Khẩn trương rà soát chính sách đặc thù để phát triển đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh
Bộ Giao thông vận tải cùng 2 thành phố khẩn trương rà soát nội dung, cơ chế, chính sách đặc biệt, đặc thù trong dự thảo nghị quyết trình Quốc hội theo thủ tục rút gọn để phát triển đường sắt đô thị tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp. Ảnh: Văn Điệp/TTXVN
Đây là yêu cầu của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tại cuộc họp về tình hình triển khai Đề án phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, diễn ra chiều 20/1, tại Trụ sở Chính phủ.
Kiến nghị áp dụng trình tự thủ tục rút gọn
Tại cuộc họp, theo lãnh đạo thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, hai địa phương đang khẩn trương xây dựng, trình Quốc hội ban hành nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển mạng lưới đường sắt đô thị. Theo đó, Nghị quyết này sẽ tập trung vào 5 nhóm chính sách: Huy động nguồn vốn; rút ngắn tiến độ, phát triển đô thị theo hướng tuyến giao thông (TOD); phát triển công nghiệp đường sắt, chuyển giao công nghệ và đào tạo nhân lực; các chính sách khác. Trong đó 2 thành phố đề xuất 13 chính sách chung, thành phố Hà Nội có 6 chính sách riêng, Thành phố Hồ Chí Minh có 17 chính sách riêng.
Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường kiến nghị áp dụng trình tự thủ tục rút gọn khi xây dựng, ban hành nghị quyết của Quốc hội (sẽ rút ngắn 5-6 tháng); đồng thời phân cấp cho Thành phố lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi các dự án đường sắt, quyết định chủ trương đầu tư…
Tương tự, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Trọng Đông kiến nghị một số nhóm chính sách đặc thù như: Không thực hiện thủ tục lập, thẩm định, quyết định chủ trương đầu tư các dự án đường sắt đô thị; thu hồi đất song song với quá trình chuẩn bị đầu tư; lập quy hoạch phương án tuyến, vị trí công trình và khu vực TOD không cần đội điều chỉnh các quy hoạch liên quan…
Đánh giá hồ sơ đề nghị xây dựng nghị quyết của Quốc hội của 2 thành phố, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Danh Huy cho biết, phần đánh giá tác động của từng chính sách chưa đánh giá cụ thể các phương án của từng chính sách; chưa lấy ý kiến các cơ quan, đơn vị liên quan; chưa rà soát, cập nhật đầy đủ văn bản quy phạm pháp luật vừa ban hành.
Ngoài ra, nội dung đề xuất cơ chế chính sách dự kiến trình Quốc hội của 2 thành phố có nhiều điểm khác nhau do: Các chính sách pháp luật khác nhau; điều kiện thực tế, vướng mắc khác nhau; quan điểm huy động nguồn lực đầu tư khác nhau.
Đơn cử, thành phố Hà Nội có loại dự án đường sắt đô thị theo mô hình TOD nhưng Thành phố Hồ Chí Minh lại không có. Thành phố Hà Nội kiến nghị lập ngay báo cáo nghiên cứu khả thi các dự án đường sắt đô thị, trong khi đó, Thành phố Hồ Chí Minh kiến nghị chỉ cần căn cứ quy hoạch chung là Thành phố có thể phê duyệt chủ trương đầu tư… Vì vậy, 2 thành phố cần rà soát để thống nhất các chính sách chung.
Về vấn đề này, lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tư pháp cho rằng, có đủ căn cứ để xây dựng dự thảo nghị quyết trình Quốc hội ban hành theo trình tự thủ tục rút gọn. Nghị quyết của Quốc hội có thể áp dụng cho cả 2 thành phố, trong đó quy định chính sách chung và chính sách áp dụng riêng. Tuy nhiên, quan trọng nhất là phải làm rõ nội hàm của từng chính sách.
Phân nhóm các chính sách
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu, Bộ Giao thông vận tải cùng 2 thành phố khẩn trương rà soát nội dung, cơ chế, chính sách đặc biệt, đặc thù trong dự thảo nghị quyết trình Quốc hội theo thủ tục rút gọn để phát triển đường sắt đô thị tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.
Trong đó, Phó Thủ tướng nhấn mạnh việc phân nhóm những chính sách chung; chính sách thành phố Hà Nội có nhưng Thành phố Hồ Chí Minh chưa có và ngược lại; nhóm chính sách riêng cho từng thành phố.
Phó Thủ tướng giao, 2 thành phố cần đề xuất cụ thể về phân cấp trình tự thủ tục phê duyệt dự án, quyết định chủ trương đầu tư, vốn đầu tư, điều chỉnh quy hoạch… đảm bảo rút ngắn trình tự, thủ tục chuẩn bị đầu tư, thực hiện dự án, đẩy nhanh tiến độ thi công xây lắp, sớm hoàn thành các dự án, trên tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”. Đồng thời, triển khai các bước theo quy định của pháp luật đầu tư, các cơ chế chính sách đặc biệt, đặc thù đã đề xuất để chuẩn bị cho các dự án đầu tư đường sắt đô thị.
Bộ Giao thông vận tải, 2 thành phố phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư pháp, các bộ, ngành liên quan để hoàn thiện Tờ trình, dự thảo nghị quyết trình Quốc hội trong kỳ họp tháng 2/2025.
