Khi tuổi tác không còn là rào cản trong thể thao đỉnh cao
Các vận động viên hiện nay có thể duy trì phong độ đỉnh cao ở độ tuổi mà các thế hệ trước đó thường chọn để giải nghệ.
Tiền đạo Cristiano Ronaldo của CLB Al-Nassr mừng chiến thắng trong trận đấu gặp Al-Raed tại Giải vô địch quốc gia Saudi Arabia ở Riyadh, ngày 7/3/2024. Ảnh (tư liệu): AFP/TTXVN
Ở tuổi 40, Cristiano Ronaldo vẫn dẫn đầu danh sách ghi bàn tại Giải vô địch quốc gia Saudi Arabia. Lewis Hamilton, cũng vừa bước sang tuổi 40, đang trên đường chinh phục danh hiệu vô địch thế giới thứ 8 tại Giải đua xe Công thức 1 (F1). Trong khi đó, LeBron James trở thành cầu thủ đầu tiên trong lịch sử Giải bóng rổ nhà nghề Mỹ (NBA) cán mốc 50.000 điểm, kết hợp giữa điểm ghi trên sân và điểm kiến tạo. Họ không chỉ là những cái tên lớn trong làng thể thao mà còn là minh chứng sống cho xu hướng ngày càng phổ biến: Các vận động viên (VĐV) hiện nay có thể duy trì phong độ đỉnh cao ở độ tuổi mà các thế hệ trước đó thường chọn để giải nghệ.
Sự bền bỉ đáng kinh ngạc của các VĐV ngày nay không chỉ là may mắn. Theo các chuyên gia, yếu tố chính giúp họ duy trì phong độ là sự kết hợp của dinh dưỡng, thể chất, tinh thần và công nghệ hỗ trợ hồi phục.
Tiến sĩ Marc Bubbs - chuyên gia dinh dưỡng thể thao người Canada và là tác giả cuốn sách “Peak” (tạm dịch: Đỉnh cao) - cho biết: “Có một loạt các yếu tố đang cùng tác động mạnh mẽ đến hiệu suất thể thao, khiến các VĐV như ‘hổ mọc thêm cánh’ ”.
Trong lĩnh vực dinh dưỡng, các VĐV ngày nay đầu tư rất nhiều vào chế độ ăn uống. Một số người thuê đầu bếp riêng để chuẩn bị bữa ăn phù hợp với cơ thể, trong khi những người khác, như Hamilton, chọn chế độ ăn nhiều chất xơ và thực vật. Nhờ vậy, các VĐV lớn tuổi có sức khỏe tốt hơn và ít chấn thương hơn.
Sự thay đổi này phản ánh rõ rệt qua số liệu thống kê. Vào năm 1980, chỉ có 12 cầu thủ trên 35 tuổi thi đấu tại 5 giải bóng đá hàng đầu châu Âu. Nhưng đến năm 2020, con số này đã vượt 100 người và duy trì ổn định trong những năm sau đó.
Tay vợt Novak Djokovic tranh tài với tay vợt người Pháp Alexandre Muller tại giải US Open (Mỹ mở rộng) ở New York, Mỹ ngày 28/8/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Trong quần vợt, Novak Djokovic, Rafael Nadal và Roger Federer đã chứng minh rằng tuổi tác không còn là rào cản. Djokovic, hiện 37 tuổi, từng tiết lộ rằng chế độ ăn không gluten đã giúp anh cải thiện sức khỏe và phong độ. Tay vợt này nhấn mạnh: “Chế độ ăn uống chính là yếu tố X giúp tôi có thể thi đấu với thể trạng tốt nhất”.
Không thể phủ nhận rằng tài chính cũng là một yếu tố quan trọng khiến các VĐV kéo dài sự nghiệp. Những bản hợp đồng khổng lồ giúp họ có đủ động lực để tiếp tục cống hiến, trong khi các đội thể thao đầu tư mạnh tay vào cơ sở vật chất để tối ưu hóa phong độ thi đấu.
Ví dụ tại NBA, các đội bóng không tiếc tiền để nâng cấp cơ sở vật chất. Đội Detroit Pistons đã đầu tư 90 triệu USD cho trung tâm hồi phục và huấn luyện, trong khi Cleveland Cavaliers dự kiến xây dựng một cơ sở mới vào năm 2027 trong tổng thể kế hoạch phát triển trị giá 3,5 tỷ USD.
LeBron James là minh chứng rõ nét cho sự kết hợp giữa công nghệ và chăm sóc sức khỏe cá nhân. Anh sử dụng liệu pháp oxy cao áp để hỗ trợ hồi phục sau chấn thương và giảm thiểu mệt mỏi, điều mà các thế hệ trước gần như không có điều kiện tiếp cận.
Theo ông Steven Kotler, chuyên gia về hiệu suất con người, thể thao đỉnh cao đang chứng kiến “hiệu ứng Bannister”, ám chỉ cú phá kỷ lục chạy hơn 1,6 km trong chưa đầy 4 phút của Roger Bannister năm 1954. Khi một giới hạn bị phá vỡ, các thế hệ sau sẽ tiếp tục vượt qua cột mốc đó.
Ngày nay, với sự hỗ trợ của khoa học, công nghệ và điều kiện huấn luyện tối ưu, giới hạn tuổi tác trong thể thao đang dần bị xóa nhòa. Những ngôi sao như Ronaldo, Hamilton hay LeBron James không chỉ làm thay đổi quan niệm về độ bền của VĐV, mà còn mở ra một kỷ nguyên mới, nơi tuổi tác không còn là rào cản đối với đỉnh cao phong độ.
