'Khai thác đề tài nghệ thuật trong quân đội không chỉ có mất mát, bi thương'
'Khi khai thác về đề tài quân đội, mọi người thường rơi vào mô típ quen thuộc như khắc họa cái chết, dựng tượng đài… Tôi kiên quyết không đi theo lối cũ, dù có đau thương, mất mát vẫn phải lạc quan', Thượng tá, NSƯT Nguyễn Xuân Hùng bày tỏ.
‘Ánh sao thành đồng’ tỏa sáng trong Hội diễn toàn quân
Tham gia Hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp về đề tài quốc phòng toàn dân năm 2023, chương trình Ánh sao thành đồng của Đoàn Văn công Quân khu 7 đã xuất sắc giành Huy chương Vàng.
Bằng các hình thức sân khấu hóa như: hoạt cảnh, âm nhạc, múa, lời bình văn học nghệ thuật, video art… chương trình đặc biệt này chính là bản hùng ca về đất và người miền Đông Nam Bộ trong lịch sử, hiện tại và hướng tới tương lai.
Không đi theo những mô típ cứng nhắc về các sản phẩm nghệ thuật quân đội với súng nổ bom rơi, sự hy sinh mất mát, màu sắc chủ đạo trong Ánh sao thành đồng là năng lượng tươi mới, thể hiện khát vọng vươn lên và tỏa sáng. Những gian nan vất vả trong mỗi chặng đường lịch sử của dân tộc được tái hiện nhưng không hề bi lụy, đau thương.
Các sáng tác mới được hòa âm phối khí, biên đạo theo phong cách hiện đại, trẻ trung là sự kết nối từ quá khứ đến hiện tại. Ánh sao thành đồng tôi luyện nên chất thép trong lòng người chiến sĩ, bồi đắp, hội tụ thêm nhiều giá trị của thời đại mới. Thưởng thức những khúc ca Lính hát, Tình yêu chiến sĩ, tác phẩm múa Mơ đời chiến sĩ… với lời ca hào sảng, chuyển động khỏe khoắn, âm nhạc rộn ràng khán giả cảm nhận được sức sống căng tràn của những diễn viên trẻ đầy nhiệt huyết.
Thượng tá, NSƯT Nguyễn Xuân Hùng, Đoàn trưởng Đoàn Văn công Quân khu 7, tổng đạo diễn của chương trình tiết lộ: “Ban đầu, chúng tôi định đặt là Đất thép thành đồng, xong thấy tên đó vẫn nặng nề. Chỉ đến khi tổ tác giả ngồi lại với nhau hơn một tiếng để thảo luận về bài kết thúc mang tên Ánh sao thành đồng mới lóe lên ý tưởng về tên chung của chương trình. Trước khi nhận kế hoạch, ê-kíp mất 8 tháng chuẩn bị, đặt hàng tác giả, thống nhất cách làm… Khi chính thức bắt tay vào dàn dựng, mất thêm 3 tháng nữa để hoàn thiện”.
“Trước đây bao giờ trong tên chương trình cũng có chữ miền Đông, nhưng lần này tôi chủ động tránh hai từ đó giúp Đoàn tự thoát ra khỏi chính mình, tạo dựng nên những điều mới mẻ. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng thống nhất không nhắc đến từ Quân khu 7 để bớt tính khẩu hiệu và gần gũi hơn với công chúng.
Các tiết mục sẽ truyền tải đến khán giả hình ảnh của Quân khu 7 thông qua những địa danh, vùng miền quen thuộc, hay chỉ là chiếc khăn rằn Nam Bộ quá đỗi thân thương”, Thượng tá, NSƯT Nguyễn Xuân Hùng chia sẻ thêm.
Theo anh, hình tượng người lính trong Ánh sao thành đồng chính là những người dân thường đã vùng lên từ địa đạo của lòng căm thù để trừ gian diệt ác đấu tranh bảo vệ quê hương; là những chiến sĩ trong thời bình hăng say học tập rèn luyện sẵn sàng chiến đấu để gìn giữ và xây dựng đất nước; họ cũng chính là những y bác sĩ dũng cảm chống lại thiên tai dịch bệnh giành lại sự sống cho nhân dân từ tay tử thần…
“Tôi muốn đi những con đường chưa ai từng đặt bước”
Một nghệ sĩ cháy hết mình với đam mê, một biên đạo múa đầy sáng tạo hay vị chỉ huy quyết liệt luôn dấn thân khai phá những địa hạt mới mẻ là chân dung “3 trong 1” của Thượng tá - NSƯT Nguyễn Xuân Hùng.
Từ tháng 4/2021, khi nhận nhiệm vụ Đoàn trưởng Đoàn văn công Quân khu 7, NSƯT Nguyễn Xuân Hùng cùng Ban chỉ huy đã nhanh chóng xây dựng Đề án xây dựng, phát triển Đoàn văn công Quân khu 7 giai đoạn 2021-2025. Mục tiêu chung của đề án là nâng cao bản lĩnh chính trị, tinh thần kỷ luật, đoàn kết trong nội bộ và cán bộ, diễn viên, nhân viên; Xây dựng khung tổ chức biên chế hợp lý, trẻ hóa và ổn định lực lượng, xây dựng đội ngũ diễn viên nòng cốt, có nhiều tác phẩm mới...
Gánh trọng trách đúng giai đoạn dịch bệnh Covid-19, NSƯT Nguyễn Xuân Hùng đã tập trung viết thêm 6 tác phẩm múa, chỉ đạo thu âm và quay hình nhiều chương trình ca nhạc chất lượng, bám sát dòng chảy của thời cuộc.
Sau hơn 2 năm thực hiện Đề án, Đoàn văn công Quân khu 7 đã có nhiều bước tiến mạnh mẽ. Trung bình mỗi năm Đoàn có hơn 100 buổi diễn phục vụ cán bộ chiến sĩ tại các đơn vị, chốt tiền tiêu, hải đảo... Đồng thời, Đoàn cũng mở rộng đối tượng phục vụ nhân dân như xây dựng 12 chương trình Tiếng hát người chiến sĩ của Đài Truyền hình Việt Nam VTV9; 6 chương trình Ngôi sao đồng điệu của Kênh Truyền hình Quốc phòng Việt Nam; xây dựng 16 tác phẩm múa và thể hiện 30 ca khúc mới.
Trả lời câu hỏi của VietNamNet: “Từ một người nghệ sĩ luôn hết mình với đam mê nghệ thuật đến một nhà cầm quân trên sân khấu, anh thấy bản thân phải thay đổi thế nào?”, Thượng tá - NSƯT Nguyễn Xuân Hùng cho hay: “Khi làm biên đạo múa, tôi thấy công việc của mình nhẹ nhàng vì không phải mang vác nhiều gánh nặng trên vai. Nhưng ở vị trí Đoàn trưởng 3 năm, tôi không còn sống cho bản thân mình nữa mà phải chịu nhiều nỗi lo chung cho anh chị em trong Đoàn.
Bản thân tôi luôn muốn khai phá những con đường chưa ai từng đi nên thử thách cũng không ít. Nếu ôm mãi cái cũ, sẽ giống như việc một ca sĩ chỉ hát đi hát lại một bài thì khán giả nào muốn xem? Áp lực lớn nhất có lẽ xuất phát từ việc lâu nay Đoàn Văn công Quân khu 7 đi thi toàn quốc luôn được Huy chương vàng, nhưng thi toàn quân phải mất hơn 28 năm, giờ mới thu về trái ngọt lần đầu tiên. May mắn nữa là Đoàn luôn nhận được rất nhiều sự quan tâm, động viên từ Tư lệnh và Chính ủy Quân khu. Thật sự là đến thời điểm này, khi Hội diễn kết thúc, tôi mới có giấc ngủ ngon (cười)”.
Nói về dự định trong tương lai, NSƯT Nguyễn Xuân Hùng cho biết: “Chúng tôi sẽ đưa Ánh sao thành đồng đến với bà con 9 tỉnh thuộc Quân khu 7 gồm: TP.HCM, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Long An, Tây Ninh, Bình Dương, Bình Phước, Lâm Đồng, Bình Thuận. Tháng 11 năm nay, sẽ xây dựng tổ khúc múa Rừng Vọng do Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật TP.HCM đầu tư. Sang năm 2024, Đoàn dự định dấn thân sang địa hạt nhạc kịch.
Tôi nghĩ rằng, bên ngoài vẫn còn rất nhiều loại hình nghệ thuật đa dạng, tại sao mình không học hỏi và phát huy khi có sẵn điều kiện. Làm được điều đó, cần sự quyết tâm và tinh thần của người chiến sĩ. Hơn nữa, tôi muốn xóa bỏ định kiến rằng những đoàn văn hóa nghệ thuật quân đội chỉ thể hiện được những bài hát truyền thống cách mạng và tư duy không còn hợp thời”.
“Muốn tuyên truyền, giáo dục thông qua tác phẩm, trước hết phải biết cách hấp dẫn người xem. Nếu khán giả thuộc độ tuổi đôi mươi, đội ngũ các nghệ sĩ cũng nên được trẻ hóa. Hãy để các chiến sĩ được thưởng thức những chương trình nghệ thuật tinh hoa, sáng tạo chứ không phải vỗ tay hưởng ứng để làm nhiệm vụ chính trị”, NSƯT Nguyễn Xuân Hùng nhấn mạnh.
Một tiết mục trong 'Ánh sao thành đồng' - Đoàn Văn công Quân khu 7:
Tham gia Hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp về đề tài quốc phòng toàn dân năm 2023 với chủ đề Vang mãi khúc quân hành, bên cạnh Huy chương Vàng toàn đoàn, Đoàn Văn công Quân khu 7 còn nhận được “cơn mưa” giải thưởng với: 4 Huy chương Vàng, 3 Huy chương Bạc, 3 Bằng khen cho các tiết mục xuất sắc; Giải thưởng Khán giả yêu thích nhất do khán giả bình chọn và Bằng khen Chỉ đạo nghệ thuật xuất sắc cho Đoàn trưởng - Thượng tá, NSƯT Nguyễn Xuân Hùng.