Khám phá lăng Nguyễn Hữu Hào, danh thắng 'mất hút' giữa lòng Đà Lạt
Cụm lăng mộ vợ chồng Quận công Nguyễn Hữu Hào (thân phụ của Nam Phương hoàng hậu - vợ vua Bảo Đại) mang vẻ đẹp trầm mặc, cuốn hút dẫu đã bị bỏ quên nhiều năm qua.
Tọa lạc trên một ngọn đồi nằm ở đường Vạn Thành (TP Đà Lạt), lăng Nguyễn Hữu Hào là một di tích ghi lại dấu ấn lịch sử, song lạ thay lại khá mới mẻ với nhiều người dân và du khách. Công trình này là nơi an táng cha ruột của Nam Phương hoàng hậu - Quận công Nguyễn Hữu Hào.
Lật lại lịch sử, những tháng năm cuối đời, vợ chồng cụ Nguyễn Hữu Hào hầu như chỉ sinh sống ở Đà Lạt mà ít khi trở về quê nhà Gò Công. Mặc dù quê gốc ở Nam bộ nhưng cụ lại có nguyện vọng sau khi qua đời sẽ được chôn cất tại Đà Lạt. Bởi vậy, khi cụ Nguyễn Hữu Hào lâm bệnh, biết khó có thể qua khỏi, ngoài việc gấp rút phong tước Long mỹ Quận công, Hoàng đế Bảo Đại và Nam phương Hoàng hậu đã mời nhiều cao nhân phong thủy tìm vị trí đặt lăng mộ cho quốc trượng.
Tổng thể khu lăng mộ được xây dựng liên tục trong 4 năm, đến ngày 10/9/1941 thì hoàn thành. Khu lăng mộ cụ Nguyễn Hữu Hào là công trình kiến trúc tráng lệ, uy nghi, tọa lạc tại một vị trí được coi là đắc địa, cao điểm long mạch, cổng trước hướng về trung tâm TP Đà Lạt.
Để tới lăng, du khách phải vượt qua đường chính với 158 bậc thang dẫn lên một sân tế mở ra hai lối, mỗi bên 13 bậc thang dẫn đến sân chầu. Từ sân chầu, đi lên thêm 20 bậc nữa sẽ vào tới chính lăng với phần mộ của cụ Nguyễn Hữu Hào và người vợ Lê Thị Bình.
Lăng mộ phảng phất kiến trúc của cung đình Huế, pha trộn nét kiến trúc Tây Phương bởi khi xưa, gia đình cụ Nguyễn Hữu Hào theo đạo Thiên Chúa.
Công trình dẫu đã trải qua hơn 80 năm giữa hoang vu, bắt đầu xuống cấp nhưng vẫn bề thế, uy nghiêm, vững chãi khiến nhiều người viếng thăm phải ngạc nhiên. Trong hình là hàng rào quanh sân khu lăng mộ có họa tiết hoa sen cách điệu.
Dạo bước quanh sân tế, sân chầu, người ta thấy những mảng tường, sân hay tượng sư tử đá phủ rêu xanh.
Trên đỉnh lăng lợp ngói truyền thống có hình một cây thánh giá.
Nhiều du khách khi đến với nơi đây cảm thấy đáng tiếc vì quần thể lăng mộ là một di tích lịch sử có giá trị lịch sử song ngày nay lạnh tanh hương khói, hoang vắng đìu hiu.
Còn đối với những người yêu các công trình kiến trúc Đà Lạt thì quần thể rừng lẫn khu lăng mộ vợ chồng Quận công Nguyễn Hữu Hào là viên ngọc quý cần được giữ gìn và cần có hướng khai thác du lịch hợp lý.
