Khánh Hòa: Chống thất thu ngân sách từ giao dịch mua bán đất, bất động sản

Tăng cường phối hợp tuyên truyền pháp luật

Theo số liệu mới nhất Cục Thuế Khánh Hòa, 3 tháng đầu năm 2023, đơn vị đã giải quyết 6.412 hồ sơ chuyển nhượng bất động sản, với tổng số thuế thu nhập cá nhân phải nộp là 45,7 tỷ đồng. Trong đó, có 590 hồ sơ chuyển nhượng không ghi giá hoặc hồ sơ có ghi giá, thì giá thấp hơn hoặc bằng giá theo bảng giá của UBND tỉnh; có 390 hồ sơ chuyển nhượng, có giá cao hơn giá theo bảng giá của UBND tỉnh, nhưng thấp hơn giá theo bảng giá của UBND tỉnh nhân (x) hệ số điều chỉnh giá đất.

Ông Lương Xuân Thu - Trưởng phòng Tuyên truyền và Hỗ trợ người nộp thuế (Cục Thuế Khánh Hòa) cho biết, triển khai thực hiện các văn bản chỉ đạo của Bộ Tài chính, UBND tỉnh, Tổng cục Thuế, cục thuế đã thực hiện đẩy mạnh tuyên truyền trên trang thông tin điện tử cục thuế, trên các phương tiện truyền thông của địa phương về công tác quản lý thuế hoạt động chuyển nhượng bất động sản.

Cục Thuế Khánh Hòa tăng cường phối hợp với các phương tiện truyền thông của địa phương tuyên truyền về công tác quản lý thuế hoạt động chuyển nhượng bất động sản. Ảnh: TL

Cùng với đó, các chi cục thuế cũng đã biên soạn tài liệu tuyên truyền, khuyến nghị bằng nhiều hình thức đến người nộp thuế về nghĩa vụ khai thuế khi phát sinh hoạt động chuyển nhượng bất động sản, trong đó nhấn mạnh hậu quả pháp lý nếu kê khai không trung thực giá trị giao dịch.

Để có căn cứ tính thu nghĩa vụ tài chính sát với thực tế, chống thất thu ngân sách, Cục Thuế Khánh Hòa kiến nghị UBND tỉnh Khánh Hòa chỉ đạo với các sở, ngành có liên quan tham mưu xây dựng hệ số điều chỉnh giá đất năm 2023 đảm bảo giá đất phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường; đồng thời khi ban hành hệ số điều chỉnh giá đất áp dụng cho năm 2023 cần ban hành cùng với bảng giá đất (đã có hệ số điều chỉnh giá đất) để làm căn cứ tính thuế theo kiến nghị của Bộ Tài chính tại Công văn số 3849/BTC-TCT ngày 28/4/2022.

“Cùng với công tác tuyên truyền, cơ quan thuế cũng đã phối hợp trao đổi với các cơ quan, đơn vị tại địa phương trong việc tăng cường quản lý thuế và chống thất thu đối với các khoản thu về đất và bất động sản…, như đề nghị UBND các xã, phường, thị trấn, các Văn phòng Công chứng, Văn phòng HĐND và UBND huyện, thị xã trên địa bàn niêm yết công khai tài liệu tuyên truyền tại nơi công chứng, chứng thực hợp đồng chuyển nhượng bất động sản, nơi tiếp nhận hồ sơ; đồng thời đề nghị phối hợp tuyên truyền trực tiếp cho người nộp thuế khi làm thủ tục công chứng, chứng thực hợp đồng chuyển nhượng, đăng ký biến động đất đai..., kê khai đúng giá trị giao dịch thực tế chuyển nhượng” - ông Lương Xuân Thu thông tin.

Ngoài ra, các chi cục thuế cũng chủ động tham mưu với UBND huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các cơ quan, ban ngành, tổ chức liên quan trên địa bàn như: Văn phòng công chứng trên địa bàn, bộ phận một cửa liên thông, chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai và các doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực tư vấn, môi giới bất động sản…, có trách nhiệm phối hợp với cơ quan thuế trong việc xây dựng cơ sở dữ liệu về giá giao dịch bất động sản thu thập được trong quá trình quản lý trên địa bàn để làm cơ sở đánh giá rủi ro và triển khai thực hiện các biện pháp chống thất thu đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản, qua đó nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật thuế của các tổ chức, cá nhân đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản.

Ông Lương Xuân Thu cho rằng, việc triển khai các biện pháp tuyên truyền, phối hợp thực hiện nhằm chống thất thu thuế trong hoạt động chuyển nhượng bất động sản trong thời gian qua, đã góp phần tác động đến ý thức của người nộp thuế trong việc hướng đến kê khai giá mua bán chuyển nhượng phù hợp với giá chuyển nhượng thực tế.

Cần có quy định cụ thể về giá giao dịch bất động sản để áp dụng

Đại diện Cục Thuế Khánh Hòa cho biết, hiện nay, hệ số điều chỉnh giá đất năm 2023 trên địa bàn được thực hiện theo Quyết định số 26/2022/QĐUBND của UBND tỉnh Khánh Hòa. Tuy nhiên, trong thực tế trong công tác quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh chuyển nhượng bất động sản, cơ quan thuế còn gặp những khó khăn hạn chế nhất định.

Thứ nhất, theo các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành, về căn cứ tính thuế đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản, thì bảng giá đất của UBND cấp tỉnh quy định là căn cứ tính thuế đối với trường hợp trên hợp đồng chuyển nhượng không ghi giá hoặc giá trên hợp đồng chuyển nhượng thấp hơn giá đất do UBND tỉnh quy định tại thời điểm chuyển nhượng.

Cục Thuế Khánh Hòa tăng cường chống thất thu các khoản thu từ đất, bất động sản. Ảnh: TN

Tuy nhiên, bảng giá đất do UBND tỉnh quy định hiện tại chưa bao gồm cả hệ số điều chỉnh giá đất hàng năm nên còn chưa sát với giá thị trường theo đúng quy định của Luật Đất đai, nhất là giá đất tại các địa bàn có hoạt động chuyển nhượng bất động sản phát sinh biến động về giá liên tục tăng cao, khối lượng giao dịch lớn.

Để tăng cường quản lý thuế hoạt động chuyển nhượng bất động sản trên địa bàn, ngày 26/4/2023, UBND tỉnh Khánh Hòa đã ban hành công văn số 4010/UBND-XDNĐ trong đó giao Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường và các sở, ngành, địa phương liên quan xem xét kiến nghị của Cục Thuế Khánh Hòa về nội dung xây dựng hệ số điều chỉnh giá đất đảm bảo giá đất phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường, tham mưu UBND tỉnh theo quy định của pháp luật.

Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố và các sở, ngành liên quan xem xét kiến nghị của Cục Thuế Khánh Hòa về xây dựng dữ liệu thông tin và giá giao dịch thực tế trên thị trường theo quy định của pháp luật.

Thứ hai, cơ quan thuế gặp rất nhiều khó khăn trong việc đấu tranh, xử lý triệt để đối với tình trạng người nộp thuế kê khai giá trị chuyển nhượng bất động sản trên hợp đồng công chứng làm căn cứ xác định nghĩa vụ tài chính thấp hơn so với giá trị giao dịch thực tế; thấp hơn so với giá nhà đất tính theo bảng giá do UBND tỉnh quy định; thấp hơn so với giá mua bất động sản hình thành trong tương lai ghi trên hợp đồng gốc của chủ đầu tư...

Thứ ba, hiện nay chưa có nguồn cơ sở dữ liệu đáng tin cậy về giá giao dịch bất động sản trên thị trường để khai thác, so sánh, từ đó xác định hồ sơ người nộp thuế đã kê khai thuế là phù hợp với giá chuyển nhượng trên thị trường.

Thứ tư, người nộp thuế kê khai nhà ở, đất ở duy nhất trên toàn lãnh thổ Việt Nam để được miễn thuế thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng nhà ở, đất ở duy nhất. Tuy nhiên, cơ quan thuế không có cơ sở dữ liệu để xác định tính xác thực của thông tin này.

Thời gian tới, Cục Thuế Khánh Hòa sẽ tiếp tục đẩy mạnh thực hiện các biện pháp quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh chuyển nhượng bất động sản trên địa bàn tỉnh nhằm mang lại hiệu quả chống thất thu đối với lĩnh vực còn nhiều khó khăn quản lý như hiện nay./.

Văn Tuấn