Khắc phục 21 tỷ đồng, cựu Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son có thoát án tử hình?

Trước đó, trong phần luận tội, cơ quan công tố nhận định, bị cáo Nguyễn Bắc Son với chức vụ là Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông nên có vai trò quyết định trong việc triển khai dự án MobiFone mua 95% cổ phần AVG. Tuy nhiên, xuất phát từ động cơ tư lợi cá nhân, bất chấp các quy định của pháp luật, bị cáo đã định hướng, chỉ đạo quyết liệt các thành viên chủ chốt tại MobiFone thực hiện dự án dẫn đến sai phạm đặc biệt nghiêm trọng.

Bị cáo cũng là người được hưởng cao nhất so với các bị cáo khác từ thương vụ AVG, với số tiền nhận hối lộ đặc biệt lớn. Số tiền chiếm đoạt 3 triệu USD chưa được bị cáo Son nộp lại nên dù có những tình tiết giảm nhẹ nhưng chưa đủ để bị cáo được hưởng mức khoan hồng mà cần có hình phạt nghiêm khắc. Từ nhận định trên, cơ quan công tố đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Son mức án tử hình về tội "Nhận hối lộ".

Tuy nhiên, tại phiên xử chiều 23/12, HĐXX cho biết, gia đình bị cáo Son đã nộp 21 tỉ đồng để khắc phục hậu quả hành vi "nhận hối lộ".

Theo luật sư Nguyễn Thu Anh - Đoàn luật sư Hà Nội, trước thời điểm cơ quan công tố đọc bản luận tội, bị cáo Son đã thừa nhận hành vi phạm tội nhận số tiền hối lộ hơn 3 triệu USD. Đến thời điểm ấy vẫn chưa thấy khắc phục hậu quả, gây thiệt hại lớn nên VKS đề nghị mức phạt tử hình là hợp lý. Bởi lẽ, căn cứ khoản 4 (Điều 354, BLHS 2015) quy định: "Người phạm tội nhận của hối lộ là tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất trị giá 1 tỷ đồng trở lên thì bị phạt tù từ 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình".

Nói lời sau cùng, bị cáo Nguyễn Bắc Son đã gửi lời xin lỗi tới Đảng, Nhà nước, nhân dân

Cũng theo luật sư Anh, căn cứ để bị cáo Son thoát án tử được áp dụng tại khoản 3 (Điều 40, BLHS 2015). Theo đó: "Người bị kết án tử hình về tội "Tham ô tài sản", tội "Nhận hối lộ" mà sau khi bị kết án đã chủ động nộp lại ít nhất 3/4 tài sản tham ô, nhận hối lộ và hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn".

"Điều này có nghĩa, nếu bị cáo Son khắc phục được 3/4 số tiền đã nhận hội lộ, tích cực hợp tác với cơ quan chức tố tụng thì có thể được xem xét giảm một phần trách nhiệm hình sự. Tại giai đoạn xét xử sơ thẩm, bản thân bị cáo Son đã tác động gia đình khắc phục được 21 tỷ đồng và cam kết sẽ khắc phục hết 3 triệu USD. Nếu gia đình bị cáo khắc phục hết tài sản nhà nước bị thất thoát, HĐXX có căn cứ để xem xét cho bị cáo được thoát án tử hình cùng với các tình tiết giảm nhẹ khác", luật sư Anh nói.

Cùng chung quan điểm trên, luật sư Nguyễn Đức Long cho rằng, việc áp dụng quy định tại Điều 40 nhằm khuyến khích người phạm tội ăn năn hối cải, tự nguyện bồi hoàn tài sản chiếm đoạt trái pháp luật, có các biện pháp khắc phục hậu quả, giúp Nhà nước thu hồi tài sản một cách thuận lợi nhất.

"Việc nộp lại 3/4 tài sản tham ô, hối lộ sẽ được miễn án tử hình nhưng không có nghĩa là 1/4 tài sản còn lại không bị thu hồi. Việc người bị kết án tử hình nộp lại 3/4 tài sản chỉ là một trong những điều kiện "cần" để được xem xét không thi hành án tử hình. 1/4 tài sản còn lại bị cáo vẫn phải nộp lại theo quy định và người phạm tội vẫn phải chịu hình phạt tù theo quy định. Cụ thể, nếu khung hình phạt là tử hình, sau khi khắc phục được 3/4 số tiền nhận hối lộ, bị cáo Son có thể được giảm xuống án tù chung thân", luật sư Long nhấn mạnh.

Trong một diễn biến liên quan, sáng 24/12, khi được nói lời sau cùng trước khi HĐXX vào nghị án, bị cáo Nguyễn Bắc Son đã gửi lời xin lỗi chân thành nhất tới Đảng, Nhà nước, nhân dân và tập thể ngành thông tin truyền thông. Bên cạnh đó, ông Son cũng gửi lời cảm ơn tới cơ quan điều tra, VKSND TP. Hà Nội vì đã giúp ông nhận ra những sai phạm, trách nhiệm của mình.

Nói về lời khai "bất nhất" trong quá trình xét xử, bị cáo Son lý giải do có những lúc nhất thời không vượt qua chính mình. Cựu Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông cho hay quá trình điều tra có hai lần bị ngất ở bàn làm việc, trong đó một lần ngất đi 3 ngày mới tỉnh lại do nhồi máu cơ tim song đã được đưa đi cấp cứu kịp thời.

Cuối lời nói sau cùng, ông Son còn đề nghị HĐXX chấp nhận lời xin giảm án của các bị cáo Trương Minh Tuấn, Phạm Đình Trọng, Lê Nam Trà, Cao Duy Hải và các bị cáo khác.

Bình Minh