong chuỗi cung ứng dệt may. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi xanh vẫn còn gặp nhiều rào cản. Nổi bật là tỷ lệ doanh nghiệp chưa xây dựng hệ thống quản lý môi trường hoàn chỉnh còn cao; phần lớn chưa thực hiện đo lường dấu chân carbon; thiếu chiến lược chuyển đổi xanh dài hạn và gặp khó khăn về nguồn lực tài chính để đầu tư công nghệ xanh.

Từ thực tiễn đó, đề án đã tập trung tư vấn các nội dung trọng tâm nhằm hỗ trợ doanh nghiệp từng bước chuyển đổi xanh một cách bài bản. Trong đó, ưu tiên xây dựng và hoàn thiện hệ thống quản lý môi trường theo các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 14001, ISO 50001; chuẩn hóa hồ sơ môi trường; tăng cường kiểm soát nước thải, hóa chất và chất thải rắn. Đồng thời, doanh nghiệp được hỗ trợ đánh giá mức độ sẵn sàng và xây dựng lộ trình chuyển đổi xanh theo ba giai đoạn: ngắn hạn tập trung tuân thủ và tiết kiệm; trung hạn đầu tư công nghệ, đạt các chứng chỉ cần thiết; dài hạn hướng đến hình thành chuỗi cung ứng xanh và đẩy mạnh hoạt động R&D.

Đại biểu tham quan các gian hàng trưng bày, giới thiệu sản phẩm trong khuôn khổ hội thảo. Ảnh: Minh Khuê.

Đề án cũng hướng dẫn doanh nghiệp đo lường phát thải khí nhà kính, triển khai giải pháp tiết kiệm năng lượng, tăng tỷ lệ sử dụng nguyên liệu tái chế, đồng thời kết nối các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ với 8 doanh nghiệp bên mua. Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức, thu hẹp khoảng cách giữa yêu cầu của thị trường và năng lực thực tế của doanh nghiệp, tạo nền tảng để tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng dệt may bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh dài hạn.

Để duy trì hiệu quả, kiến nghị Bộ Công Thương cần tiếp tục hỗ trợ và đào tạo chuyên sâu; nhân rộng mô hình tư vấn chuyển đổi xanh theo ngành; đẩy mạnh tín dụng xanh, hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ đầu tư công nghệ, nâng cao năng lực đo lường carbon và quản trị chuỗi cung ứng xanh.

ESG là “tấm vé thông hành” doanh nghiệp vào chuỗi cung ứng xanh

Trong khuôn khổ hội thảo, tọa đàm với chủ đề “Chuyển đổi xanh và định hướng hỗ trợ doanh nghiệp tham gia chuỗi cung ứng dệt may” và Tọa đàm “ESG và những bước chuẩn bị cần thiết cho doanh nghiệp dệt may Việt Nam” đã làm rõ những bước chuẩn bị cần thiết về ESG cho doanh nghiệp dệt may Việt Nam trong hành trình phát triển bền vững.

Chuyên gia, diễn giả thảo luận, trao đổi tại phiên Tọa đàm “ESG và những bước chuẩn bị cần thiết cho doanh nghiệp dệt may Việt Nam”. Ảnh: Minh Khuê.

Các diễn giả, chuyên gia, doanh nghiệp đầu ngành nhấn mạnh, trong bối cảnh chi phí lao động gia tăng và thị trường xuất khẩu ngày càng siết chặt các tiêu chuẩn môi trường, chuyển đổi xanh và ứng dụng công nghệ không còn là xu hướng mà đã trở thành yêu cầu sống còn đối với doanh nghiệp.

Từ thực tiễn triển khai, nhiều doanh nghiệp đã đẩy mạnh số hóa, tự động hóa, ứng dụng công nghệ 3D, laser, ozone, qua đó tinh gọn lao động, nâng cao năng suất, giảm tiêu hao năng lượng và phát thải. Các chuyên gia khẳng định ESG không làm tăng chi phí mà giúp tối ưu vận hành, nâng cao uy tín và mở rộng cơ hội tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu bền vững.

Ký kết hợp tác giữa các doanh nghiệp dệt may trong khuôn khổ hội thảo đã mở ra nhiều cơ hội hợp tác thiết thực. Ảnh: Minh Khuê.

Thanh Minh