Khắc phục dứt điểm những tồn tại để gỡ 'thẻ vàng' IUU
Xác định việc ngăn chặn tàu cá và ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài (IUU) là nhiệm vụ trọng tâm, có tính quyết định đến việc gỡ 'thẻ vàng' của EC, thời gian qua, các cơ quan, đơn vị, địa phương trong tỉnh đã triển khai đồng bộ, quyết liệt các nhóm giải pháp để thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU.
Tàu thuyền của ngư dân neo đậu ven bờ
Nỗ lực gỡ “thẻ vàng”
Theo đánh giá của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lâm Đồng, từ đầu năm đến nay, các ngành chức năng, đơn vị, địa phương của tỉnh đã triển khai thực hiện nghiêm túc, quyết liệt nhiệm vụ, giải pháp phòng, chống khai thác IUU. Qua đó, từng bước gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC) và đạt được những kết quả tích cực.
Ông Nguyễn Văn Chiến - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh cho biết: Việc EC cảnh báo “thẻ vàng” đối với hoạt động khai thác thủy sản không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu thủy sản của Việt Nam vào thị trường EU mà còn ảnh hưởng đến vị thế, hình ảnh của Việt Nam trên trường quốc tế. Vì vậy, thời gian qua, cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương đã vào cuộc với tinh thần khẩn trương, quyết liệt, ban hành nhiều văn bản chỉ đạo triển khai đồng bộ các biện pháp để khắc phục khuyến nghị của EC, gỡ cảnh báo “thẻ vàng” IUU và phát triển bền vững ngành thủy sản, hội nhập quốc tế.
Theo đó, các nhóm giải pháp được tỉnh thực hiện là kết hợp tuyên truyền, giáo dục pháp luật, vận động, yêu cầu chủ tàu, thuyền trưởng ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài; tăng cường quản lý, kiểm soát tàu cá xuất nhập bến, giám sát hoạt động trên biển qua thống kê giám sát hành trình tàu cá. Đồng thời, rà soát, lập danh sách tàu cá, các đối tượng ngư dân có nguy cơ cao, phân công cán bộ, chiến sĩ, đảng viên tại cơ sở quản lý, theo dõi chặt chẽ; xử lý nghiêm các vụ việc vi phạm vùng biển nước ngoài. Nhờ vậy, có khoảng thời gian dài (gần 28 tháng tính từ ngày 7/1/2023 - 15/5/2025), trên địa bàn tỉnh không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài…
Tháo gỡ “nút thắt”
Theo ngành nông nghiệp tỉnh, bên cạnh những kết quả đạt được, hiện nay, số lượng tàu cá không đủ điều kiện hoạt động vẫn còn nhiều (hiện còn 1.478 tàu hết hạn giấy phép, 809 tàu cá hết hạn đăng kiểm), nhất là từ sau khi hợp nhất tỉnh, cơ quan quản lý thủy sản cấp tỉnh chưa ban hành được chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức.
Trung tâm Đăng kiểm tàu cá chưa có con dấu mới để thực hiện thủ tục đăng kiểm cho tàu cá. Việc quản lý, kiểm soát tàu cá không đủ điều kiện hoạt động còn khó khăn, chưa chặt chẽ. Bên cạnh đó, công tác kiểm soát tàu cá xuất, nhập bến, ra vào cảng, giám sát sản lượng lên bến còn thấp so với tổng số tàu cá đăng ký… Ngoài ra, tình trạng tàu cá vi phạm quy định về khai thác IUU, tàu mất kết nối VMS trên biển không báo cáo về trạm bờ; tàu cá hoạt động sai nghề, sai vùng đánh bắt trên giấy phép còn xảy ra...
Để kịp thời tháo gỡ “nút thắt” này, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh đã giao Chi cục Thủy sản và Biển, đảo chỉ đạo Trung tâm Đăng kiểm rà soát tàu cá hết hạn đăng kiểm, đặc biệt là số tàu cá vừa hết hạn đăng kiểm và giấy phép khai thác, cung cấp danh sách cho các xã, phường có tàu cá để chỉ đạo, vận động chủ tàu khẩn trương hoàn thiện thủ tục đăng kiểm, gia hạn giấy phép. Đồng thời, thông báo cho các cơ sở đăng kiểm tàu cá ngoài công lập (tư nhân) đang hoạt động hợp pháp hiện nay để chủ động phối hợp, tổ chức đăng kiểm cho ngư dân. Song song đó, đề nghị Ban Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh chỉ đạo các đồn, trạm kiểm soát biên phòng vùng biển phối hợp với trạm kiểm ngư khu vực, văn phòng đại diện kiểm soát nghề cá tại các cảng cá tổ chức thông báo, cung cấp thông tin các cơ sở đăng kiểm tàu cá ngoài công lập đang hoạt động hợp pháp hiện nay đến chủ tàu, thuyền trưởng để liên hệ thực hiện. Tăng cường kiểm tra, kiểm soát tàu cá tại các cửa biển, không cho xuất bến hành nghề đi khai thác trên biển khi chưa bảo đảm các điều kiện theo quy định; kiên quyết xử lý, xử phạt các trường hợp không chấp hành, cố tình vi phạm.
Mới đây, tại chuyến kiểm tra, làm việc với Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh về lĩnh vực thủy sản, ông Nguyễn Quang Hùng - Phó Cục trưởng Cục Thủy sản và Kiểm ngư đề nghị tỉnh sớm xử lý dứt điểm các trường hợp tàu cá vi phạm quy định trước tháng 10/2025. Tập trung quản lý chặt chẽ tàu cá, kiểm tra những tàu cá không đủ điều kiện; truy xuất nguồn gốc và xử phạt vi phạm hành chính. Đặc biệt, cần tập trung vào quản lý, nắm thông tin hệ thống VMS có trọng tâm, trọng điểm. Thực hiện cao điểm các nhiệm vụ trọng tâm chống khai thác IUU, cùng cả nước quyết tâm gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC trong đợt kiểm tra lần thứ 5 tới đây (dự kiến tháng 10/2025).
