Khai mạc Hội nghị toàn quốc lần thứ hai triển khai luật, nghị quyết của Kỳ họp thứ Sáu và Kỳ họp bất thường lần thứ Năm, Quốc hội Khóa XV

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tới dự Hội nghị toàn quốc lần thứ hai triển khai luật, nghị quyết của Kỳ họp thứ Sáu và Kỳ họp bất thường lần thứ Năm, Quốc hội Khóa XV

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ; Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn; Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang chủ trì hội nghị. Ảnh: Lâm Hiển

Tham dự và chủ trì Hội nghị có: Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ; Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn; Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang.

Cùng dự Hội nghị có: Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc và các Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ dự và chỉ đạo Hội nghị. Ảnh: Hồ Long

Dự Hội nghị còn có các Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội: Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm; Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga; Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng; Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh; Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh; Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy; Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh; Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Vũ Hải Hà; Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh, Trung tướng Lê Tấn Tới; Trưởng Ban Công tác đại biểu, Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Nguyễn Thị Thanh; Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình; Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long; Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh; đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, các Ban của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; đại diện một số ban, bộ, ngành Trung ương và các địa phương...

Quang cảnh Hội nghị. Ảnh: Hồ Long

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu khai mạc

Phát biểu khai mạc Hội nghị, thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, tiếp nối thành công của Hội nghị toàn quốc lần thứ nhất triển khai luật, nghị quyết của Quốc hội Khóa XV, trên cơ sở nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo quy định của Luật Tổ chức Quốc hội và nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 110 Kỳ họp thứ Sáu, Quốc hội Khóa XV, Hội nghị hôm nay chính là để Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương và cơ quan, tổ chức hữu quan triển khai thực hiện và các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, đại biểu Quốc hội, cử tri và Nhân dân giám sát, theo dõi, đánh giá việc thực hiện các luật, nghị quyết.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành phần tham luận của các cơ quan triển khai thi hành luật, nghị quyết của Quốc hội

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội cho biết, Hội nghị sẽ tập trung quán triệt những điểm mới, nội dung trọng tâm, yêu cầu và nhiệm vụ chủ yếu của 9 luật và 10 nghị quyết, trong đó quy định những nội dung rất quan trọng về đất đai; nhà ở; kinh doanh bất động sản; viễn thông; các tổ chức tín dụng; một số cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia; về căn cước; lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở; quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; tài nguyên nước; thí điểm một số chính sách đặc thù về đầu tư xây dựng công trình đường bộ; áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu; kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; dự toán ngân sách nhà nước; kế hoạch đầu tư công trung hạn... nhằm giải quyết kịp thời một số bất cập, hạn chế trong thực tiễn; đây là những nội dung có ý nghĩa rất quan trọng không chỉ đối với việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của năm 2024 mà còn có ý nghĩa căn cơ, chiến lược, lâu dài, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước trong giai đoạn mới.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành phần tham luận của các cơ quan triển khai thi hành luật, nghị quyết của Quốc hội

Hội nghị sẽ nghe 2 báo cáoquan trọng, gồm: Báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quán triệt những điểm mới, nội dung trọng tâm, chủ yếu trong việc triển khai luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ Sáu và Kỳ họp bất thường lần thứ Năm, Quốc hội Khóa XV; Báo cáo của Chính phủ về việc tổ chức triển khai thi hành các luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua. Hội nghị cũng sẽ nghe một số báo cáo tham luận về công tác chuẩn bị giám sát và một số nội dung thuộc trách nhiệm các cơ quan của Quốc hội, các Bộ, ngành liên quan trong việc triển khai các luật, nghị quyết.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải; Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương dự Hội nghị. Ảnh: Hồ Long

Chương trình, tài liệu Hội nghị đã được chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng và gửi đến các đại biểu. Để Hội nghị đạt được kết quả tích cực, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị các đại biểu tham dự đầy đủ, nghiêm túc; phát huy trách nhiệm, tích cực tham luận, phát biểu với tinh thần khách quan, thiết thực.

Các đại biểu dự Hội nghị. Ảnh: Hồ Long

“Các báo cáo, tham luận cần phản ánh cụ thể, khách quan công tác chuẩn bị và kế hoạch triển khai nhiệm vụ; thẳng thắn nêu rõ những khó khăn, vướng mắc; đồng thời có những kiến nghị, đề xuất giải pháp khả thi, nhằm tiếp tục tăng cường sự phối hợp, tạo sự đồng bộ, thống nhất giữa các cơ quan, đơn vị, địa phương trong việc đưa các luật, nghị quyết của Quốc hội vào thực tiễn cuộc sống, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra trong Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng”, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội nhấn mạnh.

Các đại biểu dự Hội nghị. Ảnh: Hồ Long

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội cũng cho biết: Hội nghị hôm nay chính là tiếp tục thực hiện yêu cầu “gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng pháp luật với tổ chức thi hành pháp luật, bảo đảm pháp luật được thực hiện công bằng, nghiêm minh, nhất quán, kịp thời, hiệu lực, hiệu quả” theo Nghị quyết số 27-NQ/TW Hội nghị Trung ương 6 khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam cũng như thực hiện chức năng giám sát của Quốc hội đối với công tác tổ chức thi hành pháp luật.

Các đại biểu dự Hội nghị. Ảnh: Hồ Long

Tiếp đó, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Hội nghị đã nghe Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, thay mặt UBTVQH, trình bày Báo cáo quán triệt những điểm mới, nội dung trọng tâm, yêu cầu và nhiệm vụ chủ yếu triển khai luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ Sáu và Kỳ họp bất thường lần thứ Năm, Quốc hội Khóa XV.

Kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, rào cản, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân, doanh nghiệp

Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình bày Báo cáo quán triệt những điểm mới, nội dung trọng tâm, yêu cầu và nhiệm vụ chủ yếu triển khai luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ Sáu và Kỳ họp bất thường lần thứ Năm, Quốc hội khóa XV, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ: Các luật (9 luật) đã được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ Sáu (7 luật) và Kỳ họp bất thường lần thứ Năm (2 luật) đã cơ bản khắc phục được những hạn chế, bất cập đã được chỉ ra khi chúng ta tổ chức tổng rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật theo Nghị quyết số 101/2023/QH15 của Quốc hội.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định trình bày Báo cáo tóm tắt của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quán triệt những điểm mới, nội dung trọng tâm, chủ yếu trong việc triển khai các luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ Sáu và Kỳ họp bất thường lần thứ Năm, Quốc hội Khóa XV. Ảnh: Lâm Hiển

Cụ thể, Luật Đất đai số 31/2024/QH15 đã sửa đổi, bổ sung 30 nội dung, vấn đề được Chính phủ xác định là có bất cập, vướng mắc theo Báo cáo số 587/BC-CP ngày 20.10.2023 của Chính phủ (và cũng được các cơ quan của Quốc hội cơ bản thống nhất), bảo đảm thống nhất giữa Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở và quy định pháp luật khác có liên quan. Luật Kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15 đã sửa đổi, bổ sung 1 nội dung có mâu thuẫn, chồng chéo, 6 nội dung bất cập, vướng mắc theo Báo cáo số 587/BC-CP ngày 20.10.2023 của Chính phủ, bảo đảm thống nhất với Bộ luật Dân sự, Luật Nhà ở, Luật Đầu tư, Luật Đất đai.

Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, các luật đã được Quốc hội thông qua đã kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng về xây dựng và hoàn thiện thể chế, tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc, rào cản, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân, doanh nghiệp, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp, tăng cường cải cách hành chính, nhất là thủ tục hành chính, bảo đảm tính công khai, minh bạch, không phân biệt, đối xử giữa người Việt Nam ở trong nước và người Việt Nam ở nước ngoài, giữa các doanh nghiệp của các thành phần kinh tế, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.

“Điều này đã thể hiện rất cụ thể trong nhiều quy định của Luật Đất đai số 31/2024/QH15, Luật Nhà ở số 27/2023/QH15, Luật Căn cước số 26/2023/QH15 và các luật khác”, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Cùng với đó, các luật đã được Quốc hội thông qua đã bổ sung, hoàn thiện các quy định về quản lý nhà nước, trong đó làm rõ hơn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan quản lý nhà nước trên các lĩnh vực, bảo đảm sự quản lý tập trung thống nhất của trung ương; đồng thời thực hiện phân cấp, phân quyền mạnh mẽ nhưng gắn với đề cao trách nhiệm của cơ quan chủ trì cũng như có các cơ chế phù hợp giữa các cơ quan chuyên môn để phối hợp và kiểm soát, giám sát cụ thể nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, xây dựng cơ sở dữ liệu đáp ứng yêu cầu quản lý tổng hợp thống nhất, kết nối, chia sẻ.

Các luật đã được Quốc hội thông qua đáp ứng kịp thời các vấn đề thực tiễn đặt ra, bảo đảm nguyên tắc thị trường định hướng XHCN, bổ sung các quy định để nội luật hóa các điều ước quốc tế, bảo đảm phù hợp với chuẩn mực và thông lệ quốc tế trong các hoạt động có liên quan, đáp ứng yêu cầu chủ động và tích cực hội nhập quốc tế theo đúng chủ trương của Đảng.

Các luật và nghị quyết vừa được Quốc hội thông qua được dư luận xã hội đánh giá cao, trong đó có nhiều ý kiến của chuyên gia, các doanh nghiệp và tầng lớp Nhân dân đánh giá cao cả quá trình, cách thức hoàn chỉnh dự thảo, thời điểm trình Quốc hội xem xét, biểu quyết thông qua. Các nội dung của các luật bước đầu nhận được sự đồng thuận cao của xã hội, nhất là đối với những vấn đề trọng tâm, những quy định mới. Đồng thời, dư luận xã hội cũng kỳ vọng các quy định này sẽ được các cơ quan triển khai đồng bộ, kịp thời, hiệu quả. Điều rất quan trọng tiếp theo là việc tổ chức triển khai cần phải được tiến hành rất khẩn trương, đồng bộ, toàn diện nhưng có trọng tâm, trọng điểm, tập trung đưa các quy định mới của luật đi vào cuộc sống và phát huy tác dụng trong cuộc sống.

Từ thực tiễn đó, “Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành, cơ quan liên quan, bên cạnh tiến hành toàn diện, đồng bộ các nhiệm vụ, công việc để triển khai các luật, nghị quyết, cần dành sự quan tâm phù hợp đến các vấn đề trọng tâm, những quy định mới, những quy định có hiệu lực trước trong các luật và nghị quyết, kể cả trong công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật; ban hành văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành; tổ chức thực hiện; kiện toàn, nâng cao chất lượng đội ngũ lãnh đạo, quản lý, cán bộ chuyên môn đáp ứng yêu cầu mới của các luật, nghị quyết”, Phó Chủ tịch Quốc hội nói.

Trong Báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng nêu rõ các yêu cầu, nhiệm vụ chủ yếu với các cơ quan triển khai các luật, nghị quyết.

Các đại biểu dự Hội nghị. Ảnh: Hồ Long

Đối với Quốc hội, BTVQH, các cơ quan của Quốc hội, Quốc hội, UBTVQH sẽ khẩn trương tổ chức thực hiện các nội dung quy định trong luật, nghị quyết theo thẩm quyền; đồng thời, căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, kịp thời xử lý những vấn đề phát sinh (nếu có) trong quá trình thi hành luật, nghị quyết; xem xét ban hành mới, sửa đổi, bổ sung luật, nghị quyết trong trường hợp cần thiết theo đề nghị của Chính phủ, các cơ quan, tổ chức liên quan, của đại biểu Quốc hội để đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

UBTVQH ban hành văn bản hoặc cho ý kiến đối với các văn bản của Chính phủ quy định nội dung luật, nghị quyết giao trong trường hợp luật, nghị quyết quy định phải xin ý kiến UBTVQH trước khi ban hành; phân công cơ quan của Quốc hội, theo phạm vi, lĩnh vực phụ trách, tổ chức xem xét, cho ý kiến, thẩm tra kỹ lưỡng đối với các báo cáo của Chính phủ, các cơ quan về việc thực hiện các yêu cầu trong luật, nghị quyết của Quốc hội, trường hợp cần thiết, UBTVQH cho ý kiến tại các phiên họp và trình Quốc hội thảo luận.

UBTVQH tiếp tục chỉ đạo các cơ quan của Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội, cơ quan thuộc UBTVQH chủ động rà soát các yêu cầu, nhiệm vụ mà luật, nghị quyết của Quốc hội giao để đôn đốc, giám sát các cơ quan thực hiện.

Khẩn trương ban hành văn bản chi tiết, hướng dẫn thi hành với gần 400 nội dung trong luật, nghị quyết của Quốc hội

Đối với Chính phủ, các cơ quan thuộc Chính phủ, UBTVQH yêu cầu kịp thời ban hành kế hoạch triển khai thi hành luật, nghị quyết, trong đó cần chú ý đến việc xây dựng kế hoạch, lộ trình ban hành văn bản quy định chi tiết các điều, khoản được giao trong luật; bố trí nguồn lực, chuẩn bị các điều kiện bảo đảm, tiếp tục ban hành và triển khai kế hoạch cụ thể để sớm đưa chính sách, quy định trong các luật, nghị quyết của Quốc hội vào cuộc sống, nhất là các chính sách, quy định mới, đặc thù, các chính sách, quy định có hiệu lực sớm hơn so với hiệu lực chung của luật; khẩn trương xây dựng và ban hành theo thẩm quyền các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành đối với gần 400 nội dung được giao trong luật, nghị quyết của Quốc hội; bảo đảm tính khả thi, nhất quán, đồng bộ với các văn bản pháp luật có liên quan, không để chồng chéo, phát sinh vướng mắc, điểm nghẽn trong tổ chức thực hiện. Lưu ý việc tổ chức triển khai và quy định chi tiết, hướng dẫn việc triển khai đối với các nội dungcó quy định chuyển tiếp nhằm tạo cơ sở cho các cơ quan thực hiện thông suốt, thống nhất, tránh tạo khoảng trống pháp lý, Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.

Cùng với đó, tập trung đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, kiện toàn bộ máy quản lý nhà nước, thực hiện phân cấp, phân quyền theo đúng quy định; chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cả về nguồn nhân lực, điều kiện bảo đảm..., đồng thời, tăng cường trách nhiệm, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu và có giải pháp quyết liệt để thực hiệu hiệu quả các nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp, các yêu cầu, nhiệm vụ được luật, nghị quyết của Quốc hội đề ra. Đẩy nhanh tiến độ, tập trung rà soát, xử lý các vướng mắc, bất cập về thủ tục hành chính, báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ Bảy theo yêu cầu nghị quyết của Quốc hội đã giao.

Tăng cường công tác tổ chức quán triệt, tuyên truyền, phổ biến, giới thiệu các chính sách, nội dung của luật, nghị quyết và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành để các cơ quan, tổ chức, cá nhân và người dân, doanh nghiệp hiểu đúng, đầy đủ các quy định, trong đó cần đi sâu về nội dung, chính sách mới; đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, phổ biến pháp luật, phù hợp với đặc điểm đối tượng, địa bàn, địa phương... Chú trọng tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ công chức thuộc các đơn vị chuyên môn thuộc bộ, sở, ngành địa phương được giao tổ chức thi hành luật, nghị quyết nhất là đối với những vấn đề mới.

Tiếp tục rà soát các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến các quy định mới của luật để sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền kịp thời sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ hoặc ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật bảo đảm phù hợp với quy định của luật, góp phần tiếp tục hoàn thiện thể chế, hệ thống pháp luật đồng bộ, thống nhất; trường hợp cần thiết, báo cáo cấp có thẩm quyền ban hành nghị quyết thí điểm một số chính sách để tiếp tục thể chế hóa đầy đủ các nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng.

Các đại biểu dự Hội nghị. Ảnh: Hồ Long

Thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong công tác thi hành pháp luật, siết chặt kỷ luật, kỷ cương, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu, trách nhiệm và tính chủ động, tích cực của đội ngũ công chức, gắn với tăng cường kiểm tra, thanh tra nhằm phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn kịp thời và kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi tiêu cực, “lợi ích nhóm”, “lợi ích cục bộ” trong thi hành pháp luật; khắc phục kịp thời, hiệu quả tình trạng đùn đẩy, né tránh, thiếu trách nhiệm trong một bộ phận cán bộ, công chức. Tăng cường kiểm soát để không làm phát sinh quy trình, thủ tục, “giấy phép con” trái quy định. Chú trọng tổ chức đối thoại với doanh nghiệp và người dân, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình tổ chức thi hành pháp luật. Kịp thời khen thưởng, biểu dương những nơi làm tốt, kiểm điểm, phê bình những cơ quan, đơn vị không hoàn thành nhiệm vụ được giao và có biện pháp chấn chỉnh.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cũng nêu một số yêu cầu, nhiệm vụ cụ thể cần tập trung triển khai đối với các Luật Căn cước; Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở; Luật Đất đai; Luật Nhà ở; Luật Kinh doanh bất động sản; Luật Tài nguyên nước; Luật Viễn thông; Luật Các tổ chức tín dụng; và các nghị quyết được ban hành tại Kỳ họp thứ Sáu và Kỳ họp bất thường lần thứ Năm, Quốc hội Khóa XV.

Trong Báo cáo của UBTVQH cũng nêu các yêu cầu cụ thể đối với chính quyền địa phương các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tòa án Nhân dân Tối cao, Viện kiểm sát Nhân dân Tối cao, Kiểm toán Nhà nước, cơ quan trung ương của các tổ chức chính trị - xã hội, Hội Luật gia Việt Nam, Liên đoàn Luật sư Việt Nam, các hiệp hội có liên quan...

Xử lý nghiêm các hành vi tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm trong thi hành pháp luật

Trình bày báo cáo tóm tắt của Chính phủ về việc tổ chức triển khai thi hành các luật, nghị quyết được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ Sáu và Kỳ họp bất thường lần thứ Năm,Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quangcho biết, sau khi kết thúc các Kỳ họp của Quốc hội, các bộ, cơ quan ngang bộ chủ trì soạn thảo các luật, nghị quyết đã tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền các Kế hoạch để triển khai thi hành các luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua. Ở một số địa phương cũng đã và đang nghiên cứu để ban hành văn bản riêng chỉ đạo, hướng dẫn, xây dựng Kế hoạch triển khai các luật, nghị quyết, trong đó dự kiến phân công trách nhiệm cụ thể cho các sở, ban, ngành hữu quan để triển khai thực hiện sâu rộng đến Nhân dân tại cơ sở.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Hồ Long

Về phổ biến các luật, nghị quyết mới được ban hành, đa số các bộ, ngành, địa phương đã thực hiện lồng ghép nội dung chỉ đạo, hướng dẫn phổ biến luật, nghị quyết mới trong kế hoạch công tác phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2024. Bên cạnh đó, đã có 27/63 tỉnh, thành phố đã có kế hoạch, công văn hướng dẫn phổ biến các luật, nghị quyết mới. Các bộ, cơ quan ngang bộ đã tổ chức các hội nghị tập huấn, biên soạn tài liệu phục vụ việc phổ biến, giới thiệu luật, nghị quyết đến người dân và doanh nghiệp.

Bộ Tư pháp đã ban hành văn bản phối hợp với các bộ, ngành chủ trì tham mưu xây dựng luật, pháp lệnh mới biên soạn tài liệu giới thiệu 7 Luật.

Trên cơ sở nền tảng các ứng dụng báo chí trên mạng xã hội, các website, các bộ, cơ quan ngang bộ cũng có những biện pháp để đẩy mạnh truyền thông, đưa nội dung luật, nghị quyết sớm đi vào cuộc sống. Cụ thể, qua theo dõi, thống kê cho thấy đã có một số lượng lớn tin, bài đăng tải thông tin liên quan đến các Luật và Nghị quyết mới được thông qua tại Kỳ họp thứ Sáu và Kỳ họp bất thường lần thứ Năm, Quốc hội Khóa XV, Phó Thủ tướng cho biết.

Cũng trên cơ sở kết quả các Kỳ họp thứ Sáu và Kỳ họp bất thường lần thứ Năm của Quốc hội, Phó Thủ tướng khẳng định, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định phân công cơ quan chủ trì soạn thảo văn bản quy định chi tiết. Trong đó xác định rõ tên văn bản, nội dung giao quy định chi tiết, cơ quan chủ trì soạn thảo, cơ quan phối hợp và thời hạn trình, ban hành văn bản. Để quy định chi tiết các luật, nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp thứ Sáu, Kỳ họp bất thường lần thứ Năm, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ có nhiệm vụ ban hành 56 văn bản (29 nghị định, 5 quyết định, 22 thông tư).

“Hiện nay, các bộ được giao chủ trì soạn thảo đang tiến hành triển khai thực hiện theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, với quyết tâm cao nhằm bảo đảm về tiến độ và chất lượng của văn bản”, Phó Thủ tướng khẳng định.

Đối với tình hình và kết quả thực hiện các nhiệm vụ được giao theo các Nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ Sáu, Chính phủ đã xây dựng, trình Quốc hội thông qua Nghị quyết số 111/2024/QH15 ngày 18.1.2024 về một số cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia.

Trong đó, quy định một số cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 và Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030.

Các đại biểu dự Hội nghị. Ảnh: Hồ Long

Chính phủ đã thông qua đề nghị xây dựng: Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi); Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi); Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi). Trong đó Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024 (trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ Bảy và thông qua tại Kỳ họp thứ Tám); đối với 2 dự án Luật còn lại, Chính phủ đang đề xuất bổ sung vào Chương trình năm 2024 (trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ Tám và thông qua tại Kỳ họp thứ Chín).

Tiếp tục thực hiện nhiệm vụ về cải cách thủ tục hành chính và tháo gỡ, khó khăn, vướng mắc cho người dân và doanh nghiệp, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 01/NQ-CP và Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 5.1.2024, đề ra 17 chỉ tiêu cụ thể về cải cách thủ tục hành chính các bộ, ngành, địa phương cần đạt được trong năm 2024. Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 104/QĐ-TTg ngày 25.1.2024 ban bành Kế hoạch cải cách thủ tục hành chính trọng tâm trong năm 2024.

Chính phủ đang xem xét Đề án về dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, Quy hoạch không gian biển quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Kế hoạch sử dụng đất 5 năm 2021 - 2025. Sau khi xin ý kiến các cơ quan có thẩm quyền, Chính phủ sẽ trình Quốc hội xem xét, quyết định.

Bên cạnh đó, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tư pháp xây dựng dự thảo Quyết định bổ sung Phụ lục Danh mục và phân công cơ quan chủ trì thực hiện nhiệm vụ xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV ban hành kèm theo Quyết định số 2114/QĐ-TTg ngày 16.12.2021 của Thủ tướng Chính phủ.

Theo đó, dự kiến, Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ, trách nhiệm cụ thể của bộ, cơ quan ngang bộ nghiên cứu, sửa đổi Nghị quyết số 119/2020/QH14 ngày 19.6.2020 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng, Nghị quyết số 36/2021/QH15 ngày 13.11.2021 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Nghệ An, Nghị quyết số 35/2021/QH15 ngày 13.11.2021 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng, Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư công, Luật Cư trú, Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Giám định tư pháp, Luật Thi hành án dân sự, Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, Luật Kiểm toán độc lập, Luật Kế toán, Luật Bình đẳng giới.

Đồng thời, nghiên cứu, xây dựng mới dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ mẫu giáo 3, 4 tuổi tại một số tỉnh, thành phố, dự án Luật điều chỉnh về bảo vệ dữ liệu cá nhân, dự án Luật điều chỉnh về khu công nghiệp, khu kinh tế.

Trên cơ sở Nghị quyết số 110/2023/QH15 ngày 29.11.2023 của Quốc hội về Kỳ họp thứ Sáu, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, cơ quan ngang bộ khẩn trương xem xét, xử lý kết quả rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật theo yêu cầu nêu tại Nghị quyết; thực hiện việc rà soát, cho ý kiến đối với các kiến nghị do các cơ quan của Quốc hội, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam gửi đến sau khi Chính phủ có Báo cáo số 587/BC-CP để tổng hợp, báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ Bảy.

Tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang cũng chỉ ra một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thi hành luật, nghị quyết.

Trong đó, nội dung giao quy định chi tiết là khá lớn, thời gian ban hành gấp, dẫn đến khó khăn trong việc bảo đảm có hiệu lực đồng thời của văn bản quy định chi tiết với luật, nghị quyết được Quốc hội ban hành. Nhiều vấn đề khó, phức tạp không thể quy định trong luật, giao xuống Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để quy định chi tiết, dẫn đến khó khăn trong việc tổ chức soạn thảo, ban hành.

Hoạt động phổ biến các luật, pháp lệnh, nghị quyết mới tại một số bộ, ngành, địa phương còn triển khai chưa kịp thời. Nguồn lực bảo đảm cho công tác thi hành pháp luật còn nhiều hạn chế, cán bộ làm công tác xây dựng pháp luật, triển khai thi hành pháp luật, cán bộ pháp chế còn thiếu về số lượng, kiêm nhiệm nhiều công việc. Kinh phí dành cho công tác xây dựng pháp luật mặc dù đã được sửa đổi, bổ sung nhưng còn hạn chế, chưa tương xứng với khối lượng công việc phải thực hiện trong công tác xây dựng và triển khai thi hành pháp luật.

Để nâng cao hơn nữa chất lượng công tác triển khai thi hành các luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Phó Thủ tướng nêu rõ, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sẽ tập trung thực hiện đồng bộ một số nhiệm vụ, giải pháp.

Các đại biểu dự Hội nghị. Ảnh: Hồ Long

Trong đó, tập trung ban hành theo thẩm quyền kế hoạch triển khai thi hành các luật, nghị quyết. Tăng cường quán triệt văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành; đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật bằng nhiều hình thức khác nhau, phù hợp với từng nhóm đối tượng cụ thể; chú trọng tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ công chức được giao tham mưu, tổ chức thi hành luật, nghị quyết, nhất là những luật có nhiều nội dung mới, phức tạp như: Luật Đất đai, Luật Các tổ chức tín dụng, Luật Viễn thông, Luật Căn cước…

Tổ chức soạn thảo, ban hành 56 văn bản quy định chi tiết đúng tiến độ, chất lượng, bảo đảm văn bản quy định chi tiết có cùng hiệu lực với văn bản được quy định chi tiết nhằm sớm đưa các luật, nghị quyết vào cuộc sống.

Các bộ, cơ quan ngang bộ trong quá trình soạn thảo các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành các luật, nghị quyết mới được Quốc hội thông qua cần kết hợp xử lý các nội dung có mâu thuẫn, chồng chéo, vướng mắc, bất cập đã được chỉ ra trong Báo cáo số 587/BC-CP và trong các đợt rà soát trước đây mà chưa xử lý, đồng thời tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư pháp để tham mưu, thực hiện nghiêm túc, toàn diện các nội dung tại Nghị quyết số 101/2023/QH15 liên quan đến rà soát văn bản quy phạm pháp luật.

Các đại biểu dự Hội nghị. Ảnh: Hồ Long

Thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả tổ chức thi hành luật, nghị quyết; siết chặt kỷ luật, kỷ cương, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu, tăng cường kiểm tra, thanh tra nhằm phát hiện, ngăn chặn kịp thời và kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm, cục bộ trong thi hành pháp luật.

Quan tâm bố trí hợp lý các nguồn lực tài chính, cơ sở vật chất, tổ chức bộ máy, biên chế và các điều kiện cần thiết khác để triển khai thi hành luật, nghị quyết bảo đảm hiệu quả, tiết kiệm.

Về đề xuất, kiến nghị, nhằm triển khai kịp thời, hiệu quả các luật, nghị quyết, Chính phủ kiến nghị: Quốc hội, UBTVQH khi xem xét cho ý kiến, thông qua các luật, nghị quyết bảo đảm khoảng thời gian có hiệu lực của luật, nghị quyết để Chính phủ, các cơ quan có liên quan có đủ thời gian ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật, nghị quyết.

Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội và các đại biểu Quốc hội đã tham gia xây dựng các luật, nghị quyết tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ trong quá trình triển khai thi hành và ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành các luật, nghị quyết.

Ủy ban Pháp luật phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư pháp, Văn phòng Chính phủ và các cơ quan liên quan trong quá trình xây dựng Đề án Đổi mới, hoàn thiện quy trình xây dựng pháp luật chuyên nghiệp, khoa học, kịp thời, khả thi, hiệu quả và nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Báo Đại biểu Nhân dân sẽ tiếp tục thông tin về Hội nghị quan trọng này...

Thanh Chi - Hoàng Ngọc - Minh Trang