Khi ngân hàng 'bắt tay' dữ liệu dân cư: Mở lối đến nền tài chính số toàn dân

Tọa đàm “Cơ hội vươn mình từ chuyển đổi số: Câu chuyện tiên phong từ ứng dụng VNeID và ngành Tài chính Ngân hàng".

Tại Tọa đàm “Cơ hội vươn mình từ chuyển đổi số: Câu chuyện tiên phong từ ứng dụng VNeID và ngành Tài chính Ngân hàng" được tổ chức vào ngày 9/9/2025, các chuyên gia đều nhận định, ngân hàng không chỉ là nơi giữ tiền, cho vay hay thanh toán, mà đang góp phần xây dựng nền tảng hạ tầng tài chính số.

Ông Hoàng Trung Hải - Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tư vấn EY Việt Nam cho rằng, khi ngân hàng kết nối trực tiếp với hệ thống dữ liệu dân cư, không chỉ tạo điều kiện cho các giao dịch thuận tiện, mà còn mở ra khả năng tiếp cận những khách hàng chưa có điều kiện sử dụng dịch vụ ngân hàng truyền thống.

Hơn nữa, thông qua các kênh ứng dụng như VNeID, ngân hàng có thể cung cấp thêm nhiều dịch vụ mới, đặc biệt là các dịch vụ hỗ trợ thanh toán.

Vì thế, ông Hải cho hay, ngay sau khi có Quyết định của Chính phủ về tặng quà người dân dịp Quốc khánh 2/9, người dân đã liên kết tài khoản ngân hàng với VNeID nên tiền vào tài khoản rất nhanh chóng.

"Điều này cho thấy, một ứng dụng là nền tảng cho vấn đề chuyển đổi số của quốc gia sẽ có sức lan tỏa mạnh mẽ, mang lại lợi ích không chỉ cho người dân, doanh nghiệp mà cho cả các cơ quan Chính phủ", ông Hoàng Trung Hải nhận định.

Theo thông tin mới đây từ Ngân hàng Nhà nước, đến nay, đã có 32 đơn vị thực hiện liên kết với VNeID để phục vụ chi trả an sinh xã hội, trong đó gồm 28 ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và 4 đơn vị cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán.

Ngoài ra, PGS.TS. Trần Đình Thiên - nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Chính phủ đánh giá, chuyển đổi số liên quan đến thị trường tài chính, tiền tệ và chứng khoán là vô cùng quan trọng. Càng hiện đại thì những thị trường này càng có nhiều người tin cậy và nhu cầu sử dụng càng cao.

Vì thế, PGS.TS. Trần Đình Thiên khuyến nghị phải biết cách để tổ chức và lan tỏa hệ thống tài chính một cách hiệu quả. Điều này đặc biệt quan trọng đối với một quốc gia đang phát triển như Việt Nam.

Trên thực tế, nhiều ngân hàng đang mở rộng nhanh chóng qua kênh số. Các giao dịch được thực hiện mọi lúc, mọi nơi, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho cả người dân lẫn doanh nghiệp.

Quan trọng hơn, dữ liệu được tạo ra trong quá trình số hóa sẽ là tài sản quý giá để ngân hàng phân tích, xây dựng sản phẩm tài chính phù hợp, hỗ trợ phát triển sản xuất kinh doanh. Với việc kết nối trực tiếp với cơ sở dữ liệu dân cư và các biện pháp xác thực sinh trắc học, nhiều ngân hàng đã gần như triệt tiêu được tình trạng giả mạo, lừa đảo.

Nhờ vậy, đây cũng là nền tảng để phát triển các sản phẩm tài chính số, từ vay tiêu dùng, bảo hiểm đến đầu tư...

Ông Nguyễn Hưng - Tổng giám đốc TPBank chia sẻ một thực tế là không quốc gia nào như Việt Nam khi toàn bộ giao dịch thanh toán là miễn phí. Đây là nỗ lực lớn, nhưng các ngân hàng cũng phải tính toán kỹ lưỡng về hạ tầng công nghệ, nhằm đáp ứng lượng khách hàng cao.

Một điểm đáng chú ý là tốc độ chấp nhận công nghệ của người dân Việt Nam đang ở mức rất cao. Sự kiện nhận hỗ trợ 100.000 đồng từ Chính phủ qua VNeID cho thấy: Khi có động lực thiết thực và quy trình đơn giản, người dân sẵn sàng bước vào thế giới số một cách tự nhiên.

Theo PGS.TS. Trần Đình Thiên, đây là cơ hội quý báu để Nhà nước thúc đẩy các chính sách kinh tế gắn với nền tảng số - vừa tăng hiệu quả, vừa giảm chi phí quản lý; đồng thời khuyến khích khu vực tư nhân đầu tư sâu hơn vào hạ tầng công nghệ.

Tuy nhiên, để chuyển đổi số ngân hàng thực sự đóng góp vào phát triển kinh tế, không thể chỉ trông chờ vào thị trường tự vận hành. Vai trò “bà đỡ” của Nhà nước là rất quan trọng, từ việc đặt hàng, tạo khung pháp lý, đến bảo vệ các bên tham gia.

Hương Dịu