Khám phá manh mối mới về nước trên Sao Hỏa

Hình minh họa mô tả nước xuyên qua vành miệng núi lửa Jezero hàng tỷ năm trước. Nguồn: NASA.

Những khám phá mới đang giúp các nhà khoa học xâu chuỗi lại câu hỏi hóc búa về quá khứ bí ẩn của Sao Hỏa và cuối cùng họ có thể xác định liệu sự sống có từng tồn tại ở đó hay không.

Tàu thăm dò Perseverance và người bạn đồng hành trực thăng Ingenuity, đã hạ cánh xuống miệng núi lửa Jezero vào ngày 18/2/2021 để tìm kiếm dấu hiệu của sự sống vi sinh vật cổ đại.

Là một phần của cuộc tìm kiếm, robot thám hiểm vừa hoàn thành cuộc điều tra về vùng đồng bằng sông cổ từng chảy vào hồ chứa miệng núi lửa Jezero hàng tỷ năm trước. Trên đường đi, Perseverance cũng đã thu thập được 23 mẫu đá từ các địa điểm khác nhau trên khắp miệng núi lửa và đồng bằng.

Robot thám hiểm thu thập các mẫu bằng cách sử dụng một công cụ mài mòn trên cánh tay để cạo đi các bề mặt đá của Sao Hỏa, sau đó phân tích thành phần của đá bằng thiết bị hành tinh dành cho hóa thạch tia X, được gọi là PIXL.

Mỗi mẫu có kích thước bằng một viên phấn bảng và được bọc trong các ống kim loại có thể được đưa về Trái đất trong tương lai bởi NASA và Cơ quan Vũ trụ châu Âu. Nghiên cứu các mẫu trên Trái đất sẽ cho phép phân tích chi tiết hơn bằng cách sử dụng thiết bị phòng thí nghiệm.

Một số mẫu đá mà Perseverance thu thập được có bao gồm silica, một loại khoáng chất hạt mịn hỗ trợ việc bảo tồn các hóa thạch cổ xưa và các phân tử hữu cơ trên Trái đất. Các phân tử hữu cơ có thể hình thành trong quá trình địa chất và sinh học.

Carbonate cũng được phát hiện trong các mẫu. Những khoáng chất này biểu thị môi trường giàu nước trong quá khứ, hoạt động giống như những viên nang thời gian cho các điều kiện môi trường trên Sao Hỏa kể từ khi đá ban đầu hình thành.

Theo các nhà khoa học, bộ công cụ của Perseverance có khả năng phát hiện các cấu trúc hóa thạch cực nhỏ và các dấu vết hóa học do đời sống vi sinh vật để lại, nhưng robot thám hiểm chưa phát hiện ra cả hai điều này. Tuy nhiên, bằng chứng địa chất mà Perseverance thu thập được cho đến nay đã vẽ nên một bức tranh hấp dẫn.

Mai Phương