Kết quả nghiên cứu chất lượng nguồn tin trên bách khoa toàn thư Grokipedia của tỷ phú Elon Musk

Grokipedia được công ty xAI của ông Musk ra mắt tháng trước nhằm cạnh tranh với Wikipedia – kho dữ liệu do cộng đồng biên soạn mà tỷ phú Musk và một số nhân vật tại Mỹ nhiều lần cáo buộc có thành kiến về tư tưởng.

Grokipedia là bách khoa toàn thư sử dụng trí tuệ nhân tạo do tỷ phú Elon Musk phát triển. Ảnh: AFP

Theo báo cáo của các nhà nghiên cứu thuộc Cornell Tech, “các hàng rào kiểm soát nguồn thông tin hầu như đã bị gỡ bỏ tại Grokipedia”, dẫn đến việc sử dụng nhiều nguồn thiếu tin cậy và tỷ lệ cao các nguồn có vấn đề. Nghiên cứu đã phân tích hàng trăm nghìn bài viết của Grokipedia, cho biết hiện tượng này đặc biệt phổ biến trong các chủ đề liên quan đến quan chức được bầu cử và các vấn đề chính trị nhạy cảm. Bài viết trên Grokipedia về “Clinton body count” – thuyết âm mưu đã bị bác bỏ rộng rãi cáo buộc vợ chồng cựu Tổng thống Bill Clinton liên quan đến cái chết của nhiều người – đã trích dẫn InfoWars, một trang nổi tiếng với các thông tin sai lệch.

Báo cáo cũng phát hiện nhiều bài viết khác trích dẫn các trang chống nhập cư, bài Do Thái, bài Hồi giáo, cũng như các trang bị cáo buộc lan truyền giả khoa học và thuyết âm mưu. Báo cáo nêu rằng “Grokipedia trích dẫn các nguồn này mà không đánh giá hay nêu rõ mức độ tin cậy”. Nghiên cứu cũng phát hiện nhiều bài viết của Grokipedia chứa “các đoạn văn giống y hệt” Wikipedia, nền tảng mà Grokipedia đặt mục tiêu vượt qua. Trong khi các bài trên Grokipedia không dựa vào Wikipedia có nguy cơ trích dẫn nguồn bị cộng đồng Wikipedia tiếng Anh xếp loại “không đáng tin cậy” cao hơn 3,2 lần. Wikipedia có quy trình cộng đồng đánh giá và phân loại độ tin cậy của nguồn tin, qua đó hạn chế sử dụng các nguồn kém uy tín.

Tỷ phú Elon Musk trước đó từng khẳng định Grokipedia hướng đến “sự thật, toàn bộ sự thật và không gì ngoài sự thật”. Ngày 13/11, Musk cho biết ông dự định đổi tên Grokipedia thành “Encyclopedia Galactica” khi sản phẩm “đạt chất lượng đủ tốt”. Ông Musk và đảng Cộng hòa Mỹ thường cáo buộc Wikipedia có thành kiến chống lại các quan điểm cánh hữu. Năm ngoái, ông Musk kêu gọi 200 triệu người theo dõi trên X ngừng quyên góp cho Wikipedia, gọi nền tảng này là “Wokepedia”.

Trong cuộc phỏng vấn gần đây với podcast BBC Science Focus, nhà sáng lập Wikipedia Jimmy Wales bác bỏ cáo buộc về tư tưởng chính trị, cho rằng điều này “sai sự thật”, dù thừa nhận vẫn còn những điểm cần cải thiện trong cộng đồng tình nguyện viên.

Bà Selena Deckelmann, Giám đốc sản phẩm và công nghệ của Wikimedia Foundation, cho rằng trái với Grokipedia – vốn dựa vào nội dung do AI tạo ra nhanh với mức độ minh bạch và kiểm soát hạn chế – Wikipedia có quy trình mở, được cộng đồng giám sát và yêu cầu trích dẫn nguồn rõ ràng trong mọi bài viết.

Hoàng Châu (TTXVN)