Khắc phục thẻ vàng IUU: Nhiều giải pháp trong tháng cao điểm

Lực lượng Biên phòng kiểm tra, kiểm soát tại các các tàu cá hoạt động gần bờ. Ảnh: Huỳnh Sơn - TTXVN

Trong tháng cao điểm thực hiện nhiệm vụ chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU), tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu triển khai một số giải pháp quyết liệt như: tăng cường kiểm tra và kiểm soát tàu cá; giám sát và theo dõi, tăng cường xử lý vi phạm.

Bà Rịa-Vũng Tàu đặt mục tiêu 100% tàu cá của tỉnh hoàn thành việc đăng ký, đăng kiểm, đánh dấu tàu cá, cấp giấy phép khai thác thủy sản, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình. Đồng thời, kiểm tra, kiểm soát 100% tàu cá xuất, nhập bến và đảm bảo tất cả tàu có chiều dài lớn nhất từ 15 mét trở lên phải cập cảng chỉ định.

Tất cả tàu cá hoạt động trên biển được giám sát, theo dõi 24/7. Hiện toàn bộ số tàu cá của tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã đăng ký, cập nhật 100% về cơ sở dữ liệu quốc gia.

Đến nay, các huyện, thị, thành phố trong tỉnh hoàn thành việc đăng ký số tạm cho tàu cá “3 không” gồm 1.140 tàu để quản lý, giám sát. Tỷ lệ tàu cá được lắp giám sát hành trình, cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm, cấp phép khai thác và đăng kiểm đạt từ hơn 96% đến gần 100%.

Từ đầu năm 2024 đến nay, cơ quan chức năng đã thực hiện kiểm tra, giám sát 3.796 lượt tàu rời cảng, 3.891 lượt tàu cập cảng. Tổng số sản lượng được giám sát qua cảng: 28.641 tấn thủy sản khai thác được bốc dỡ qua cảng; các cảng cá đã cấp 78 giấy xác nhận nguyên liệu với 1.105 tấn thủy sản khai thác.

Đại tá Trần Ngọc Tăng - Phó Chỉ huy trưởng kiêm Tham mưu trưởng Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu thông tin, từ đầu tháng 4/2024 đến nay, cơ bản các đơn vị đã tăng cường lực lượng, phương tiện đặc biệt tại các Đồn/Trạm được xác định là địa bàn trọng điểm. Trong quý I/2024 đã phát hiện và xử lý 49 trường hợp và 40 cá nhân có hành vi vi phạm các quy định phòng, chống IUU với số tiền gần 2 tỷ đồng.

Phòng chống IUU thực hiện trên 3 lớp gồm: kiểm tra kiểm soát tại các Đồn/Trạm Biên phòng; tăng cường lực lượng chốt chặn các khu vực ra vào trọng điểm; tuần tra, kiểm tra kiểm soát gần bờ vừa bảo vệ chủ quyền biển đảo an ninh biên giới biển, vừa làm nhiệm vụ bảo vệ hành lang an toàn đường ống dẫn khí cùng các công trình dầu khí trên biển cũng như kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm IUU.

Cơ quan chức năng của tỉnh quyết liệt vào cuộc triển khai Kế hoạch hành động tháng cao điểm thực hiện khắc phục triệt để các tồn tại, hạn chế về chống khai thác IUU; thành lập Đoàn thanh tra kiểm tra trực tiếp các địa phương, cảng cá; đảm bảo chủ động, linh hoạt, chu đáo và hiệu quả cao nhất góp phần chung tay cùng cả nước gỡ Thẻ vàng của Ủy ban châu Âu.

Cùng đó, tiếp tục thực hiện hiệu quả quy chế phối hợp giữa Bà Rịa-Vũng Tàu với các tỉnh, thành phố ven biển và lực lượng chức năng, chấp pháp trên biển kiểm soát 100% tàu cá của địa phương hoạt trên biển, địa bàn ngoài tỉnh cũng như tàu cá của nơi khác hoạt động trên địa bàn Bà Rịa-Vũng Tàu.

Bà Phạm Thị Na - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Bà Rịa-Vũng Tàu cho biết, sở đã đề nghị đơn vị đăng kiểm cho các tàu cá phải cập nhật dữ liệu trên hế thống phần mềm để quản lý. Đây là một trong những điều kiện nắm chính xác thông tin các tàu cá đủ điều kiện ra khơi, xuất bến. Hiện Sở cơ bản đã quản lý các tàu cá không đủ điều kiện ra khơi, xuất bến, tàu cá nằm bờ.

Sắp tới, theo số liệu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cập nhật mới chuyển về, Sở tiếp tục rà soát, phân loại, thống kê các tàu cá mất kết nối và cơ quan chức năng tiếp tục xử lý. Về cơ bản, hiện đã xử lý trên 50% những tàu mất kết nối. Đối với những tàu cá vi phạm pháp luật đã được Ủy ban châu Âu chỉ ra, sở đã kiên quyết xử lý.

Đối với 2 cảng cá mà Ủy ban châu Âu và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ ra, đến nay tỉnh đã cho thanh tra và báo cáo bộ đề xuất đưa cảng ra khỏi danh sách cảng chỉ định. Những trường hợp này, sở đã tham mưu UBND tỉnh chuyển hồ sơ sang công an điều tra, xác minh ban đầu và sẽ chuyển sang Cơ quan Cảnh sát điều tra nếu có dấu hiệu vi phạm hình sự. Nếu vi phạm hành chính, sở sẽ xử lý vi theo quy định của pháp luật - bà Na cho hay.

Tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đề ra 5 nhiệm vụ, giải pháp cụ thể trong khắc phục thẻ vàng IUU như: nâng cao nhận thức về tầm quan trọng, cấp bách về IUU; triển khai thực hiện chính sách, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước trong chống IUU và phát triển bền vững ngành thủy sản; đảm bảo công cụ, phương tiện phục vụ thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm của các lực lượng chức năng trên biển; triển khai đồng bộ, hiệu lực, hiệu quả các quy định pháp luật thủy sản, khắc phục các tồn tại, hạn chế theo khuyến nghị của Ủy ban châu Âu về chống khai thác IUU, gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” trong năm 2024.

Đến nay, đồng loạt các địa bàn trọng điểm có nhiều tàu cá đánh bắt xa bờ đã triển khai Kế hoạch tháng cao điểm thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách, trọng tâm và khắc phục tồn tại, hạn chế về chống khai thác hải sản IUU.

Ông Huỳnh Sơn Tuấn, Bí thư Huyện ủy Long Điền cho biết, đia phương đã chủ động cập nhật, thiết kế tờ rơi tuyên truyền, phổ biến cho ngư dân, chủ tàu, thuyền trưởng tàu cá, yêu cầu tàu cá hoạt động đúng ngành nghề, đúng vùng theo giấy phép khai thác thủy sản; thực hiện đúng và đầy đủ quy định về ghi, nộp nhật ký khai thác thủy sản.

Khi tiếp nhận thông tin các tàu mất liên lạc định vị, vi phạm khi tham gia đánh bắt trên biển, lực lượng chấp pháp kiên quyết yêu cầu chủ tàu cá phải phối hợp và xử lý đến cùng. Đồng thời, thành lập các đoàn làm việc trực tiếp chủ tàu, yêu cầu chủ tàu phải đưa tàu cá về bờ trong thời gian sớm nhất để xử lý. Các địa phương thành lập tổ tuyên truyền đến từng nhà vận động chủ tàu, thuyền trưởng phải chấp hành quy định pháp luật nhằm tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động của cả hệ thống chính trị, tầng lớp nhân dân.

Sau tháng cao điểm, huyện tiếp tục chỉ đạo lực lượng hàng ngày tiếp nhận thông tin tàu cá mất kết nối trên 6 giờ, thông tin trực tiếp đến các chủ tàu để chủ động kiểm tra, khắc phục lỗi mất kết nối (hoặc thông báo cho nhà cung cấp để khắc phục, sửa chữa), nhằm chấm dứt trường hợp tàu cá mất kết nối trên 10 ngày và nguy cơ vượt ranh giới trên biển… Thông qua những hoạt động cụ thể, thiết thực của chính quyền cơ sở và các lực lượng, đến nay nhận thức của bà con nhân dân, ngư dân nâng lên rất nhiều.

Ông Vũ Hồng Thuấn - Phó Chủ tịch UBND thành phố Vũng Tàu chia sẻ, về lâu về dài, cần có định hướng để ngư dân cùng bám biển, đồng hành cùng lực lượng chức năng bảo vệ chủ quyền quốc gia trên biển. Bên cạnh đó, cần có kế hoạch chuyển đổi nghề cho ngư dân, tuyên truyền cho ngư dân khai thác nguồn lợi thủy sản một cách hợp lý, theo mùa vụ; có chính sách khuyến khích nuôi trồng để duy trì nguồn lợi thủy sản bền vững.

Ông Võ Quang Nhơn, chủ phương tiện ngụ tại phường 5, thành phố Vũng Tàu cho biết, bản thân ông ý thức rõ việc giám sát đội tàu của gia đình đi biển, nhất là giám sát hành trình, tuyệt đối không khai thác, xâm phạm vùng biển nước ngoài. Ông cũng tự tuyên truyền các ngư dân khác không chở máy giám sát hành trình của ghe khác là hành vi tiếp tay cho việc hành nghề trái quy định Nhà nước. Việc này được ngư dân rất ủng hộ vì ai cũng mong sớm gỡ Thẻ vàng.

Theo báo cáo của UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, tính đến nay, tỉnh đã điều tra, xử lý 190/196 trường hợp mất kết nối VMS trên 10 ngày trên biển từ đầu năm 2023 đến ngày 4/5/2024. Tỉnh đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ vụ việc 23 tàu cá gửi thiết bị giám sát hành trình và kiến nghị công an điều tra xử lý nghiêm đối với vụ việc tàu cá gửi thiết bị giám sát hành trình...

UBND tỉnh chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thường xuyên phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4, lực lượng Kiểm ngư Trung ương để nắm tình hình, hoạt động của tàu cá và ngư dân trên biển; kịp thời phát hiện, điều tra, xử lý tàu cá và ngư dân vi phạm quy định khai thác bất hợp pháp, vượt ranh giới trái phép trên biển để xử lý nghiêm và kịp thời theo quy định.

Huỳnh Sơn/TTXVN