Khát vọng vươn cao ở đấu trường quốc tế

Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân trao Huân chương Lao động hạng Nhất cho em Võ Hoàng Hải - lớp 11 (năm học 2022 – 2023), Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQG Hà Nội. Ảnh: Xuân Phú

Thành tích này mang lại niềm tin, tự hào cho ngành Giáo dục và cho thấy khát vọng vươn cao của học sinh Việt Nam trong năm tới.

Những dấu ấn đáng tự hào

2023 tiếp tục đánh dấu một năm thành công của giáo dục mũi nhọn với kết quả kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia và thành tích cao của học sinh Việt Nam tham gia các kỳ Olympic quốc tế, khu vực.

Chia sẻ về thành tích này, ông Huỳnh Văn Chương - Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD&ĐT) cho biết: Kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp quốc gia tiếp tục đạt được kết quả tốt với 4.588 thí sinh dự thi; Có 2.283 thí sinh đoạt giải (tỷ lệ 49,76%), trong đó có 97 giải Nhất, 520 giải Nhì, 732 giải Ba, 934 giải Khuyến khích. Tại các kỳ Olympic khu vực và quốc tế, Việt Nam có 7 đoàn với 36 lượt học sinh tham gia.

Các đoàn học sinh Việt Nam đã mang về thành tích xuất sắc: Tất cả thí sinh thi đều đoạt giải với 8 Huy chương Vàng, 12 Huy chương Bạc, 12 Huy chương Đồng và 4 Bằng khen. Các đoàn học sinh Việt Nam dự thi liên tục nằm trong top 10 quốc gia đạt kết quả cao nhất, nhiều học sinh Việt Nam đạt điểm số cao nhất.

“Kết quả Olympic và Khoa học kỹ thuật quốc tế năm 2023 khẳng định nỗ lực, cố gắng của học sinh, dưới sự chỉ dẫn của thầy, cô giáo; quan tâm, chăm lo, động viên, khích lệ kịp thời của phụ huynh và các tổ chức, đoàn thể đối với học sinh trong quá trình học tập. Đây cũng là kết quả đổi mới của ngành Giáo dục trong công tác tuyển chọn, bồi dưỡng các đội tuyển quốc gia tham gia các kỳ thi Olympic khu vực, quốc tế theo yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT”, ông Huỳnh Văn Chương chia sẻ.

Phụ trách đội tuyển học sinh giỏi Vật lý của tỉnh, cô Trương Thị Đoan Trang - Tổ trưởng chuyên môn tổ Vật lý, Trường THPT chuyên Quốc học (Thừa Thiên Huế) cho biết: Giải học sinh giỏi quốc gia hằng năm của tỉnh luôn ổn định và tăng về chất lượng, số lượng. Thừa Thiên Huế liên tục có học sinh tham gia, đoạt giải cao trong các kỳ thi Olympic khu vực, quốc tế.

Riêng năm 2023, chất lượng giáo dục toàn diện, giáo dục mũi nhọn của Thừa Thiên Huế có nhiều chỉ số khởi sắc. Tỉnh đứng thứ 7 toàn quốc về giải học sinh giỏi quốc gia (62 giải/80 học sinh dự thi); có 3 học sinh vào vòng 2 dự tuyển đội tuyển quốc tế, trong đó 1 học sinh tham gia và đạt Bằng khen Kỳ thi Olympic Vật lý châu Á - Thái Bình Dương…

Đoàn học sinh đoạt giải Olympic, Khoa học kỹ thuật quốc tế năm 2023 vào lăng viếng Bác. Ảnh: PV

“Những kết quả đạt được trong giáo dục mũi nhọn của cả nước nói chung và Thừa Thiên Huế nói riêng thật đáng trân trọng. Là giáo viên, tôi thật sự vui mừng, tự hào với chuyển biến vượt bậc đó. Những quả ngọt thể hiện được hướng đi đúng đắn, khát vọng vươn xa của ngành Giáo dục hòa nhập với khu vực, quốc tế.

Đó chính là kết quả của sự nỗ lực, quyết tâm, khẳng định uy tín, vị thế của giáo dục Việt Nam đối với thế giới. Riêng Thừa Thiên Huế, kết quả giáo dục mũi nhọn những năm trở lại đây đã góp phần khẳng định tiêu chí đặt ra để tỉnh trở thành thành phố trực thuộc Trung ương năm 2025”, cô Trương Thị Đoan Trang chia sẻ.

Từ ngày tái lập tỉnh (năm 1997) đến nay, 2023 là năm đầu tiên Bắc Giang có nhiều học sinh giành được huy chương nhất trong các kỳ Olympic khu vực và quốc tế. Chia sẻ tin vui này, ông Bạch Đăng Khoa - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Bắc Giang cho biết: Tỉnh có 3 học sinh Trường THPT chuyên Bắc Giang tham dự các kỳ Olympic môn Vật lý, Hóa học - con số nhiều nhất từ trước đến nay.

Kết quả, cả 3 em đều giành huy chương (1 Huy chương Bạc Olympic Hóa học quốc tế, 1 Huy chương Đồng Olympic Vật lý châu Á; 1 Huy chương Bạc Olympic Vật lý châu Âu). Riêng em Thân Thế Công được tham gia kỳ thi chọn đội tuyển Olympic Vật lý quốc tế năm 2024. Về thi học sinh giỏi quốc gia, đội tuyển của tỉnh nằm trong nhóm 8 tỉnh đứng đầu toàn quốc về số giải Nhất và đứng thứ 12 về số lượng giải.

“Thành tích này khẳng định sự đúng đắn trong chính sách của địa phương quan tâm dành nguồn lực cho giáo dục, trong đó có giáo dục mũi nhọn; là kết quả thường xuyên đổi mới công tác tuyển chọn, bồi dưỡng học sinh giỏi của ngành Giáo dục và nỗ lực của các nhà trường, từng học sinh, giáo viên”, ông Bạch Đăng Khoa chia sẻ.

UBND tỉnh Thừa Thiên Huế tuyên dương, khen thưởng học sinh giỏi cấp quốc gia năm học 2022 - 2023. Ảnh: Trường THPT chuyên Quốc học (Thừa Thiên Huế) cung cấp

Đổi mới, nâng “chất” giáo dục mũi nhọn

Là giáo viên công tác ở trường chuyên, trong quá trình giảng dạy, bồi dưỡng học sinh dự thi học sinh giỏi các cấp, cô Trương Thị Đoan Trang gặp phải một số khó khăn, trở ngại. Theo đó, số tiết dạy cho lớp chuyên trước đây và theo Chương trình GDPT 2018 không nhiều, nhưng lượng kiến thức quá lớn. Tài liệu, hướng dẫn, sách chuyên sâu dành cho học sinh chuyên, năng khiếu còn thiếu. Chủ yếu thầy cô dạy chuyên tự tìm tòi nghiên cứu để dạy, do đó cần có thời gian để đào tạo đội ngũ kế cận.

Dù có nhiểu đổi mới, song chính sách đặc biệt để khuyến khích, thu hút học sinh giỏi dồn toàn bộ niềm say mê, phấn đấu, theo đuổi tận cùng môn chuyên sâu trong các trường phổ thông hiện nay là bài toán nan giải. Không ít học sinh có năng khiếu lại không mặn mà với việc vào đội tuyển thi học sinh giỏi quốc gia.

Phụ huynh và học sinh vẫn ưu tiên cho việc luyện vào đại học, định hướng du học nhiều hơn thi học sinh giỏi. Một số môn học, kết quả thi học sinh giỏi quốc gia không được xét tuyển vào các trường đại học lớn như mơ ước của các em.

Đoàn Việt Nam đoạt 4 Huy chương Vàng và 4 Huy chương Bạc, xếp thứ nhất toàn đoàn trong số 15 quốc gia tham dự Olympic Hóa học quốc tế năm 2023. Ảnh: P.V

Từ thực tế đó, cô Trương Thị Đoan Trang mong có chính sách đãi ngộ đặc biệt đối với những học sinh đạt kết quả cao trong các kỳ thi. Đồng thời, cần có chính sách, quy chế mới tạo điều kiện thuận lợi trong việc xét tuyển, đào tạo, định hướng nghề nghiệp cho học sinh trong hành trình học đại học và sau khi ra trường.

“Ngoài ra, không thể thiếu chiến lược dài hơi để những học sinh có năng khiếu tiếp tục theo đuổi bộ môn, chuyên ngành đó trong tương lai; nếu chỉ dừng lại ở sự phấn đấu đoạt giải trong các kỳ thi, rồi chuyển sang ngành học khác không liên quan, như vậy quá lãng phí”, cô Trương Thị Đoan Trang bày tỏ.

Để nâng cao chất lượng giáo dục mũi nhọn, ông Huỳnh Văn Chương cho biết sẽ tiếp tục tổ chức sớm kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia để tăng thời gian tập huấn các đội tuyển quốc gia dự thi Olympic quốc tế, khu vực.

Đồng thời, tổ chức kỳ thi chọn đội tuyển quốc gia dự thi Olympic tiếp cận dần với hình thức thi của khu vực và quốc tế. Thực hiện đồng bộ các giải pháp coi thi, chấm thi các vòng thi chọn học sinh giỏi cấp quốc gia bảo đảm khách quan, trung thực, đánh giá đúng trình độ, chọn được học sinh giỏi nhất tham dự các đội tuyển quốc gia dự thi Olympic khu vực và quốc tế.

“Bộ GD&ĐT tiếp tục đổi mới, tăng cường huy động cán bộ, giáo viên giỏi toàn quốc để phục vụ cho việc ra đề thi; tăng cường cán bộ trẻ có năng lực để nâng cao hiệu quả tổ chức thi, tập huấn đội tuyển Olympic. Thực hiện phân công, phân nhiệm rõ ràng đối với lãnh đạo phụ trách từng khâu của kỳ thi để bảo đảm tính độc lập, chủ động và nghiêm túc, khách quan trong chỉ đạo tổ chức thi...”, ông Huỳnh Văn Chương - Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD&ĐT) cho biết.

Hải Bình