Khai thác tiềm năng, thúc đẩy phát triển vùng Đông Nam bộ

Khó khăn, thách thức

Tại hội nghị, lãnh đạo các địa phương đều nhận thức rõ chỉ có “đi chung, cùng nhau”, TP.Hồ Chí Minh và các tỉnh vùng Đông Nam bộ mới có thể khai thác hiệu quả tiềm năng và thế mạnh của từng địa phương, tạo không gian phát triển mới, có tính gắn kết, liền mạch hơn, góp phần tích cực vào quá trình cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, hiệu quả và sức cạnh tranh. Từ đó, tạo bước đột phá mạnh mẽ trong thu hút các nguồn lực đầu tư, tạo lợi thế so sánh trong cạnh tranh và động lực để phát triển KT-XH bền vững.

Lãnh đạo TP.Hồ Chí Minh và các tỉnh Đông Nam bộ ký biên bản thỏa thuận hợp tác phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2025 trên các lĩnh vực trọng tâm. Ảnh: TIỂU MY

Lãnh đạo TP.Hồ Chí Minh khẳng định thành phố nhận thức rõ vai trò và vị trí trung tâm của vùng, việc hợp tác phát triển KT-XH với các tỉnh trong vùng góp phần mở rộng thị trường, không gian phát triển các địa phương trong vùng nói riêng và cả nước nói chung. Tuy có nhiều điểm sáng tích cực trong phát triển song vẫn còn lắm khó khăn, thách thức. Ông Nguyễn Văn Nên nhận định, hiện nay TP.Hồ Chí Minh và vùng Đông Nam bộ đang còn nhiều hạn chế và nhiều thách thức lớn, như: Phát triển chưa xứng tầm, tốc độ tăng trưởng kinh tế có dấu hiệu chậm lại, chênh lệch về phát triển giữa các địa phương chưa được rút ngắn, liên kết vùng vẫn còn là hình thức, chưa đi vào chiều sâu. Do đó, TP.Hồ Chí Minh và các tỉnh trong vùng cần xây dựng cơ chế liên kết vùng trở thành tư duy chủ đạo, xuyên suốt trong quá trình phát triển chung. Đặc biệt, phải đẩy mạnh kết nối hạ tầng, để hạ tầng đi trước, doanh nghiệp theo sau. Trong đó, ưu tiên phát triển giao thông đường bộ, đường thủy, đường sắt và phải xem đây là những việc làm cấp bách trong thực hiện các nghị quyết của Đảng và Chính phủ về phát triển vùng Đông Nam bộ.

Ông Võ Văn Minh, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương, cho rằng việc Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 24-NQ/TW về phát triển KT-XH và bảo đảm quốc phòng - an ninh vùng Đông Nam bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Nghị quyết số 31-NQ/TW về phương hướng, nhiệm vụ phát triển TP.Hồ Chí Minh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 vừa qua là hết sức cần thiết, phù hợp để tháo gỡ những điểm nghẽn, nút thắt, cũng như khơi gợi, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ, đột phá cho TP.Hồ Chí Minh nói riêng và vùng Đông Nam bộ nói chung trong thời gian tới. Qua đó, thúc đẩy phát triển chung của vùng Đông Nam bộ và cả nước.

Khơi thông “điểm nghẽn” toàn vùng

Tại hội nghị, ông Võ Văn Minh cho biết sau thời kỳ phát triển nhanh về công nghiệp, sự gia tăng ngày càng lớn về nhu cầu vận chuyển hành khách, hàng hóa khiến hạ tầng KT-XH của Bình Dương hiện đang trong tình trạng quá tải. Lưu lượng các trục đường bộ huyết mạch ngày càng lớn, trong khi tính kết nối, đồng bộ với loại hình giao thông đường sắt, đường thủy nội địa còn thiếu và yếu đã làm tăng thời gian đi lại từ Bình Dương tới các cảng biển và sân bay quốc tế. Từ đó, làm tăng chi phí cho doanh nghiệp, làm giảm lợi thế cạnh tranh. Trong khi đó, việc quy hoạch vùng nay đã cũ, cần có một quy hoạch mới hiện đại và đồng bộ hơn để có thể kết nối các địa phương. Từ quy hoạch này, các tỉnh, thành dễ dàng hơn trong việc đầu tư hạ tầng giao thông gắn kết, giúp thúc đẩy phát triển đồng bộ của vùng. “Hiện nay, Bình Dương đã đưa vào quy hoạch xây dựng thêm 4 cây cầu nối tỉnh Đồng Nai, 2 cây cầu nối tỉnh Tây Ninh và đang phối hợp đưa vào quy hoạch các cây cầu nối TP.Hồ Chí Minh qua sông Sài Gòn”, ông Võ Văn Minh thông tin và cho biết thêm đang kiến nghị nâng độ tĩnh không của cầu Đồng Nai để phát triển giao thông đường thủy.

Hạ tầng giao thông kết nối là vấn đề được các tỉnh trong vùng quan tâm đầu tư, thúc đẩy phát triển. Trong ảnh: Công trình cầu đường nối tỉnh Bình Dương và tỉnh Tây Ninh vừa được đưa vào khai thác. Ảnh: P.AN

Bà Trần Tuệ Hiền, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước, cho biết địa phương đang khắc phục sự bất lợi về vị trí địa lý thông qua các dự án kết nối vùng. Trong đó, trọng tâm là cao tốc TP.Hồ Chí Minh - Thủ Dầu Một - Chơn Thành, cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) - Chơn Thành (tỉnh Bình Phước); đường Đồng Phú - Bình Dương; xây dựng và ban hành 58 đề án, chương trình, kế hoạch có tính định hướng quan trọng trong nhiều ngành, lĩnh vực. Tuy nhiên, tỉnh rất cần sự phối hợp, hỗ trợ của các địa phương, đặc biệt là về hạ tầng giao thông.

Bà Nguyễn Thị Hoàng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, cho rằng đặc trưng của Đồng Nai, Bình Dương, TP.Hồ Chí Minh có tỷ lệ người nhập cư cao nhất cả nước, việc này góp phần phát triển kinh tế nhưng cũng gặp nhiều khó khăn. Dù các địa phương rất quan tâm giải quyết song hầu như các cửa ngõ kết nối giao thông đều kẹt cứng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến phát triển KT-XH của vùng Đông Nam bộ. Bên cạnh đó, TP.Hồ Chí Minh, Đồng Nai và Bình Dương có lợi thế lớn về giao thông thủy, hàng hải với hàng loạt luồng tuyến quan trọng. Thế nhưng khai khác còn hạn chế, chưa hết tiềm năng, chưa chia sẻ được áp lực cho giao thông đường bộ đang quá tải. (Còn tiếp)

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông: “Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang chuẩn bị các nội dung để trình Chính phủ một số vấn đề về phát triển KT-XH vùng Đông Nam bộ. Tập trung vào các nhóm vấn đề như liên kết phát triển hạ tầng giao thông kết nối vùng; phát triển nông nghiệp, công nghiệp công nghệ cao; vận tải logistics; khoa học công nghệ và chuyển đổi số; tài nguyên nước và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao... Quy hoạch vùng sẽ có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất đến phát triển vùng. Quy hoạch sẽ đánh giá và làm rõ được những tiềm năng, lợi thế của từng địa phương và cả vùng, từ đó sẽ có định hướng phát triển phù hợp cho vùng Đông Nam bộ.

TIỂU MY