Khắc chế lòng tham

Không riêng gì ông Quyết FLC, nhiều nhân vật cộm cán nắm giữ vị trí chủ chốt các doanh nghiệp nhà nước như Vinalines, Vinashin trong cuộc phỏng vấn cuối cùng trước khi bị bắt, đều chua xót tiếc nuối. Kể cả những ông bầu lừng lẫy từng tự hào về ngưỡng IQ tưởng có thể thao túng tinh vi cả nền kinh tế, giờ ngồi tù, chắc sẽ nghĩ nhiều về cái giá phải trả.

So với Bầu Kiên, những hành vi của ông Quyết thực ra còn “xanh” và “non” rất nhiều. Thậm chí, việc bán chui (chứng khoán), mánh mung trên thị trường chứng khoán được giới chuyên môn đánh giá là quá thô lậu. Làm sao có thể ngang nhiên kiếm 400 tỷ đồng (bán chui 57 triệu cổ phiếu FLC năm 2017 nhưng chỉ bị cơ quan chức năng phạt 65 triệu đồng) được? Ăn quen bén mùi, đầu năm 2022, ông Quyết định làm cú bán chui gần 75 triệu cổ phiếu. Thị trường chứng khoán có phải sòng bài đâu mà “úp bô đại pháp”? Việc này không chỉ có hành vi thao túng và rõ ràng thách thức người điều hành cơ quan chức năng và coi thường bộ máy công quyền (tất nhiên cần đánh giá lại vai trò của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước).

Nhiều doanh nhân dường như không muốn kinh doanh đúng nguyên lý thị trường, mà chủ yếu đầu tư vào các mối quan hệ. Bởi thế mới có những “đại gia” thích khoe ảnh chụp với yếu nhân thể hiện thế lực chống lưng. Một đám giỗ nhỏ của “đại gia” tỉnh lẻ, có nhất thiết, quan chức cặp kè chúc tụng? Rồi mối quan hệ “bố-con”, “anh-em”… kỳ thực toàn lợi ích nhóm. Nếu phần trăm lại quả không đủ, chắc gì “tình” còn bền lâu. Có những loại doanh nhân tưởng đóng góp lớn cho nền kinh tế, nhưng kỳ thực không hơn gì đám cò giả hiến đất làm đường, rồi phân lô bán nền. Dự án nào cũng bị người dân băng căng rôn phản đối. Mánh mung là chạy quan hệ để có dự án, sau đó bán lại kiếm lời. Quá trình tích lũy tư bản này có xu hướng gia tăng vì siêu lợi nhuận. Khi dịch bệnh bùng phát, những con buôn nếu không trục lợi kiểu Việt Á thì chúng kiếm ăn trên thị trường chứng khoán hoặc nhắm vào những mặt hàng thiết yếu. Doanh nghiệp ngoài đời lỗ triền miên, chỉ số xấu nhưng trên thị trường chứng khoán đẩy giá cao vùn vụt. Những hành vi thế này, lạ lùng vẫn được quan chức Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đăng đàn leo lẻo nói “lành mạnh”.

Những quan chức tham “ăn” đất, “ăn chứng” (khoán) tiếp tay cho gian thương lũng đoạn nền kinh tế hãy ngừng ngay trước khi quá muộn. Phải biết chế ngự lòng tham, bởi sau tiệc rượu xa hoa, có thể là đường dẫn vào nhà đá. Tiền bạc và những mối quan hệ chỉ giúp ích được phút chốc nào thôi, tất cả đều nằm trong “chiếc lồng thể chế”. Hãy biết sợ từ chính suy nghĩ vẩn đục bản thân.

Đình Thắng