Khám phá hầm bí mật trong lòng Hoàng thành Thăng Long lần đầu mở cửa

Sáng 19/8, nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội tổ chức khai mạc chuỗi hoạt động trưng bày tại “Nhà và Hầm D67, Hầm Cơ yếu - Bộ Tổng tham mưu, Kỳ đài/Cột cờ Hà Nội”.

Điểm nhấn đặc biệt của sự kiện là lần đầu tiên Hầm Cơ yếu - công trình gắn liền với Tổng hành dinh trong kháng chiến chống Mỹ được mở cửa đón du khách.

Di tích Cách mạng Hầm Cơ yếu là một thành tố quan trọng của Khu di sản Hoàng thành Thăng Long. Hầm được xây dựng từ năm 1966, là nơi đảm bảo thông tin mật mã cho Bộ Tổng tham mưu. Công trình nhỏ bé, kín đáo, nhưng từng giữ vai trò chiến lược trong những thời khắc quyết định của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Công trình do Bộ Tư lệnh công binh thiết kế và thi công. Hầm có diện tích 37.2m2, được đúc bằng bê tông cốt thép nguyên khối. Nóc hầm nhô lên khỏi mặt đất, được chia làm ba lớp. Cửa hầm bằng thép tấm hai lớp, chống được sức ép nguyên tử, tia phóng xạ, hơi độc.

Hầm có một cửa phía Tây, một cửa phía Nam, với một lối lên và một lối xuống duy nhất.

Hầm Cơ yếu gồm ba phòng, một phòng đặt trang thiết bị, động cơ rộng 5m² đảm bảo thông hơi, lọc độc, chiếu sáng và sinh hoạt cho kíp trực; hai phòng còn lại là nơi Tổ cơ yếu làm việc.

Hầm Cơ yếu được tái hiện gần như nguyên trạng với nội thất, bố trí không gian làm việc kết hợp cùng phim tài liệu, hệ thống pano, âm thanh kể chuyện.

Những chứng tích cho thấy những dòng thông tin bí mật được truyền đi từ nơi đây. Không gian bí ẩn này từng mã hóa và giải mã hàng nghìn mật điện trong kháng chiến chống Mỹ. Những tờ giấy khô khan, những con số vô tri đã trở thành “mạch máu” dẫn truyền mệnh lệnh, kịp thời phục vụ chỉ huy thông suốt của Quân ủy Trung ương, Bộ Tổng Tham mưu, các cơ quan Bộ xuống toàn quân.

Những hiện vật còn lại: Máy đánh chữ, bản điện mật, hình ảnh tư liệu đã vượt qua thời gian để kể câu chuyện về những người lính vô danh, thầm lặng mà kiêu hãnh. Đây là cách để lịch sử chạm đến trái tim, gieo vào thế hệ hôm nay niềm tự hào và tình yêu đất nước.

Ông Nguyễn Tiến Dũng, người dân phường Thanh Xuân chia sẻ: "Tôi rất thích đưa con cháu đi thăm các di tích văn hóa lịch sử. Khu di tích Hoàng Thành Thăng Long gia đình đã đến rất nhiều lần, nhưng khi biết căn hầm bí mật này được mở cửa chúng tôi đã quay lại, vừa để khám phá và trải nghiệm, vừa giáo dục cho con cháu mình về truyền thống yêu nước cách mạng".

Việc lần đầu tiên mở cửa Hầm Cơ yếu vào dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 mang ý nghĩa đặc biệt: vừa tri ân thế hệ cha anh, vừa tạo thêm một điểm nhấn hấp dẫn trong quần thể Hoàng thành Thăng Long; giúp người dân hiểu sâu hơn về lịch sử dân tộc, đồng thời nuôi dưỡng niềm tự hào, tình yêu quê hương đất nước.

Song song với Hầm Cơ yếu, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội còn tổ chức hoạt động trưng bày “Nhà và Hầm D67 - Hành trình đến ngày toàn thắng” với bốn chủ đề chính, từ Sự kiện Vịnh Bắc Bộ, Chiến tranh phá hoại lần thứ nhất, câu chuyện Nhà và Hầm D67, đến Đại thắng mùa Xuân 1975.

Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long, Hà Nội Nguyễn Thanh Quang nhấn mạnh: Hoàng thành Thăng Long - di sản văn hóa thế giới là nơi hội tụ, kết tinh những giá trị lịch sử, văn hóa tiêu biểu của dân tộc. Bên cạnh những lớp trầm tích nghìn năm, nơi đây còn lưu giữ các di tích cách mạng đặc biệt như Nhà và Hầm D67, Hầm chỉ huy tác chiến T1, Hầm Cơ yếu và Cột cờ Hà Nội - những “địa chỉ đỏ” mang đậm dấu ấn thời đại Hồ Chí Minh.

Mai Thu

Linh Đan