Khai thác lợi thế, đưa Việt Nam thành điểm đến du lịch MICE hàng đầu khu vực
Du lịch MICE mang lại nguồn thu gấp 6 lần khách du lịch, khai thác phân khúc này là cơ hội vàng để Việt Nam nâng tầm du lịch, song cần có chiến lược dài hạn về sản phẩm, hạ tầng và chính sách.

Các đoàn khách du lịch MICE được chào đón khi vừa đến Đà Nẵng. (Ảnh: TTXVN phát)
Những năm gần đây, du lịch MICE (Meetings, Incentives, Conferences and Exhibitions) nổi lên như một phân khúc cao cấp, hứa hẹn thu hút nguồn khách chất lượng, chi tiêu mạnh và khả năng tăng trưởng bền vững.
Với lợi thế thiên nhiên tươi đẹp, di sản văn hóa phong phú và vị thế chính trị ổn định, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để trở thành điểm đến MICE nổi bật trong khu vực Đông Nam Á.
Tuy nhiên, để không bỏ lỡ “thời cơ vàng,” ngành du lịch cần nhanh chóng khắc phục những hạn chế về hạ tầng, nhân lực và xây dựng chiến lược phát triển đồng bộ.
Nhiều tiềm năng, lợi thế
Theo Tổ chức Du lịch Thế giới (UNWTO), doanh thu toàn cầu từ du lịch MICE được dự báo sẽ vượt mốc 1.400 tỷ USD vào năm 2025, tập trung chủ yếu ở châu Âu và châu Á-Thái Bình Dương.
Trong đó, Việt Nam là một trong những điểm đến có tiềm năng lớn khi sở hữu hệ sinh thái thiên nhiên đa dạng, ven biển dài, cảnh quan miền núi hùng vĩ, cùng di sản văn hóa phong phú. Đây là những yếu tố tạo nên sự khác biệt và sức hút riêng trong mắt khách MICE quốc tế.
Theo Bộ trưởng Văn hóa Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng, trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt giữa các điểm đến trên toàn cầu, đòi hỏi Việt Nam cần có những chiến lược, sản phẩm độc đáo riêng phù hợp với xu hướng du lịch mới hậu COVID-19. Trong đó, thu hút đầu tư, phát triển du lịch MICE, tạo ra các sản phẩm du lịch hấp dẫn là một trong những định hướng quan trọng của du lịch Việt Nam.
Đặc điểm của khách du lịch MICE là đi theo đoàn lớn, thuộc nhóm khách hàng cao cấp. Khách thường sử dụng nhiều dịch vụ du lịch kết hợp, chi tiêu cao và thời gian lưu trú dài. Do vậy, doanh thu từ khách MICE có thể gấp 6 lần so với khách du lịch thông thường.
Trung bình, khách châu Âu chi tiêu từ 700-1.000 USD/ngày, khách châu Á chi hơn 400 USD/ngày. Đây là nguồn lợi trực tiếp, mang lại giá trị lớn cho ngành du lịch và nền kinh tế.
Tại Việt Nam, nhiều địa phương đã chứng tỏ lợi thế trong phát triển MICE. Hà Nội sở hữu hệ sản phẩm đa dạng từ văn hóa, lịch sử đến ẩm thực, nghỉ dưỡng; Thành phố Hồ Chí Minh nhiều lần được vinh danh “Điểm đến du lịch MICE hàng đầu châu Á;” Đà Nẵng nổi bật với hạ tầng đồng bộ, giao thông thuận tiện, chi phí hợp lý và chính sách hỗ trợ riêng cho khách MICE. Quảng Ninh, Ninh Bình, Khánh Hòa… cũng là những địa phương giàu tiềm năng khi vừa có cảnh quan đặc sắc vừa phát triển mạnh mẽ cơ sở hạ tầng, khách sạn, dịch vụ cao cấp, đủ sức đón tiếp các đoàn khách lớn.
Thực tế cho thấy MICE đang trở thành lựa chọn ưu tiên của nhiều đoàn khách quốc tế khi đến Việt Nam. Mới đây, Hạ Long (Quảng Ninh) đã đón đoàn 600 khách đa quốc gia kết hợp tham quan, hội nghị và lưu trú từ ngày 20-24/8.

Tiền Giang đón đoàn khách MICE đến từ Ấn Độ. (Ảnh: Minh Trí/TTXVN)
Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Ninh Nguyễn Lâm Nguyên cho biết, tỉnh đã chủ động xúc tiến, quảng bá ở các thị trường trọng điểm như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ…; đồng thời chuẩn bị sẵn sàng hạ tầng với hơn 20.000 phòng tại 1.380 cơ sở lưu trú, 32 tour tuyến và 78 điểm du lịch để đón khách MICE quanh năm.
Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Hà Văn Siêu, cảnh quan thiên nhiên ưu đãi, hệ thống khách sạn, khu nghỉ dưỡng (resort) đẳng cấp quốc tế, tình hình chính trị ổn định, sự hiếu khách của người dân và hình ảnh điểm đến an toàn sau đại dịch là những yếu tố then chốt giúp Việt Nam nâng tầm vị thế trên bản đồ MICE toàn cầu.
Những năm gần đây, Việt Nam liên tiếp giành giải thưởng quốc tế uy tín, trong đó có danh hiệu “Điểm đến du lịch MICE tốt nhất châu Á 2021.” Chiến lược phát triển du lịch đến năm 2030 cũng xác định MICE là một trong những trụ cột quan trọng, nhằm tạo ra sản phẩm khác biệt, nâng cao sức cạnh tranh, góp phần đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.
Cần khắc phục điểm yếu và thiếu của du lịch MICE
Mặc dù có nhiều tiềm năng, du lịch MICE của Việt Nam vẫn chưa thể bứt phá và còn “lép vế” so với nhiều nước trong khu vực. Nguyên nhân chủ yếu là hạn chế về hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật, đặc biệt ở hệ thống giao thông, trung tâm hội nghị, triển lãm và các dịch vụ hỗ trợ đi kèm. Bên cạnh đó, nguồn nhân lực phục vụ MICE còn thiếu tính chuyên nghiệp, chưa đáp ứng được yêu cầu quốc tế.
Phó Giáo sư-Tiến sỹ Phạm Hồng Long, Trưởng khoa Du lịch, Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng Việt Nam hiện thiếu các đơn vị tổ chức sự kiện, hội nghị, hội thảo đạt đẳng cấp khu vực và quốc tế; hoạt động xúc tiến, quảng bá còn mờ nhạt; chính sách, cơ chế chưa đủ mạnh để thúc đẩy MICE; sản phẩm chưa có tính đóng gói, thiếu sức hút đối với các đối tác và nhà tổ chức sự kiện toàn cầu.
Để phát triển, Việt Nam cần định vị MICE như một dòng sản phẩm chiến lược, không chỉ gói gọn trong hội nghị, hội thảo mà phải gắn liền với các trải nghiệm du lịch đa dạng.
Việc xây dựng gói sản phẩm chuyên biệt là cần thiết để tiếp cận thị trường quốc tế, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước và doanh nghiệp từ khâu hoạch định chính sách đến triển khai thực tiễn.
Một trong những thách thức lớn nguồn nhân lực chất lượng cao trong tổ chức sự kiện MICE còn thiếu, cần được đào tạo bài bản về chuyên môn, kỹ năng ngoại ngữ và am hiểu văn hóa.

Đoàn khách MICE Ấn Độ tham quan địa đạo Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh. Ảnh: (Mỹ Phương/TTXVN)
Việc liên kết doanh nghiệp với các trường đào tạo, hiệp hội quốc tế nhằm mở ra môi trường thực hành, đào tạo chuyên sâu là hướng đi cần thiết và là chìa khóa để giải quyết căn bản vấn đề này.
Bên cạnh đó, hiện công tác quảng bá du lịch MICE của Việt Nam ra thị trường quốc tế vẫn rời rạc, hiệu quả thấp. Việt Nam cần tập trung hơn vào xây dựng thương hiệu và mở rộng hợp tác quốc tế, thông qua việc tổ chức các sự kiện chuyên ngành như MICE Expo, tổ chức biểu diễn, quảng cáo lưu động (roadshow) tại các thị trường tiềm năng như Ấn Độ, Đông Bắc Á, Trung Đông… để giới thiệu hình ảnh điểm đến thân thiện, chuyên nghiệp.
Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia có kinh nghiệm trong khu vực Đông Nam Á (như Singapore, Thái Lan, Malaysia), Việt Nam cần phát triển sản phẩm MICE “Xanh-Sáng tạo-Bản địa,” kết hợp hội nghị, hội thảo với trải nghiệm văn hóa, ẩm thực, thiên nhiên và ứng dụng công nghệ hiện đại như hội nghị ảo, thực tế ảo, quản lý sự kiện thông minh.
Theo ý kiến ông Phùng Quang Thắng (Chủ tịch Liên chi hội Du lịch Xanh), Việt Nam cần nghiên cứu xu hướng “MICE xanh” với những đòi hỏi của khách hàng về việc áp dụng các giải pháp bền vững như giảm rác thải, tiết kiệm năng lượng, sử dụng công nghệ số và gắn kết với văn hóa bản địa để có nguồn khách chất lượng cao, bền vững trong du lịch MICE.
Đánh giá cao tiềm năng thu hút khách quốc tế đến Việt Nam tham dự các hoạt động MICE, tuy nhiên, theo Chủ tịch Hiệp hội du lịch Việt Nam Vũ Thế Bình, Chính phủ cần xem xét việc mở rộng chính sách miễn visa, đơn giản hóa thủ tục nhập cảnh bởi đây là yếu tố quyết định để thu hút khách MICE.
Nếu thủ tục còn phức tạp, khách quốc tế dễ dàng chọn điểm đến khác trong khu vực, đồng thời, cộng đồng làm du lịch MICE Việt Nam cần phối hợp xây dựng hệ sinh thái sản phẩm gắn với yếu tố công nghệ, xanh bền vững.
Nâng cấp chất lượng hạ tầng, dịch vụ lưu trú và trung tâm sự kiện là điều kiện tiên quyết để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của dòng khách MICE.
Phát triển du lịch MICE là cơ hội để Việt Nam vươn lên trở thành điểm đến cao cấp, thu hút dòng khách chi tiêu mạnh và tạo hiệu ứng lan tỏa về kinh tế-xã hội.
Du lịch MICE cũng được kỳ vọng là đòn bẩy để ngành du lịch sớm hiện thực hóa mục tiêu đón 25 triệu lượt khách quốc tế vào năm 2025 và khẳng định vị thế của Việt Nam trên bản đồ MICE khu vực cũng như toàn cầu.
Tuy nhiên, để biến triển vọng thành hiện thực, đòi hỏi sự đầu tư chiến lược, đồng bộ cả về chính sách, hạ tầng, nhân lực và tiếp thị. Chỉ khi vượt qua những thách thức này, Việt Nam mới có thể tận dụng hiệu quả “cơ hội vàng” để tăng tốc phát triển du lịch MICE./.