Khẩn cấp hỗ trợ khắc phục hậu quả lũ lụt ở miền Trung

Hỗ trợ khẩn cấp 1.100 tỷ đồng và 4.000 tấn gạo khắc phục hậu quả lũ lụt

Ngày 23-11, xã Tuy An Nam (tỉnh Đắk Lắk) phân bổ gạo hỗ trợ từ Chính phủ để kịp thời cấp phát các hộ dân gặp khó khăn sau đợt mưa lũ kéo dài vừa qua. Ảnh: Tuyết Hương

Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai cho biết, đợt mưa lũ từ ngày 15 đến 23-11 đã khiến tình hình ngập lụt, sạt lở và thiệt hại lan rộng ở nhiều địa phương Nam Trung Bộ và Tây Nguyên. Tính đến 18h ngày 23-11, thống kê cho thấy 102 người chết và mất tích, trong đó 91 người chết và 11 người còn mất tích. Riêng Đắk Lắk ghi nhận tới 63 người chết, Khánh Hòa 15 người và Lâm Đồng 5 người. Cơ quan chức năng vẫn tiếp tục tìm kiếm, rà soát nên con số có thể còn thay đổi trong thời gian tới.

Thiệt hại về nhà cửa rất lớn với 221 nhà bị sập đổ và 933 nhà hư hỏng. Đáng chú ý, hơn 200.900 căn nhà bị ngập sâu, tập trung nhiều nhất tại Đắk Lắk với khoảng 150.000 hộ, Khánh Hòa hơn 30.600 hộ và Gia Lai khoảng 19.200 hộ. Tại thời điểm báo cáo, Đắk Lắk vẫn còn hai xã và Lâm Đồng vẫn còn 127 hộ dân bị ngập.

Sản xuất nông nghiệp chịu thiệt hại nặng nề với hơn 82.000ha lúa và hoa màu bị cuốn trôi hoặc ngập úng; hơn 117.000ha cây lâu năm hư hại; hơn 3,3 triệu gia súc, gia cầm bị chết và cuốn trôi. Nhiều vùng nuôi trồng thủy sản bị phá hủy hoàn toàn với hơn 1.100ha mất trắng. Mưa lũ cũng làm hư hại hạ tầng giao thông, trong đó 17 điểm sạt lở trên các quốc lộ 20 và 27C gây ách tắc, cùng 15 điểm trên tuyến đường sắt Bắc - Nam phải khẩn trương khắc phục. Hơn 1,17 triệu khách hàng bị mất điện, đến chiều 23-11 vẫn còn hơn 258.000 hộ chưa được khôi phục. Mưa lũ gây thiệt hại về kinh tế ước khoảng 13.078 tỷ đồng; trong đó, tỉnh Quảng Ngãi 650 tỷ đồng, tỉnh Gia Lai 1.000 tỷ đồng, tỉnh Đắk Lắk 5.330 tỷ đồng, tỉnh Khánh Hòa 5.000 tỷ đồng, tỉnh Lâm Đồng 1.098 tỷ đồng.

Lực lượng chức năng tỉnh Đắk Lắk dùng thuyền mang thức ăn, nhu yếu phẩm cung cấp người dân xã Hòa Xuân bị ngập sâu, giao thông đi lại khó khăn. Ảnh: Lượng Quỳnh

Trước tình hình khẩn cấp, Thủ tướng Chính phủ đã chủ trì cuộc họp trực tuyến chỉ đạo ứng phó và yêu cầu dồn toàn bộ lực lượng vào cứu hộ, cứu nạn và hỗ trợ người dân. Chính phủ đã quyết định hỗ trợ khẩn cấp 1.100 tỷ đồng cho các tỉnh bị thiệt hại nặng; Bộ Tài chính xuất cấp 4.000 tấn gạo dự trữ quốc gia để cứu trợ cho Đắk Lắk, Gia Lai và Lâm Đồng.

Mưa kỷ lục ở miền Trung, vì sao?

Bộ đội Đồn Biên phòng Tuy Hòa tăng cường lực lượng hỗ trợ tiếp tế nhu yếu phẩm cho nhân dân tỉnh Đắk Lắk. Ảnh: Báo Đắk Lắk.

Cục Khí tượng thủy văn cho biết, đợt mưa lũ từ ngày 15 đến ngày 21-11 là một trong những hiện tượng thời tiết cực đoan nhất trong nhiều thập kỷ, với lượng mưa và đỉnh lũ vượt nhiều kỷ lục lịch sử. Một số trạm tại Đắk Lắk ghi nhận lượng mưa 1.500-1.800mm chỉ trong vài ngày, Gia Lai có nơi hơn 1.000mm; Khánh Hòa, Huế, Đà Nẵng và Quảng Ngãi đều xuất hiện nhiều điểm mưa đặc biệt lớn. Tại sông Ba, sông Kỳ Lộ và sông Dinh Ninh Hòa, đỉnh lũ vượt mức lịch sử từ 19 đến hơn 100cm, cho thấy mức độ cực đoan hiếm gặp trong vòng 30-50 năm.

Nguyên nhân chính là sự kết hợp của nhiều hình thế khí quyển: Không khí lạnh tăng cường mạnh, nhiễu động gió Đông hoạt động dữ dội trên độ cao 1.500-5.000m, tạo ra vùng hội tụ ẩm sâu và kéo dài. Hơi ẩm từ Biển Đông liên tục được đẩy vào đất liền, gặp địa hình dốc của dãy Trường Sơn, khiến mây đối lưu phát triển mạnh và kéo dài nhiều ngày. Trong bối cảnh đất đã bão hòa do mưa lớn kéo dài từ tháng 10 đến giữa tháng 11, chỉ cần thêm 300-500mm mưa là có thể gây lũ lớn, khiến hệ thống sông nhỏ, dốc ở Trung Bộ nhanh chóng vượt cảnh báo và dẫn đến ngập lụt nghiêm trọng.

Lực lượng biên phòng hỗ trợ người dân tỉnh Đắk Lắk vệ sinh môi trường sau mưa lũ. Ảnh: Báo Đắk Lắk

Đáng chú ý, theo thống kê 30 năm, Nam Trung Bộ thường xuất hiện lũ lớn trước ngày 15-11, nhưng năm nay lũ đến muộn và mạnh bất thường. Đây được coi là biểu hiện rõ rệt của xu hướng thời tiết cực đoan gia tăng dưới tác động biến đổi khí hậu, cho thấy quy luật truyền thống về lũ lụt đang thay đổi nhanh chóng. Các chuyên gia nhận định việc dự báo sớm đã được cơ quan khí tượng thực hiện từ ngày 12 đến 14-11, nhưng mức độ cực đoan thực tế của lượng mưa và tốc độ lên lũ vượt xa nhiều kịch bản thông thường.

Kim Nhuệ