Khẩn trương, quyết liệt giải phóng mặt bằng cao tốc Bắc - Nam đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45

Lãnh đạo UBND tỉnh kiểm tra công tác giải phóng mặt bằng phục vụ thi công dự án xây dựng tuyến đường bộ cao tốc Bắc-Nam đoạn qua tỉnh Ninh Bình. Ảnh: Anh Tuấn

Chưa đạt tiến độ đề ra

Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Mai Sơn – Quốc lộ 45,đoạn qua tỉnh Ninh Bình có chiều dài 14,35 km đi qua địa bàn các huyện Yên Mô,Hoa Lư và thành phố Tam Điệp. Điểm đầu thuộc địa phận xã Mai Sơn, huyện Yên Mô,điểm cuối của dự án thuộc địa phận xã Quang Sơn, thành phố Tam Điệp. Để triểnkhai xây dựng tuyến đường này, hơn 146 ha đất sẽ phải thu hồi với 15 tổ chức,765 hộ gia đình, cá nhân bị ảnh hưởng. Ngoài ra, cũng có 160 mồ mả và nhiều cộtđiện hạ thế, trung thế, đường ống nước, dây cáp quang phải di chuyển.

Thời gian qua, các địa phương nơi dự án đi qua đã tích cựcvào cuộc, huy động cả hệ thống chính trị để triển khai công tác đền bù, giảiphóng mặt bằng (GPMB) và đạt được nhiều kết quả khả quan. Cụ thể: đến ngày12/3, các địa phương đã triển khai kê khai, kiểm đếm về đất đai, tài sản được733/781 hộ dân (139,34/146,19 ha), đạt 95%. Trong đó, huyện Yên Mô và thành phốTam Điệp đạt 100%, riêng huyện Hoa Lư mới kê khai, kiểm đếm được 76/124 hộ dân.

Ngoài ra, các địa phương cũng đã và đang lập, công khai dự thảo phương án bôìthường, hỗ trợ, tái định cư. Đặc biệt, một số địa phương đã bắt đầu chi trảtiền bồi thường GPMB cho các hộ dân, tổ chức, chủ yếu là phần đất nông nghiệp.Cụ thể như: huyện Yên Mô, huyện Hoa Lư. Việc di chuyển hạ tầng kỹ thuật, xâydựng các khu tái định cư cũng đang được các huyện, thành phố gấp rút triểnkhai.

Tuy vậy tiến độ GPMB hiện nay vẫn chưa đạt yêu cầu. Theo kếhoạch, các địa phương sẽ phải bàn giao đất nông nghiệp trước ngày 31/12/2019 vàhoàn thành toàn bộ công tác GPMB trong quý II/2020 để triển khai thi công Dưạ́n. Nhưng đến nay, như huyện Hoa Lư, mới chỉ trả tiền bồi thường GPMB cho cáctổ chức, phần đất 5% do xã quản lý (tương đương với 0,9/1,6 km), còn thành phốTam Điệp công tác giải ngân chủ yếu cho việc di chuyển hạ tầng kỹ thuật mà chưabàn giao được mặt bằng.

Còn nhiều vướng mắc

Tại cuộc họp mới đây giữa UBND tỉnh với các sở, ngành, địaphương liên quan đến công tác GPMB phục vụ thi công dự án đầu tư xây dựng đườngbộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông, đoạn Mai Sơn – Quốc lộ 45, đại diện lãnh đạohuyện Yên Mô cho biết: toàn bộ phương án GPMB phải áp giá lại do cập nhật Quyếtđịnh số 47 của UBND tỉnh ban hành đơn giá xây dựng công trình phần nhà cửa, vậtkiến trúc và nội thất trên địa bàn tỉnh Ninh Bình (bổ sung phần chênh lệchkhoảng 88 triệu đồng).

Ngoài ra, có việc phát sinh 3 hộ có liên quan đến mồ mả,hoa màu canh tác trên đất đấu thầu. Một khó khăn khác là trong điều chỉnh quyhoạch kế hoạch sử dụng đất huyện Yên Mô hiện đang thiếu 2,74 ha đang phải chờđiều chỉnh từ các địa phương khác về (gồm đất nghĩa địa, đất cơ sở sản xuất phinông nghiệp, đất sản xuất vật liệu xây dựng và đất núi đá).

Ông Nguyễn Quốc Hưng, Phó Chủ tịch UBND huyện Hoa Lư chobiết: trên địa bàn huyện có 18/40 hộ dân bị thu hồi diện tích đất ở lớn (từ300-800 m2), đây hầu hết là những diện tích mà người dân đã mua thông qua đâúgiá giá trị quyền sử dụng đất, do vậy các hộ chưa đồng tình với việc nhận lôđất tái định cư mới mà theo quy định của Nhà nước, diện tích lớn nhất chỉ có250 m2. Các hộ đề nghị tái định cư theo hình thức đất đổi đất.

Còn với thành phố Tam Điệp, địa phương có khối lượng GPMBlớn nhất, ông Dương Đức Đằng, Chủ tịch UBND thành phố cho hay: trong phạm vithu hồi đất, GPMB có 3 dự án khai thác mỏ, đây là việc chưa có tiền lệ và thànhphố gặp nhiều khó khăn trong việc xác định được giá trị, trữ lượng còn lại củamỏ và rất cần sự hỗ trợ từ phía cơ quan chuyên môn. Ngoài ra, một số hộ sau khithu hồi đất có diện tích đất nông nghiệp bị chia cắt, một số mảnh ruộng có kíchthước nhỏ không phù hợp để canh tác nên các hộ đề nghị Nhà nước thu hồi nốtnhững diện tích này.

Khẩn trương, quyết liệt hơn nữa

Để đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư xây dựng một số đoạntrên tuyến đường bộ cao tốc Bắc – Nam, mới đây Thường trực Chính phủ đã nhấttrí sẽ trình Quốc hội quyết định đưa 3 dự án thành phần của dự án đường cao tốcBắc - Nam đang triển khai theo hình thức PPP vào danh mục đầu tư công để khởi côngtrong tháng 8 năm 2020, trong đó có đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45.

“Thời gian khôngcòn nhiều, do vậy, các địa phương phải khẩn trương, quyết liệt hơn nữa. Chỗ nàokhó khăn, vướng mắc phải ưu tiên giải quyết ngay, giải quyết trước để có mặtbằng tổng thể bàn giao cho chủ đầu tư và nhà thầu thi công trong thời gian sớmnhất”- đó là yêu cầu của đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Ngọc Thạchtrong cuộc họp với các ngành, địa phương bàn về công tác GPMB của dự án này.

Theo đó, lãnh đạo 3 huyện, thành phố có dự án đi qua tiếp tục đẩy mạnh tuyêntruyền về mục đích, ý nghĩa của công trình này để vận động nhân dân sớm nhậntiền bồi thường và bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công; đẩy nhanh tiến độ xâydựng các khu tái định cư; phối hợp với các sở, ngành có liên quan hoàn thànhcác thủ tục di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật trên địa bàn; tập trung giảiquyết các vấn đề phát sinh tại cơ sở. Quá trình triển khai thực hiện phải đảmbảo tính pháp lý, hồ sơ thủ tục và tiến độ.

Được biết, theo dự kiến huyện Yên Mô sẽ bàn giao mặt bằngphần diện tích đất nông nghiệp cho chủ đầu tư trong quý I/2020. Huyện Hoa Lưđang thực hiện công khai phương án 76 hộ dân có đất nông nghiệp và xin ý kiếncác hộ dân để thực hiện thu hồi đất trước thời hạn.

Riêng với phần đất thổ cư,huyện dự kiến ban hành thông báo thu hồi đất, kiểm đếm vật tài sản vật kiếntrúc của 42 hộ dân xong trong quý IV/2020; bố trí tái định cư cho các hộ dântại khu Đồng Bề trong quý III/2020. Với thành phố Tam Điệp, sẽ tập trung giảiđáp các ý kiến, kiến nghị, tuyên truyền, vận động đối với các hộ dân chưa đồngthuận thuộc 174 hộ đã công khai phương án để hoàn chỉnh phương án GPMB và sớmchi trả tiền đền bù GPMB.

Hà Phương