Khắc phục triệt để sự chồng chéo, trùng lặp về chức năng, nhiệm vụ

Tập trung sửa đổi liên quan đến tổ chức, bộ máy sau sắp xếp

Trình bày tóm tắt dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc phòng; Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân; Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng; Luật Nghĩa vụ quân sự; Luật Biên phòng Việt Nam; Luật Phòng không nhân dân; Luật Lực lượng dự bị động viên; Luật Phòng thủ dân sự; Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; Luật Dân quân tự vệ; Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh (dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 11 Luật về quân sự, quốc phòng), Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang cho biết, dự án Luật tập trung sửa đổi, bổ sung một số điều về vị trí, vai trò, thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ thuộc lĩnh vực quân sự, quốc phòng liên quan đến tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp để bảo đảm thống nhất với quy định của Hiến pháp, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) và các quy định của pháp luật có liên quan.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Dự thảo Luật cũng kế thừa các quy định hiện hành còn phù hợp với thực tiễn, chỉ sửa đổi, bổ sung các nội dung liên quan đến tổ chức, bộ máy sau khi sắp xếp, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả thống nhất, thực hiện phân cấp, phân quyền phù hợp với tổ chức lại bộ đội địa phương; khắc phục triệt để sự chồng chéo, trùng lặp về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, sát với tổ chức của Quân đội.

Dự thảo Luật gồm 12 điều, trong đó có 11 điều sửa đổi, bổ sung 11 Luật và 1 điều về hiệu lực thi hành.

Trong đó, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điểm, khoản trong 3 Điều (Điều 9, Điều 21, Điều 22) của Luật Quốc phòng như: xác định xây dựng phòng thủ khu vực, xây dựng cấp xã làm nền tảng để bảo vệ địa phương; UBND cấp tỉnh ban bố lệnh giới nghiêm tại một hoặc một số địa phương cấp xã và việc UBND cấp xã ban bố lệnh giới nghiêm tại một hoặc một số khu vực trên địa bàn quản lý.

Với Luật Sĩ quan Quân đội nhân, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung quy định tại Điều 11 và Điều 40: bỏ một số chức danh Chỉ huy trưởng, Chính ủy Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng cấp tỉnh, Phó Chỉ huy trưởng, Phó Chính ủy Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng cấp tỉnh, Chỉ huy trưởng, Chính trị viên Ban chỉ huy quân sự cấp huyện, Phó Chỉ huy trưởng, Chính trị viên phó Ban chỉ huy quân sự cấp huyện để bảo đảm phù hợp với Đề án số 839-ĐA/QUTW ngày 25/4/2025 của QUTW tiếp tục sắp xếp tổ chức quân sự địa phương "tinh, gọn, mạnh" đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang trình bày Tờ trình dự án Luật. Ảnh: Phạm Thắng

Đồng thời, bổ sung trách nhiệm Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định gọi đào tạo sĩ quan dự bị và gọi sĩ quan dự bị vào phục vụ tại ngũ, huấn luyện, kiểm tra sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu đối với cán bộ, công chức, hạ sĩ quan dự bị cư trú tại địa phương

Với Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng, dự thảo Luật sửa đổi Điều 27, theo đó, chuyển thẩm quyền từ Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy quân sự cấp huyện sang Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy phòng thủ khu vực quyết định việc giải ngạch đối với Quân nhân chuyên nghiệp dự bị hết hạn tuổi hoặc không còn đủ sức khỏe phục vụ trong ngạch dự bị do không còn cấp huyện.

Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số điểm, khoản trong 18 Điều của Luật Nghĩa vụ quân sự (Điều 4, Điều 13, Điều 15, Điều 16, Điều 19, Điều 20, Điều 28, Điều 29, Điều 34, Điều 35, Điều 36, Điều 37, Điều 38, Điều 39, Điều 40, Điều 42, Điều 44 và Điều 47).

Theo đó, chuyển thẩm quyền của cấp huyện lên cấp tỉnh đối với các nhiệm vụ: Thành lập Hội đồng khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự; quyết định danh sách công dân gọi nhập ngũ, thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân, danh sách tạm hoãn, miễn gọi nhập ngũ; công nhận công dân hoàn thành nghĩa vụ quân sự tại ngũ trong thời bình; tổ chức bàn giao quân cho các đơn vị (lễ giao nhận quân thực hiện tại Ban chỉ huy phòng thủ khu vực).

Chuyển thẩm quyền của cấp huyện về cấp xã đối với một số nhiệm vụ: Kiểm tra sức khỏe hạ sĩ quan, binh sĩ dự bị; ra lệnh gọi từng công dân: Đăng ký nghĩa vụ quân sự lần đầu, sơ tuyển và khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự, gọi nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân.

Chuyển thẩm quyền của Ban chỉ huy quân sự cấp huyện về Ban chỉ huy phòng thủ khu vực quyết định: Đưa ra khỏi danh sách đăng ký nghĩa vụ quân sự, giải ngạch đối với hạ sĩ quan, binh sĩ dự bị và chịu trách nhiệm chính trong tổ chức lễ giao quân, tiếp nhận bàn giao hạ sĩ quan, binh sĩ hoàn thành nghĩa vụ tại ngũ.

Tiếp tục rà soát, bảo đảm tính thống nhất

Trình bày tóm tắt Tờ trình về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 11 Luật về quân sự, quốc phòng, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới cho biết, Ủy ban tán thành sự cần thiết ban hành Luật với những cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn đã nêu trong Tờ trình của Chính phủ, nhằm thể chế hóa quan điểm chỉ đạo của Đảng về tiếp tục sắp xếp tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, bảo đảm phù hợp, thống nhất trong hệ thống pháp luật khi sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013 và các luật liên quan đến tổ chức bộ máy nhà nước.

Hồ sơ dự án Luật cơ bản đáp ứng yêu cầu của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2025; đồng thời, nhất trí trình Quốc hội xem xét, thông qua Luật tại Kỳ họp thứ Chín theo quy trình, thủ tục rút gọn.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới trình bày tóm tắt Tờ trình về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 11 Luật về quân sự, quốc phòng. Ảnh: Phạm Thắng

Về tính hợp hiến, sự phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, Ủy ban nhận thấy, các chính sách quy định tại dự thảo Luật phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị Cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát kỹ lưỡng phạm vi sửa đổi và các nội dung của dự thảo Luật để báo cáo Chính phủ chỉ đạo kịp thời sửa đổi, bổ sung các luật liên quan, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật.

Về nội dung cụ thể của dự thảo Luật, Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại cơ bản nhất trí với dự thảo Luật, thống nhất cao với nội dung sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng (Điều 3); Luật Nghĩa vụ quân sự (Điều 4); Luật Phòng không nhân dân (Điều 6); Luật Lực lượng dự bị động viên (Điều 7); Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự (Điều 9); Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh (Điều 11).

Đồng thời, có ý kiến đề nghị tiếp tục rà soát dự thảo Luật để bảo đảm chỉ sửa đổi, bổ sung nội dung liên quan đến tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, thuận lợi trong tổ chức thực hiện.

Có ý kiến cho rằng, Ban chỉ huy phòng thủ khu vực là đơn vị trực thuộc Bộ Chỉ huy quân sự cấp tỉnh, hiện nay chưa rõ về cơ cấu chỉ huy, lãnh đạo; do đó, đề nghị cân nhắc chưa quy định cụ thể chức danh Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy phòng thủ khu vực; nên rà soát, bổ sung sau khi có quy định cụ thể về tổ chức, chỉ huy của Ban chỉ huy phòng thủ khu vực.

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, trong Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại có ý kiến đề nghị: Tại điểm b khoản 1 Điều 40 giao cấp xã quyết định đối với cán bộ, công chức, hạ sĩ quan dự bị cư trú tại địa phương, cấp xã quyết định sĩ quan dự bị cấp Tiểu đoàn trở xuống. Tại điểm b khoản 2 Điều 40 giao cấp tỉnh quyết định đối với sĩ quan dự bị từ cấp Trung đoàn trở lên và sĩ quan dự bị có quân hàm từ Thượng tá trở lên.

Có ý kiến đề nghị bổ sung nội dung sửa đổi khoản 2 Điều 15 về cấp bậc quân hàm cao nhất đối với chức vụ, chức danh của sĩ quan là Chủ nhiệm, Phó Chủ nhiệm, Ủy viên Thường trực Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại để bảo đảm phù hợp với Nghị quyết số 178/2025/QH15 của Quốc hội về việc tổ chức các cơ quan của Quốc hội.

Thanh Hải