Kêu gọi tiếp tục thực thi JCPOA

Roi-tơ và báo nước ngoài ngày 5-1 đưa tin, Liên hợp quốc (LHQ) kêu gọi I-ran tuân thủ Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) đã ký với Nhóm P5+1 (Anh, Pháp, Nga, Mỹ, Trung Quốc và Ðức). Tại một cuộc họp báo trực tuyến, Phó phát ngôn của Tổng Thư ký LHQ nhấn mạnh, các bên liên quan cần tiếp tục tuân thủ cam kết trong JCPOA, đồng thời kêu gọi I-ran hợp tác với Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA).

* Trước đó, Chính phủ I-ran thông báo đã nối lại sản xuất u-ra-ni với độ tinh khiết 20%, tại cơ sở hạt nhân Pho-đâu, vượt xa ngưỡng cam kết trong JCPOA. IAEA đã xác nhận thông tin này. Trong một báo cáo gửi các nước thành viên, IAEA nêu rõ, I-ran đã bắt đầu đưa u-ra-ni đã làm giàu ở mức 4,1% vào sáu máy ly tâm tại cơ sở hạt nhân Pho-đâu để tăng mức làm giàu lên 20%. JCPOA quy định, I-ran chỉ được làm giàu u-ra-ni ở mức 3,67%.

* Bộ trưởng Ngoại giao I-ran M.Da-ríp khẳng định, nước này có thể hủy bỏ các biện pháp hạt nhân nếu các bên tham gia JCPOA tuân thủ đầy đủ thỏa thuận. Theo Bộ trưởng Ngoại giao I-ran, quyết định tiếp tục làm giàu u-ra-ni với độ tinh khiết 20% phù hợp nội dung của JCPOA, sau nhiều năm một số bên tham gia ký kết không tuân thủ thỏa thuận.

* Ðại sứ Nga tại các tổ chức quốc tế ở Viên (Áo) M.U-li-a-nốp cho rằng, quyết định của I-ran là đáng tiếc song không nên "bi kịch hóa". Ông M.U-li-a-nốp nhấn mạnh, động thái của Tê-hê-ran vẫn có thể được đảo ngược và kêu gọi các bên tham gia ký kết thực thi trở lại JCPOA một cách toàn diện.

* Ngày 5-1, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh kêu gọi các bên tuân thủ các cam kết trong JCPOA; tránh thực hiện những bước đi có thể làm gia tăng căng thẳng để tạo điều kiện thuận lợi cho các nỗ lực ngoại giao. Trong khi đó, Chánh văn phòng Chính phủ Nhật Bản Cát-xư-nô-bu Ca-tô nhấn mạnh, Tô-ki-ô lo ngại sâu sắc trước quyết định mới của I-ran.

* Liên hiệp châu Âu (EU) cảnh báo, động thái của I-ran sẽ làm chệch hướng đáng kể các cam kết của chính quyền Tê-hê-ran trong JCPOA. I-xra-en kêu gọi cộng đồng quốc tế có phản ứng kiên quyết với I-ran. Thủ tướng I-xra-en B.Nê-ta-ni-a-hu cho rằng, quyết định của I-ran cho thấy nước này có ý định phát triển "một chương trình hạt nhân quân sự".

* Một quan chức I-rắc cho biết, Mỹ đã gia hạn miễn trừ trừng phạt trong ba tháng, theo đó cho phép I-rắc tiếp tục nhập khẩu khí đốt từ I-ran để phục vụ mạng lưới điện quốc gia. Mỹ áp đặt trừng phạt đối với ngành năng lượng của I-ran từ cuối năm 2018. Tuy nhiên, Mỹ nhiều lần miễn trừ cho I-rắc tạm thời không phải tuân thủ lệnh trừng phạt này.