Kết nối thị trường cho sản phẩm khoa học công nghệ: Góc nhìn từ các Tham tán

Hội nghị giao ban xúc tiến thương mại với hệ thống Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài của Bộ Công Thương sáng nay đặt ra một chủ đề nóng hổi “Xúc tiến thương mại, phát triển thị trường cho sản phẩm khoa học công nghệ, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 57-NQ/TW".

Chia sẻ về cơ hội hợp tác với thị trường Mỹ, ông Đỗ Ngọc Hưng - Tham tán thương mại Việt Nam tại Mỹ cho rằng, hai nước đã nâng cấp lên Đối tác chiến lược toàn diện, trong đó ưu tiên hợp tác về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Đây là điều kiện thuận lợi để Việt Nam tăng khả năng ký kết các thỏa thuận hợp tác với Mỹ.

Số lượng người Việt có trình độ, tham gia sâu vào nghiên cứu khoa học tại các trường đại học, trung tâm nghiên cứu lớn của Mỹ ngày càng tăng, tạo điều kiện thuận lợi cho hợp tác khoa học công nghệ gắn với thương mại hai bên.

Hai nước còn có nhiều cơ hội hợp tác tại lĩnh vực điện tử, linh kiện. Hiện nay, sản phẩm điện - điện tử, linh kiện bán dẫn, thiết bị công nghiệp và giải pháp phần mềm của Việt Nam ngày càng được các doanh nghiệp và nhà nhập khẩu Mỹ quan tâm.

Nhiều tập đoàn lớn tại Mỹ đã thiết lập chuỗi cung ứng hoặc hợp tác phần mềm với doanh nghiệp Việt Nam, tiêu biểu như FPT Software với hơn 10 Văn phòng đại diện tại Mỹ, cung cấp dịch vụ cho hàng loạt đối tác thuộc Fortune 500 tại Mỹ trong lĩnh vực tài chính, y tế, hàng không và ô tô.

Việt Nam cũng là đối tác lý tưởng trong chuỗi cung ứng linh kiện cơ khí chính xác, khuôn mẫu, thiết bị phụ trợ, phục vụ các ngành công nghiệp trọng yếu của Mỹ như ô tô điện, quốc phòng, y tế và hàng không, ông Hưng nói.

Điển hình là khả năng xúc tiến hợp tác giữa Tesla và một số tập đoàn công nghiệp lớn của Việt Nam, nhằm cung ứng linh kiện, pin, hoặc hợp tác trong nghiên cứu giải pháp giao thông xanh, thân thiện môi trường, theo ông Hưng.

Các gian hàng công nghệ của Việt Nam có mặt tại triển lãm Tăng trưởng Xanh trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh P4G diễn ra hồi tháng 4/2025. Ảnh minh họa: Lê Hồng Nhung - Mekong ASEAN

Đối với thị trường Đức, bà Đặng Thị Thanh Phương - Tham tán thương mại Việt Nam tại Đức cho rằng, hai bên có tiềm năng hợp tác trong công nghệ số và sản xuất thông minh. Hiện nay doanh nghiệp Đức đang tìm kiếm đối tác tại Đông Nam Á để mở rộng thị trường này trong khi doanh nghiệp Việt lại có nhu cầu cấp thiết về chuyển đổi số nhằm tăng năng suất lao động và giảm chi phí.

Do đó, hai bên có thể triển khai giải pháp nhà máy thông minh tại Việt Nam. Doanh nghiệp Việt Nam như FPT có thể gia công phần mềm cũng như phát triển nền tảng dữ liệu sản xuất cho đối tác Đức tại Việt Nam.

Việt Nam và Đức còn có cơ hội hợp tác phát triển chuỗi giá trị năng lượng tái tạo. Hiện nay, Đức là một trong những nước đi đầu về công nghệ tái tạo và cũng đang đẩy mạnh đầu tư tại Việt Nam liên quan đến các dự án điện gió, điện mặt trời và nghiên cứu hydro xanh. Trong khi đó, doanh nghiệp Việt Nam có thể tham gia chuỗi cung ứng của Đức thông qua cung cấp dịch vụ logistics và linh kiện cho các dự án năng lượng, nhằm phục vụ cho thị trường nội địa và xuất khẩu.

Đầu tháng 7 vừa qua, tại Berlin, Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Kinh tế & Năng lượng Đức cũng đã ký Tuyên bố chung thiết lập Đối tác Năng lượng Việt Nam – Đức. Các lĩnh vực ưu tiên bao gồm, hoàn thiện chính sách, phát triển năng lượng tái tạo (điện gió ngoài khơi, điện mặt trời, hydro xanh), số hóa ngành điện, nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, hiện đại hóa lưới điện và hỗ trợ khử carbon đối với các ngành khó giảm phát thải.

Cũng theo bà Phương, đào tạo và hợp tác nhân lực trong doanh nghiệp công nghiệp và công nghệ thông tin là tiềm năng tiếp theo Việt Nam – Đức có thể hợp tác trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. Doanh nghiệp Đức có kinh nghiệm cao trong đào tạo tại chỗ, xây dựng lực lượng tay nghề cao; đồng thời cũng có nhu cầu lớn về nhân lực trong khu vực công nghiệp và công nghệ thông tin.

Mô hình pin cát của doanh nghiệp Việt Alternō giới thiệu tại Hội nghị Thượng đỉnh P4G. Mục đích chính của sản phẩm là lưu trữ năng lượng tái tạo dư thừa như gió, mặt trời, giúp tiết kiệm chi phí. Ảnh minh họa: Lê Hồng Nhung - Mekong ASEAN

“Vì vậy, hai bên có thể thiết lập các trung tâm đào tạo trong các khu công nghiệp tại Việt Nam. Hoặc doanh nghiệp Đức có thể hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam đào tạo trong lĩnh vực máy móc, tự động hóa.

Với thị trường Đức, doanh nghiệp hai bên không chỉ dừng lại ở giao thương, xuất nhập khẩu hàng hóa mà còn có cơ hội rất lớn để hợp tác phát triển thị trường, đặc biệt là sản xuất máy móc, công nghệ cao,” bà Phương nói.

Trong bối cảnh tiềm năng hợp tác quốc tế về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo còn lớn, ông Đỗ Ngọc Hưng kiến nghị, Chính phủ cần tiếp tục hỗ trợ và tạo điều kiện để các doanh nghiệp, hiệp hội lớn như FPT, Viettel, VASI … mở rộng kết nối, hiện diện tại thị trường Mỹ thông qua chi nhánh, trung tâm nghiên cứu và đối tác phân phối, đặc biệt nhập khẩu các thiết bị chip công nghệ cao của Mỹ.

Ông Bùi Trung Thướng – Tham tán thương mại Việt Nam tại Ấn Độ cho rằng, hai nước có thể phối hợp tổ chức cuộc thi tìm kiếm tài năng, giải pháp đổi mới sáng tạo và thúc đẩy thương mại. Mục tiêu nhằm khuyến khích các cá nhân, startup và doanh nghiệp hai nước phát triển các giải pháp tiên tiến trong sản xuất công nghiệp, thương mại và dịch vụ.

Đồng thời, tổ chức các buổi trao đổi, làm việc và hội thảo trực tuyến nhằm giới thiệu tiềm năng hợp tác giữa Việt Nam và Ấn Độ trong các lĩnh vực đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh và khuyến công.

Chia sẻ tại sự kiện, Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia (NIC) Đỗ Tiến Thịnh cho biết, đến năm 2024, Việt Nam có hơn 4.000 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; hơn 1.400 tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp, 208 quỹ đầu tư, 79 cơ sở ươm tạo và khoảng 170 trường đại học/cao đẳng hoạt động khởi nghiệp sáng tạo; hơn 20 trung tâm khởi nghiệp sáng tạo tại địa phương và quốc gia.

Cùng trong năm này, Việt Nam xếp hạng 44/133 quốc gia về chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu; lọt Top 3 quốc gia có thành tích vượt trội về môi trường khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong 13 năm liên tiếp...

Lê Hồng Nhung