Khai mạc Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2023:Khơi tiếp dòng chảy di sản văn hóa Thủ đô
Tối 17-11, tại Nhà máy Xe lửa Gia Lâm (Long Biên, Hà Nội), Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội năm 2023 đã khai mạc, mở ra chuỗi hơn 60 hoạt động đặc sắc về thiết kế sáng tạo tại nhiều địa điểm Thủ đô dành cho công chúng trải nghiệm.
Đây là hoạt động dưới sự chỉ đạo của UBND thành phố Hà Nội - Hội Kiến trúc sư Việt Nam; do Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, Tạp chí Kiến trúc (Hội Kiến trúc sư Việt Nam), Tổng công ty Đường sắt Việt Nam tổ chức; với sự đồng hành của Văn phòng đại diện UNESCO tại Hà Nội, Chương trình định cư con người Liên hiệp quốc (UN-HABITAT); các sở, ban, ngành, UBND các quận, huyện, thị xã; các đơn vị tổ chức liên quan, sự tham gia đồng hành của các đơn vị tài trợ.
Đặc biệt, hoạt động có sự tham gia hưởng ứng của đông đảo của các tổ chức văn hóa, giáo dục và ngoại giao, các trường đại học, viện đào tạo, các doanh nghiệp, nhóm cộng đồng, các chuyên gia và tài năng sáng tạo trong lĩnh vực thiết kế sáng tạo, nghệ thuật thị giác, nghệ thuật biểu diễn, nghệ thuật thủ công, ẩm thực, thời trang, âm nhạc, bảo tồn và phát huy giá trị di sản và phát triển cộng đồng.
Tới dự lễ khai mạc về phía Trung ương có Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Vũ Thanh Mai; Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy. Về phía thành phố Hà Nội có Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Phong; Phó Chủ tịch UBND thành phố Vũ Thu Hà. Về phía đại diện Liên hợp quốc có Quyền Điều phối viên thường trú của Liên hiệp quốc tại Việt Nam Ramla Khalidi.
Tham dự khai mạc còn có đại diện các bộ, ban, ngành Trung ương; đại sứ, trưởng cơ quan đại diện ngoại giao, các tổ chức quốc tế, các nghệ nhân, nghệ sĩ, doanh nhân trong lĩnh vực thiết kế sáng tạo.
Tập trung vào ba trụ cột chính: Thiết kế - Cộng đồng - Sáng tạo
Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội là hoạt động thường niên của thành phố Hà Nội nhằm triển khai Kế hoạch thực hiện các sáng kiến gia nhập Mạng lưới các Thành phố sáng tạo của UNESCO, thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa, khẳng định vị thế tiên phong của Hà Nội ở tầm quốc gia, hội nhập với xu thế kinh tế sáng tạo quốc tế.
Phát biểu khai mạc, Phó Chủ tịch UBND thành phố Vũ Thu Hà khẳng định, từ năm 2019, Hà Nội chính thức trở thành thành viên của Mạng lưới Thành phố sáng tạo của UNESCO trong lĩnh vực Thiết kế. Sau gần 4 năm thực hiện, thành phố đã có nhiều hoạt động để cụ thể hóa những cam kết xây dựng Thành phố sáng tạo. Thành ủy Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 09-NQ/TU “Về phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”.
Thành phố đã ưu tiên triển khai hiệu quả, thiết thực các chương trình đầu tư để bảo tồn, tu bổ tôn tạo và phát huy giá trị các di tích trên địa bàn; đầu tư nhiều dự án, công trình văn hóa trọng điểm, công trình văn hóa mới tiêu biểu, có không gian cảnh quan đặc sắc, mang đặc trưng của Thủ đô gắn với đẩy mạnh phát triển du lịch văn hóa, xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh.
Đồng thời, thành phố duy trì, phát triển quan hệ hợp tác quốc tế ngày càng thiết thực, hiệu quả, tăng cường, mở rộng quan hệ đối ngoại, ngoại giao văn hóa, giao lưu hợp tác với các thành phố, thủ đô các nước, các thành phố là thành viên Mạng lưới các Thành phố sáng tạo của UNESCO… và là thành viên tích cực trong liên kết, hợp tác với các tỉnh, thành phố trong cả nước.
Theo Phó Chủ tịch UBND thành phố Vũ Thu Hà, để phát huy tiềm năng, thế mạnh của Thủ đô, nâng cao ý thức của cộng đồng, hướng đến kết nối, mở rộng hợp tác giữa các tổ chức, các chuyên gia, các doanh nghiệp trong nước về phát triển văn hóa, đồng thời thực hiện cam kết với UNESCO khi gia nhập Mạng lưới Thành phố sáng tạo, Hà Nội đã tổ chức Lễ hội Thiết kế sáng tạo thường niên. Năm 2023, Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội có chủ đề “Dòng chảy” tập trung vào ba trụ cột chính: Thiết kế - Cộng đồng - Sáng tạo.
Tại lễ khai mạc, Quyền Điều phối viên thường trú Liên hợp quốc tại Việt Nam Ramla Khalidi khẳng định, lễ hội là một sự kiện quan trọng đối với người dân Hà Nội cũng như du khách để tôn vinh nguồn lực văn hóa sáng tạo phong phú của Thủ đô. Qua những công trình nghệ thuật và sáng tạo, chúng ta có thể nhìn và cảm nhận cách mà sự phát triển của các nguồn lực văn hóa trong thành phố đã và đang đem lại sức sống mới cho đô thị này. Với hơn một nghìn năm bề dày truyền thống được truyền qua nhiều thế hệ, Hà Nội đang sở hữu tiềm năng để trở thành đơn vị tiên phong trên mọi lĩnh vực phát triển.
Theo bà Ramla Khalidi, Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội - một trong những sáng kiến mà Hà Nội cam kết thực hiện, là ví dụ điển hình cho thấy sự thành công của thành phố trong việc hiện thực hóa tầm nhìn trở thành Thủ đô sáng tạo của Việt Nam. Thông qua quan hệ đối tác công - tư góp phần thúc đẩy một ngành công nghiệp văn hóa sáng tạo vô cùng năng động và hướng đến giới trẻ, Hà Nội đã chứng minh văn hóa có thể được coi là động lực cho phát triển kinh tế xã hội khi huy động nguồn năng lượng trẻ dồi dào để đổi mới và biến Hà Nội thành một nơi chốn tốt đẹp hơn cho mọi công dân của mình.
Bước tới tương lai với điểm tựa từ di sản bản địa
Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2023 diễn ra từ ngày 17 đến 26-11; với hơn 60 hoạt động văn hóa, 4 công trình giới thiệu kiến trúc và các hoạt động nghệ thuật, trưng bày, triển lãm, hội thảo, tọa đàm, chuỗi sự kiện cộng đồng, hội chợ sáng tạo…
Bên cạnh không gian chính là Nhà máy Xe lửa Gia Lâm, các hoạt động của lễ hội còn được tổ chức tại: Tháp nước Hàng Đậu, Ga Long Biên, Ga Gia Lâm… Đây đều là những di sản công nghiệp gắn bó với Hà Nội trong thời gian qua. Chủ đề những hoạt động này sẽ đem đến nhiều ý tưởng cho việc tái thiết những di sản công nghiệp thành những không gian hữu ích, đem lại những giá trị kinh tế - văn hóa - xã hội.
Ngoài những không gian kể trên, trong dịp này, các quận, huyện, thị xã cũng tổ chức nhiều hoạt động hưởng ứng nhằm kết nối sự sáng tạo và phát huy truyền thống lịch sử văn hóa, hướng tới sự phát triển của ngành công nghiệp văn hóa, công nghiệp sáng tạo của Thủ đô.
Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội năm 2023 không chỉ tôn vinh sự sáng tạo trên chất liệu truyền thống, mà còn là nơi 200 đơn vị, nhà sáng tạo, kiến trúc sư, nghệ nhân, đặc biệt là nhiều nghệ sĩ trẻ trong các lĩnh vực thiết kế sáng tạo thăng hoa trong cảm xúc, thoải mái thể hiện những ý tưởng sáng tạo với các không gian triển lãm, như: “Tiếng gọi”, “Bến chờ”, “Góc ký ức”, “Dòng chảy di sản”, Pavilion kiến trúc nhà mát và vẽ lại giấc mơ hiện đại, con đường trải nghiệm với các hoạt động sáng tạo cộng đồng, ẩm thực…
Tại lễ khai mạc, công chúng được thưởng thức chương trình nghệ thuật mang chủ đề của lễ hội năm nay - “Dòng chảy”. Chương trình như một lời kêu gọi, một niềm cảm hứng gợi lên những ước vọng của cộng đồng, của những nhà sáng tạo: Bước tới tương lai với điểm tựa từ di sản bản địa.
“Dòng chảy” đưa khán giả đi qua 2 chương “Qua miền ký ức” và “Ước vọng”. Trong không gian của di sản công nghiệp mang tính ký ức, chương trình sẽ khơi gợi lại những cảm thức lịch sử và những ánh xạ từ quá khứ của tiền nhân, qua đó hòa quyện với cảm hứng tương lai từ sự hội nhập văn hóa.
Chương trình chứng kiến những màn biểu diễn thăng hoa, giàu cá tính của các nghệ sĩ nhiều thế hệ, như Nghệ sĩ nhân dân Ánh Dương, Nghệ sĩ ưu tú Trung Vân, Nghệ sĩ ưu tú Quang Cường, Nghệ sĩ ưu tú Nguyễn Quyên, Nghệ sĩ ưu tú Ngọc Khánh, nhạc trưởng Đồng Quang Vinh, nghệ sĩ violin Thiện Minh, nhóm Oplus, ca sĩ Bảo Trâm, các nghệ sĩ Nhà hát Tuồng Việt Nam, dàn hợp xướng AST, dàn dân tộc Sức sống mới, Câu lạc bộ nghệ thuật Ngọc Trai Việt…