Khi 'văn hóa làng' lên phố

Cổng trường tiểu học Lý Tự Trọng, phường Phương Lâm (TP Hòa Bình) trước giờ tan trường.

Hàng ngày lưu thông trên đường, kể cả con đường rộng thênh thang như đường Trần Hưng Đạo hay đại lộ Thịnh Lang không khó để bắt gặp người tham gia giao thông phóng nhanh, vượt ẩu theo kiểu "đường ta ta đi”. Đôi khi người ngồi sau xe đạp, xe máy hay từ trong ô tô vô tư quăng túi rác nhỏ là đồ ăn vặt ra vệ đường. Mỗi khi trời đổ mưa, cổng các trường học ở bậc học mầm non, tiểu học, THCS tắc nghẽn cả tuyến dài vì một số phụ huynh đỗ ô tô ngay giữa cổng trường, mặc các em nhỏ được bố mẹ chở bằng xe máy, xe đạp hay đi bộ ướt nhẹp, bẩn nhem vì len lách qua biển người và phương tiện giao thông để vào trường.

Với sự vào cuộc tích cực của MTTQ, các ngành, đoàn thể từ thành phố tới các phường, xã, ngày càng có thêm nhiều tấm biển: "Đường phụ nữ tự quản”, "Đường thanh niên tự quản”, "Khu dân cư kiểu mẫu”, "Khu dân cư không rác”, "Tuyến phố văn minh”, "Tuyến đường hoa”… được dựng lên. Nhưng, ngay trên những tuyến đường, khu phố được gắn biển có hàng chữ văn minh, văn hóa ấy vẫn còn phất phơ túi nilon, thậm chí cả khẩu trang y tế phòng, chống dịch Covid-19 cuộn theo làn gió thoảng. Nhiều hộ tự ý cơi nới lợp máy che, mái vẩy, thậm chí cả hàng rào sắt lấn chiếm vỉa hè, lòng đường làm nơi kinh doanh buôn bán, ga ra ô tô gia đình. Khi nhà có việc, nhất là việc cưới, việc tang, nhiều hộ nghiễm nhiên dựng phông bạt chiếm trọn lòng đường, gây ách tắc giao thông. Mới đây, nhiều người dân TP Hòa Bình đã bày tỏ bức xúc trước việc một hộ tổ chức đám cưới cho con đã dựng rạp choán cả một con ngõ trên đường Lý Tự Trọng, thuộc phường Phương Lâm. Sẽ không có gì đáng phàn nàn nếu đó là ngõ cụt, nhưng đó là trục đường chính mà các bậc phụ huynh đưa con tới trường (trường tiểu học Lý Tự Trọng). Trong 3 ngày với 6 lượt đưa đón con, em tới trường phải vòng vèo qua các ngõ khác, không ít người thật sự bức xúc đặt câu hỏi: TP Hòa Bình có đang trong lộ trình xây dựng đô thị văn minh? Nhưng phần đa số người bỏ qua vì cho rằng, đó là chuyện thường ngày vẫn thấy, nhà nào chẳng có việc… và đó cũng là một cách lưu giữ "văn hóa làng”.

Điều không thể phủ nhận là "văn hóa làng” khá phổ biến trong cộng đồng người Việt bởi: Khu dân cư vốn dĩ là xóm; phường được nâng cấp lên từ xã. Dẫu xóm có lên khu, xã có lên phường thì nếp nghĩ, cách làm, nét sinh hoạt của người dân không dễ gì thay đổi trong một sớm một chiều. Tuy nhiên, trong điều kiện TP Hòa Bình đang huy động mạnh mẽ các nguồn lực đầu tư kết cấu hạ tầng đô thị, thực hiện quy chế quản lý đô thị, nếp sống văn minh đô thị, gắn với thực hiện tốt cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, để phấn đấu xây dựng thành phố đạt tiêu chuẩn đô thị loại II trước năm 2025 cần lắm ý thức, trách nhiệm của mỗi người dân chung tay xây dựng thành phố xứng đáng là trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hóa, xã hội của tỉnh.

THÚY HẰNG

(Hội Nhà báo tỉnh)