Khai thác hiệu quả cơ sở dữ liệu văn bản pháp luật quân sự, quốc phòng
Sau hơn một tháng khai trương, cơ sở dữ liệu (CSDL) văn bản pháp luật quân sự, quốc phòng (sau đây gọi tắt là CSDL) đã chứng minh hiệu quả rõ rệt qua quá trình khai thác, sử dụng, nhận được nhiều phản hồi tích cực từ các cơ quan, đơn vị trong toàn quân.
Chuyển đổi số trong Bộ Quốc phòng là chủ trương lớn nhằm nâng cao sức mạnh chiến đấu, bảo đảm cho Quân đội ứng phó kịp thời với những thách thức mới, góp phần đưa đất nước bứt phá, phát triển. Quán triệt tinh thần đó, những năm qua, Vụ Pháp chế với chức năng tham mưu giúp Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thực hiện quản lý nhà nước bằng pháp luật về lĩnh vực quân sự, quốc phòng (QS, QP) đã bám sát thực tiễn, lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp nhằm đẩy mạnh công tác chuyển đổi số trong tổ chức, quản lý công tác xây dựng, ban hành, rà soát, hệ thống hóa, kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật. Để công tác xây dựng, ban hành, kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật trong Bộ Quốc phòng bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất, Vụ Pháp chế đã triển khai cập nhật các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến QS, QP lên CSDL quốc gia về văn bản pháp luật và Cổng thông tin điện tử Bộ Quốc phòng.
Tuy nhiên, để bảo đảm an toàn tuyệt đối về thông tin nên việc tiếp cận, tra cứu các văn bản quy phạm pháp luật về QS, QP trên CSDL quốc gia về văn bản pháp luật và Cổng thông tin điện tử Bộ Quốc phòng ở các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng khá hạn chế và chưa hiệu quả. Chính vì vậy, Vụ Pháp chế đã tham mưu cho Bộ Quốc phòng triển khai nghiên cứu, xây dựng và phát triển hệ thống CSDL trên hạ tầng mạng nội bộ Bộ Quốc phòng, bất cứ máy tính nào nối mạng truyền dữ liệu quân sự (nhận, gửi mail quân sự) đều có thể truy cập được. Để sử dụng, người dùng chỉ cần vào trình duyệt Google Chrome và gõ địa chỉ: vbpl.bqp là có thể truy cập, khai thác văn bản trong CSDL với các chức năng, tiện ích cơ bản và thuận tiện như:
- Mục lục phân loại văn bản rõ ràng, hiển thị tại trang chủ theo cấp Bộ Quốc phòng và các cơ quan, đơn vị; theo thời gian ban hành từ năm 1945 đến nay;
- Cho phép xem nội dung toàn văn các thông tin liên quan của văn bản dưới dạng chữ (file Word) kèm hình ảnh scan văn bản (file PDF);
- Tự động xác định tình trạng hiệu lực của văn bản khi có văn bản thay thế, bãi bỏ, hủy bỏ, đình chỉ toàn bộ hoặc một phần; văn bản sửa đổi, bổ sung;
- Cho phép tìm kiếm theo nhiều trường thông tin, theo tiêu đề của văn bản và theo nội dung trích yếu trong văn bản;
- Cho phép tải các văn bản về để sử dụng;
- Cho phép các đơn vị cập nhật các văn bản chỉ đạo, điều hành của đơn vị mình lên hệ thống CSDL. Đối với chức năng này, hiện nay, chỉ Bộ Quốc phòng mới cập nhật được văn bản chỉ đạo, điều hành và văn bản hướng dẫn; sắp tới cho phép một số cơ quan, đơn vị chạy thử trước khi triển khai trong toàn quân.
Đến nay, Vụ Pháp chế đã cập nhật khoảng 6.000 văn bản về QS, QP được ban hành từ năm 2010 đến 2023 gồm: Các văn bản quy định chi tiết các luật, pháp lệnh do Bộ Quốc phòng chủ trì soạn thảo; các luật, nghị định liên quan đến QS, QP, như: Ngân sách nhà nước, đầu tư, đầu tư công... lên CSDL. Qua công khai, các cơ quan, đơn vị phản ánh tốt về CSDL vì đã cung cấp một số lượng lớn các văn bản quy phạm pháp luật và văn bản chỉ đạo, điều hành của Bộ Quốc phòng, các đơn vị trong toàn quân; cơ bản đáp ứng nhu cầu nghiên cứu, tìm hiểu, áp dụng và thi hành pháp luật trong Quân đội; đồng thời, phục vụ các cơ quan, đơn vị kiểm tra, rà soát văn bản quy phạm pháp luật và quy phạm nội bộ.
Để CSDL phát huy hiệu quả, cũng như bảo đảm “xanh-sạch-sống”, điều đầu tiên là phải cập nhật kịp thời, thường xuyên, đầy đủ các văn bản quy phạm pháp luật, văn bản chỉ đạo điều hành (là văn bản quy phạm nội bộ, văn bản hướng dẫn của Bộ Quốc phòng, của các cơ quan, đơn vị), nói cách khác là làm cho CSDL ngày càng giàu tài nguyên. Vụ Pháp chế đang triển khai xây dựng quy chế quản lý, sử dụng CSDL để phân cấp trách nhiệm cập nhật văn bản theo hướng cơ quan, đơn vị nào chủ trì soạn thảo văn bản thì cơ quan đó có trách nhiệm cập nhật văn bản lên CSDL (cán bộ pháp chế chịu trách nhiệm); đồng thời, nghiên cứu nâng cấp các tiện ích để dễ tra cứu và phục vụ đắc lực trong soạn thảo, kiểm tra, rà soát văn bản do cơ quan, đơn vị mình xây dựng để bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, tính đồng bộ, thống nhất và tính khả thi của văn bản. Quá trình sử dụng, nếu cán bộ, chiến sĩ các đơn vị có sáng kiến về tiện ích thì phản ánh về Vụ Pháp chế để nghiên cứu nâng cấp nhằm phục vụ đắc lực hơn. Thứ hai, duy trì và nâng cấp tính năng của CSDL, nhất là tính năng tự động xác định tình trạng hiệu lực của văn bản khi có văn bản thay thế, bãi bỏ, hủy bỏ, đình chỉ toàn bộ hoặc một phần; văn bản sửa đổi, bổ sung phải luôn ổn định. Thứ ba, đường truyền phải được nối đến tất cả các cơ quan, đơn vị, nhất là đơn vị cơ sở. Thứ tư, phải truyền thông đến tất cả cán bộ, nhân viên trong các cơ quan, đơn vị biết truy cập để tra cứu, áp dụng, thực hiện.
Đại tá NGUYỄN VĂN THÔNG, Trưởng phòng Kiểm tra, xử lý văn bản, Vụ Pháp chế, Bộ Quốc phòng
*Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc phòng an ninh xem các tin, bài liên quan.