Kherson thất thủ, Nga siết chặt vòng vây ở nhiều thành phố của Ukraine

Vào ngày 2/3 (giờ địa phương), quân đội Nga tuyên bố họ đã giành quyền kiểm soát thành phố Kherson ở miền Nam Ukraine, khi chiến dịch quân sự của Moscow tại nước này bước sang ngày thứ 7.

“Các sư đoàn của lực lượng vũ trang Nga đã hoàn toàn kiểm soát khu vực trung tâm của Kherson", người phát ngôn Bộ Quốc phòng Nga Igor Konashenkov cho biết, theo AFP.

Ngoài ra, Thị trưởng Kherson Igor Kolykhayev cũng nói rằng lực lượng Nga đã tiến vào tòa thị chính, dấu hiệu cho thấy thành phố lớn đầu tiên của Ukraine đã thất thủ, New York Times đưa tin.

Siết chặt khu vực quan trọng

Sự thất thủ của Kherson - thành phố có 300.000 dân ở phía tây bắc bán đảo Crimea - được cho là tổn thất đáng kể đối với Ukraine, bởi nó có thể giúp Nga kiểm soát thêm đường bờ biển phía nam Ukraine và đẩy mũi tiến công về phía tây, tới thành phố Odessa.

Kherson là thành phố mang ý nghĩa chiến lược của Ukraine cùng với Odessa và Mariupol ở miền Nam.

Bên cạnh đó, các cuộc pháo kích dữ dội vẫn liên tục trút xuống Kharkiv và Kyiv. Thị trưởng của hai thành phố này đều khẳng định không có ý định đầu hàng.

Tại Kharkiv, Cơ quan An ninh Ukraine ngày 2/3 cho biết quân đội Nga đã đổ bộ vào thành phố bằng máy bay lúc 3h (giờ địa phương). Cơ quan này cho biết phía Nga đã tấn công bệnh viện quân y, và đang giao tranh với lực lượng phòng thủ Ukraine.

“Tôi nghĩ mục tiêu của họ làm suy sụp tinh thần của chúng tôi, vì họ muốn chúng tôi sơ tán khỏi thành phố. Nhưng quân đội của chúng tôi sẽ bảo vệ người dân. Mọi người sẽ không đầu hàng”, Oleksiy Demchenko, một lập trình viên 27 tuổi tại Kharkiv, cho biết.

Guardian dẫn lời nhà chức trách cho biết vào khoảng 8h ngày 2/3 (giờ địa phương), tên lửa Nga đã bắn trúng một tòa nhà làm việc của cảnh sát và một trường đại học tại Kharkiv. Ít nhất 21 người thiệt mạng và 112 người bị thương do pháo kích tại Kharkiv, Thống đốc vùng Oleh Sinehubov cho biết.

Một tòa nhà ở Kharkiv bị tấn công. Ảnh: AFP.

Trong một diễn biến khác, giới chức ở Mariupol hôm 2/3 cho biết họ đã bị bao vây. Quân đội Nga đã pháo kích vào nhiều địa điểm dân sự, bao gồm các khu dân cư, bệnh viện và ký túc xá cho những người phải di tản do giao tranh.

“Các cuộc pháo kích liên tục xảy ra”, một binh sĩ tại Mariupol cho biết, đồng thời nói thêm rằng các lực lượng Nga đang cố gắng bao vây họ. Anh cho biết người dân địa phương tin rằng các lực lượng Nga sẽ áp dụng những kịch bản tương tự những gì họ đã làm tại Kyiv và Kharkiv với Mariupol.

Trước tình hình căng thẳng tại nhiều khu vực, một thành viên trong phái bộ giám sát đặc biệt về Ukraine của Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu đã thiệt mạng trong cuộc pháo kích vào Kharkiv, OSCE cho biết hôm 2/3, Reuters đưa tin.

Trong một tuyên bố, OSCE cho biết tên nạn nhân là Maryna Fenina. Cô đã thiệt mạng "trong khi đi tiếp tế cho gia đình của mình ở một thành phố đã trở thành vùng chiến sự", tổ chức này cho biết thêm.

Với việc nhiều bệnh viện được di chuyển xuống tầng hầm, giới chức y tế thế giới đã cảnh báo rằng tình trạng khẩn cấp đang nhanh chóng leo thang, đặc biệt tại các thành phố bị bao vây.

Phản ứng các bên

Mô tả về tình hình y tế ở các thành phố bị bao vây, Jarno Habicht, đại diện của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Ukraine, cho biết “chúng tôi nhận được báo cáo rằng mọi người không cảm thấy an toàn khi tìm đến các nhân viên y tế giữa cuộc tấn công”.

Theo đánh giá của Lầu Năm Góc, Nga đã bắt đầu thay đổi chiến thuật bằng việc bao vây xung quanh một số thành phố kể từ đầu tuần. Nhiều người quan ngại rằng điều đó có thể ngăn chặn khả năng tiếp cận nguồn tiếp tế của các nhóm dân thường bị mắc kẹt.

Thêm vào đó, Bộ Quốc phòng Anh cho biết đã chứng kiến Nga gia tăng các cuộc không kích và đạn pháo vào các khu vực đô thị đông dân cư trong hai ngày qua.

Bình luận về sự thay đổi trong chiến thuật của Nga, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky chỉ trích gay gắt các cuộc tấn công vào những khu vực đông người.

Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua nghị quyết yêu cầu Nga rút quân khỏi Ukraine. Ảnh: Reuters.

Trước tình hình căng thẳng tại Ukraine, trong phiên họp bất thường của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ngày 2/3, đa số thành viên đã bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết "yêu cầu" Nga "ngay lập tức" rút khỏi Ukraine.

Nghị quyết lên án việc Nga thực hiện chiến dịch quân sự nhằm vào Ukraine và quyết định của Tổng thống Vladimir Putin trong việc đặt các lực lượng hạt nhân trong tình trạng báo động. Ngay cả đồng minh truyền thống của Nga là Serbia cũng bỏ phiếu phản đối.

Trong khi đó, Đại sứ Nga tại Liên Hợp Quốc Vassily Nebenzia phủ nhận Moscow đang nhắm mục tiêu vào dân thường và cáo buộc phương Tây gây sức ép để các thành viên thông qua nghị quyết. Ông cảnh báo động thái này có thể khiến căng thẳng leo thang.

Ông lặp lại khẳng định của Nga rằng hành động của họ là một hoạt động quân sự đặc biệt nhằm chấm dứt các cuộc tấn công có chủ đích nhằm vào dân thường ở các nước Cộng hòa Donetsk và Luhansk tự xưng.

Bên cạnh đó, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov hôm 2/3 cho biết Moscow vẫn cam kết "phi quân sự hóa" Ukraine, và mong muốn có một danh sách các loại vũ khí cụ thể không được triển khai trên lãnh thổ Ukraine.

Phát biểu tại phiên họp, Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Linda Thomas-Greenfield cho biết chiến dịch quân sự của Nga có dấu hiệu leo thang và kêu gọi các thành viên buộc Moscow phải chịu trách nhiệm về hành vi vi phạm luật pháp quốc tế.

Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ John Kirby hôm 2/3 cho biết Lầu Năm Góc đã hủy kế hoạch thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) trong tuần này, để tránh gây hiểu lầm giữa lúc căng thẳng Ukraine dâng cao.

Cùng ngày, các nghị sĩ Hạ viện Mỹ cũng bỏ phiếu thông qua nghị quyết "ủng hộ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ Ukraine", đồng thời hối thúc giới chức Mỹ cung cấp thêm hỗ trợ an ninh giúp Ukraine đối phó với chiến dịch quân sự của Nga.

Sau đó, Mỹ đã chuyển hàng trăm tên lửa Stinger cho Ukraine trong khuôn khổ gói viện trợ 350 triệu USD do chính quyền Joe Biden công bố vào tuần trước, theo NBC News.

Liên minh châu Âu (EU) ngày 2/3 đã loại 7 ngân hàng Nga khỏi SWIFT - hệ thống thanh toán tài chính toàn cầu - nhằm trừng phạt việc Nga tấn công Ukraine. Các ngân hàng bao gồm VTB, Bank Otkritie, Novikombank, Promsvyazbank, Bank Rossiya, Sovcombank và VEB.

Cùng ngày, công tố viên của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) cho biết sẽ ngay lập tức mở cuộc điều tra về các tội ác chiến tranh có thể xảy ra ở Ukraine.

"Các cuộc điều tra tích cực sẽ chính thức bắt đầu ở Ukraine sau khi nhận được yêu cầu của 39 quốc gia thành viên", công tố viên Karim Khan viết trên Twitter.

Vân Đinh