Khi nghệ thuật làm cầu nối

Còn nhớ năm ngoái khi hiện tượng phim 'Đào, phở và piano' đạt khoảng 20,8 tỷ đồng sau gần 3 tháng công chiếu, mang lại thành công thương mại lớn cho một phim nhà nước đặt hàng và mở ra nhiều thảo luận về phim sử Việt Nam. Đó là một tín hiệu đáng mừng cho dòng phim chính luận của nhà nước.

Dù có thể sẽ có những ý kiến khen chê trái chiều từ khán giả, thế nhưng, xét dưới góc độ truyền thông và doanh thu của phim, thì đây là một dấu hiệu tích cực cho thấy khán giả Việt vẫn luôn quan tâm đến dòng phim chiến tranh lịch sử, nhất là thế hệ sinh ra sau chiến tranh.

Một cảnh trong phim “Đào, phở và piano”. Ảnh internet

Một cảnh trong phim “Đào, phở và piano”. Ảnh internet

Kế đến đại lễ 30-4, khi phim "Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối" đã vượt mốc 150 tỷ đồng, trở thành phim chiến tranh Việt Nam có doanh thu cao nhất lịch sử điện ảnh nước nhà tính đến thời điểm đó. Con số này cho thấy sự thành công về mặt thương mại của bộ phim sau khi công chiếu. Tác phẩm cũng nhận khá nhiều ý kiến khen chê, song đây cũng là “thước đo” cho thấy trong lòng công chúng luôn có vị trí nhất định cho dòng phim này. Dường như khán giả vẫn luôn ngóng chờ những tác phẩm nghệ thuật thứ 7, đủ tinh tế để chạm tới trái tim mình.

Gợi nhớ để biết ơn những thời kỳ lịch sử khắc nghiệt của đất nước. Và “Mưa đỏ” tính đến ngày 5-9 đã thu về hơn 500 tỷ đồng, với tốc độ tăng doanh thu có thể nói "siêu nhanh", phim "Mưa đỏ" đã vượt qua "Bộ tứ báo thủ" (332 tỷ đồng) để trở thành phim ăn khách nhất năm 2025. Và thêm một điểm cộng đáng lưu ý, đây là tác phẩm điện ảnh có đến hơn 90% lời khen từ khán giả, tạo ra một hiện tượng viral trên các nền tảng mạng xã hội. Từ người già cho tới lớp trẻ đều chia sẻ cảm xúc sau khi xem “Mưa đỏ”.

Và tính tới thời điểm hiện tại, “Mưa đỏ” là bộ phim đầu tiên của điện ảnh Việt Nam nói chung cũng như, điện ảnh quân đội Việt Nam nói riêng đã làm nên câu chuyện lịch sử này. Một bộ phim điện ảnh không hề có sự xuất hiện bảo chứng của dàn diễn viên chính là những ông hoàng phòng vé, như các tác phẩm ăn khách hiện nay trong thị trường điện ảnh Việt Nam. Bộ phim không có những cảnh nóng bỏng hay những mảng hài nhạt nhẽo và càng không cần đến cảnh siêu anh hùng để lột tả hình ảnh người lính. Phim chỉ đơn giản là đan xen những phút giây các chiến sĩ sẵn sàng chiến đấu hết mình để bảo vệ Tổ quốc. Thế nhưng, họ vẫn có những phút dằn xé yếu lòng giữa ta và địch tại 81 ngày đêm ở Thành Cổ Quảng Trị. Đứng trước cái chết, họ vẫn đầy sợ hãi, tuy nhiên với lý tưởng hòa bình thì những người chiến sĩ trẻ mười tám, đôi mươi vẫn sẵn lòng lấy thân mình bảo vệ quê hương.

Poster phim "Mưa đỏ". Ảnh: Đoàn phim cung cấp

Poster phim "Mưa đỏ". Ảnh: Đoàn phim cung cấp

Đó chính là “điểm chạm” quan trọng để khán giả xem phim thấu hiểu và trân trọng hòa bình ở hiện tại. Trên các nền tảng mạng xã hội đã có rất nhiều review phim “Mưa đỏ” và hàng ngàn bình luận của khán giả dành cho bộ phim lịch sử này. Hầu hết đều bày tỏ lòng biết ơn và sự thán phục thế hệ ông cha ngày xưa đã đổi lấy xương máu cho tự do, độc lập ngày hôm nay. Văn hóa nghệ thuật diễn ra với sự song hành cùng đất nước, đồng thời còn có một sứ mệnh cao cả hơn nữa, bởi đây chính là cầu nối rất quan trọng. Sợi dây vô hình kéo hiện tại về với quá khứ và hơn trên nữa, khi văn hóa cũng là một thứ “vũ khí mềm” trong chiến lược phát triển kinh tế đất nước.

Đây là câu chuyện mà 30 năm về trước khi những nước lân cận chúng ta đã làm rất thành công. Hàn Quốc với những sản phẩm văn hóa “đặc sản” ngôn tình lãng mạn, Trung Quốc với những bộ phim về thâm cung bí sử huyền bí. Và Việt Nam, một đất nước có biết bao câu chuyện về những vị anh hùng đã ngã xuống trong hai cuộc chiến chống Pháp và Mỹ, cũng chính là “ kho báu” quý giá mà không phải quốc gia nào trên thế giới cũng có được.

Vậy nên, chỉ cần những người làm nghệ thuật khai thác một cách nhân văn và tinh tế nhất, chắc chắn sẽ hút được lượng lớn khán giả trong nước lẫn quốc tế. Thiết nghĩ giữa bối cảnh kinh tế thay đổi như hiện nay, thì việc làm văn hóa nghệ thuật phải tính được những chiến thuật tạo viral, tạo lợi nhuận hơn, bài bản hơn, chứ không riêng gì cho bản thân tác phẩm.

Hy vọng rằng sau “Mưa đỏ”, sẽ có nhiều hơn các tác phẩm nghệ thuật làm tốt hơn nữa câu chuyện này.

Trần Trà My

Nguồn Đồng Nai: https://baodongnai.com.vn/van-hoa/202509/khi-nghe-thuat-lam-cau-noi-25305f6/