Khánh Hòa tận dụng ưu thế, hướng tới mục tiêu trở thành Trung tâm kinh tế biển quốc gia

Cầu Trần Phú là một trong những công trình giao thông huyết mạch, tạo tiền đề phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh Khánh Hòa. (Ảnh: MỸ HÀ)

Đây là những ưu thế vượt trội để địa phương phát triển về logistics, vận tải, du lịch chất lượng cao, sớm trở thành trung tâm kinh tế biển quốc gia, vững vàng vươn ra biển lớn...

Đầu tư đồng bộ, nâng cao hiệu quả kết nối

Cùng với việc sở hữu những vịnh nổi tiếng, Khánh Hòa còn có lợi thế về cảnh quan thiên nhiên và khí hậu ôn hòa, cho nên đã thu hút nhiều dự án đầu tư quy mô lớn trong lĩnh vực du lịch, nghỉ dưỡng, biệt thự nghỉ dưỡng, resort cao cấp 5 sao đến từ nhiều thương hiệu lớn trong nước và quốc tế. Việc địa phương chú trọng đầu tư đồng bộ, hiện đại hóa cảng biển, bến du thuyền quốc tế và mở rộng hệ thống giao thông ven biển… đã tạo nhiều thuận lợi cho việc luân chuyển khách du lịch cũng như nâng cao hiệu quả việc kết nối trực tiếp giữa các khu du lịch trọng điểm, các resort cao cấp, đảo du lịch và trung tâm đô thị ven biển như Nha Trang, Cam Ranh, Vân Phong, Vĩnh Hy.

Năm 2025, hoạt động du lịch tỉnh Khánh Hòa có sự chuyển mình vượt bậc, đạt nhiều kết quả tích cực. Trong 9 tháng của năm, ngành du lịch đón hơn 14,1 triệu lượt khách, tăng 16,5% so với cùng kỳ năm 2024 (đạt gần 90% kế hoạch), trong đó, khách quốc tế ước đạt hơn 4,3 triệu lượt, tăng 18,7% so với cùng kỳ. Tổng doanh thu du lịch ước đạt hơn 56.540 tỷ đồng, tăng 19,2% so với cùng kỳ.

Để đạt được những con số ấn tượng đó, Khánh Hòa đã đầu tư nâng cao hạ tầng giao thông kết nối, nâng cấp hiện đại sân bay quốc tế Cam Ranh từ 26 lên 33 vị trí đỗ máy bay. Nhà ga Quốc tế T2 được đầu tư hơn 3,7 nghìn tỷ đồng, giúp nâng cao chất lượng phục vụ, đáp ứng chuẩn trong khai thác các chuyến bay quốc tế.

Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa Nghiêm Xuân Thành cho biết: “Cùng với sự phát triển du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, du lịch sinh thái biển đảo và các sự kiện văn hóa-thể thao mang tầm quốc tế… địa phương đang xây dựng hệ thống cảng biển tại Vân Phong và Cam Ranh. Đây là đòn bẩy để phát triển dịch vụ logistics, đóng tàu và các ngành công nghiệp phụ trợ, góp phần tạo thành mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng hàng hải của quốc gia và quốc tế trong tương lai gần”.

Cùng với đó là đẩy mạnh khai thác các loài hải sản có giá trị kinh tế cao xa bờ, nuôi biển công nghệ cao với các sản phẩm nổi tiếng và đang là thế mạnh của tỉnh như tôm hùm, cá biển, yến sào... nhằm đưa Khánh Hòa trở thành một trung tâm khoa học biển hàng đầu, là nơi cung cấp luận cứ khoa học cho sự phát triển bền vững và bảo tồn biển của quốc gia.

Hiện nay, hạ tầng kết nối, các tuyến cao tốc bắc-nam phía Đông, cao tốc Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột đang được đẩy nhanh tiến độ. Tỉnh đã đề xuất Trung ương để thực hiện cao tốc Nha Trang-Đà Lạt và nâng cấp Cảng hàng không quốc tế Cam Ranh, nhằm tạo mạng lưới giao thông liên hoàn, kết nối Khánh Hòa với cả nước và thế giới.

Đổi đời nhờ nghề nuôi biển

Theo báo cáo của Chi cục Thủy sản, Khánh Hòa có gần 1.200 ha nuôi thủy sản, hơn 2,66 triệu m³ lồng nuôi biển, chủ yếu tập trung vào nuôi cá, tôm hùm. Trong năm 2024, sản lượng nuôi trồng toàn tỉnh đạt 22.570 tấn (tăng 25% so với năm 2023), trong đó tôm nước lợ thương phẩm đạt sản lượng 5.278 tấn; tôm hùm được nuôi tập trung đạt hơn 3.300 tấn, cá biển đạt sản lượng hơn 9.258 tấn. Kim ngạch xuất khẩu thủy sản của tỉnh đạt 845,9 triệu USD.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa Lê Huyền chia sẻ: “Để đạt mục tiêu tăng trưởng của Bộ Chính trị đề ra tại Nghị quyết số 09-NQ/TW về xây dựng, phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, tỉnh xác định việc quy hoạch, khai thác, sử dụng, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường biển một cách bền vững là rất quan trọng. Trong đó, tôm hùm là đối tượng nuôi biển trọng điểm, được nuôi tại các địa phương như xã Đại Lãnh, Vạn Hưng, Nam Cam Ranh và phường Cam Ranh… Tổng số lồng thả nuôi trong 9 tháng của năm 2025 là 80.874 ô lồng, sản lượng ước đạt hơn 10.600 tấn thương phẩm. Đây là mặt hàng có giá trị xuất khẩu cao, đem lại nguồn ngoại tệ lớn, đã khẳng định thương hiệu thủy sản Khánh Hòa trên thị trường quốc tế”.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Quan Hùng (Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh), Khánh Hòa có lợi thế lớn về biển và nguồn thủy sản, nhưng để nghề nuôi biển phát triển thành ngành kinh tế mũi nhọn, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp, các trường đại học và cộng đồng theo nguyên tắc “lợi ích cùng hưởng, rủi ro cùng chia sẻ”. Trong đó, cơ quan quản lý nhà nước đóng vai trò trung tâm, bảo đảm pháp lý, an ninh và định hướng phát triển bền vững; đồng thời, cần chủ động hơn nữa việc tiếp cận tri thức mới cùng với giới nghiên cứu trong nước, quốc tế để đưa ra và triển khai hiệu quả nhiều giải pháp tích cực cho phát triển kinh tế biển tương ứng với tiềm năng, lợi thế.

Tỉnh Khánh Hòa đang từng bước hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ chuyển đổi lồng bè nuôi biển từ vật liệu truyền thống sang vật liệu mới như lồng nhựa HDPE, đồng thời triển khai bảo hiểm cho người nuôi trồng thủy sản. Hiện nay, một số doanh nghiệp, cá nhân cùng với Trường đại học Nha Trang, Viện Hải dương học đã chủ động nghiên cứu, chuyển giao công nghệ và ứng dụng thiết bị hiện đại như hệ thống giám sát tự động, cảm biến môi trường vào nuôi biển công nghệ cao, góp phần nâng cao hiệu quả và phát triển bền vững ngành thủy sản.

Với những lợi thế về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên và hệ thống hạ tầng ngày càng hoàn thiện, tỉnh đang tập trung phát triển ba mũi nhọn kinh tế biển: nghề đánh bắt, nuôi trồng thủy sản hướng tới hiện đại hóa, gắn với chế biến và xuất khẩu; lĩnh vực logistics và công nghiệp đóng tàu phát triển dựa trên hệ thống cảng nước sâu tạo chuỗi giá trị khép kín về vận tải và dịch vụ hậu cần biển. Bên cạnh đó, du lịch nghỉ dưỡng được định hướng trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, đã thu hút nhiều nhà đầu tư vào các khu nghỉ dưỡng, cảng du lịch và dịch vụ cao cấp trên địa bàn.

Sự phát triển đồng bộ sẽ tạo động lực mạnh mẽ để Khánh Hòa trở thành trung tâm kinh tế biển hiện đại, năng động, có sức lan tỏa khu vực Nam Trung Bộ và cả nước, hiện thực hóa mục tiêu Nghị quyết số 09 của Bộ Chính trị về xây dựng Khánh Hòa trở thành thành phố trực thuộc Trung ương - Trung tâm kinh tế biển quốc gia.

VŨ TÂN-NGUYỄN TRUNG