Khiếu nại về cấp giấy CNQSD đất của ông Lê Đức Quỳnh, ở xã Hải Lâm, huyện Hải Lăng: Chủ tịch UBND xã thừa nhận sai sót

Ông Lê Đức Quỳnh bên cây tràm được ông trồng gần 20 năm nay trên thửa đất đang đề nghị cấp giấy CNQSD đất - Ảnh: L.M

Từ chối cấp giấy CNQSD đất trái thẩm quyền

Theo đơn phản ánh của ông Quỳnh, gia đình ông có một thửa đất rừng khoảng 1 ha tại khu vực Vùng Mô, thuộc thôn Mai Đàn, xã Hải Lâm. Nguồn gốc thửa đất do ông bà ông Quỳnh khai canh từ năm 1930 và để lại cho bố mẹ ông sử dụng từ năm 1975. Đến năm 1995, bố mẹ ông Quỳnh giao lại cho ông sử dụng. Quá trình sử dụng, ông Quỳnh trồng rừng sản xuất, cụ thể là cây tràm và sử dụng ổn định từ đó đến nay, không có tranh chấp và có sơ đồ thửa đất từ năm 2011. Năm 2018, ông Quỳnh đến UBND xã Hải Lâm làm thủ tục cấp giấy CNQSD đất và được UBND xã hướng dẫn đến các cơ quan chức năng của huyện để đo đạc kỹ thuật lại thửa đất. Ngày 18/12/2018, Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh, Chi nhánh huyện Hải Lăng có kết quả đo vẽ thửa đất của gia đình ông Quỳnh với số thửa 1416, tờ bản đồ số 3, diện tích 10.368 m2 . Sau khi có kết quả đo đạc, ông Quỳnh nộp hồ sơ tại UBND xã Hải Lâm vào ngày 20/3/2019. Ngày 22/3/2019, UBND xã Hải Lâm có Thông báo số 12 về việc niêm yết công khai hồ sơ cấp giấy CNQSD đất của hộ ông Quỳnh trong thời hạn 15 ngày.

Tuy nhiên, đến ngày 18/4/2019, UBND xã Hải Lâm có Thông báo số 35 về việc trả lời đơn đề nghị cấp giấy CNQSD đất của công dân gửi ông Quỳnh với nội dung: Vào ngày 4/4/2019, UBND xã nhận được biên bản họp thôn liên tịch của thôn Mai Đàn không nhất trí việc cấp giấy CNQSD đất trồng rừng cho hộ ông Quỳnh. Lý do là khu vực này đã quy hoạch khu nghĩa địa của thôn Mai Đàn theo nông thôn mới; hộ gia đình ông Quỳnh tiếp tục sản xuất trên đất, đến khi nào nhà nước có chủ trương thu hồi để xây dựng công trình công cộng thì ông Quỳnh phải trả đất; khi địa phương có người qua đời và mai táng tại đây thì ông Quỳnh phải tạo điều kiện cho các hộ được mai táng; không có đền bù về đất.

Theo quy định pháp luật về đất đai, sau khi tiếp nhận hồ sơ chính quyền cấp xã phải niêm yết công khai kết quả kiểm tra hồ sơ, xác nhận hiện trạng, tình trạng tranh chấp, nguồn gốc và thời điểm sử dụng đất tại trụ sở làm việc và khu dân cư nơi có đất; xem xét giải quyết các ý kiến phản ánh về nội dung công khai và gửi hồ sơ đến Văn phòng đăng ký đất đai. Tuy nhiên, UBND xã Hải Lâm chưa thực hiện đầy đủ các thủ tục nêu trên đã vội vàng ra thông báo để từ chối cấp đất. Đánh giá về cách làm của UBND xã Hải Lâm tại phiên đối thoại do UBND huyện Hải Lăng tổ chức vào ngày 12/4/2021, Phó Trưởng Phòng Tư pháp huyện Hải Lăng Nguyễn Đức Thiện khẳng định: Cấp xã chỉ có thẩm quyền xác nhận nguồn gốc, hiện trạng, tình trạng tranh chấp, không có thẩm quyền trả lời đủ điều kiện hay không đủ điều kiện. Trường hợp này, thẩm quyền thuộc các cơ quan chức năng của huyện. Về phía Chủ tịch UBND xã Hải Lâm Nguyễn Minh Hoàng cũng thừa nhận, UBND xã chưa thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục đăng ký đất đai, cấp giấy CNQSD đất.

Yêu cầu hủy quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu

Ông Lê Đức Quỳnh cho biết, sau khi nhận được Thông báo số 35 nói trên, ông cảm thấy quyền lợi bị ảnh hưởng và liên tục có kiến nghị đến UBND xã Hải Lâm nhưng chưa được giải quyết thấu đáo. Để giải quyết kiến nghị của ông Quỳnh, UBND xã Hải Lâm đã ban hành Văn bản số 66/UBND-TH, ngày 24/6/2020 về việc trả lời đơn kiến nghị của ông Lê Đức Quỳnh. Văn bản này thể hiện ý kiến của địa phương không đồng ý cấp đất cho hộ ông Quỳnh vì thửa đất này có nguồn gốc không đúng như phản ánh của ông Quỳnh, đồng thời người dân thôn Mai Đàn đã thống nhất quy hoạch làm nghĩa địa.

Không đồng ý, ông Quỳnh làm đơn khiếu nại và được UBND xã Hải Lâm thụ lý giải quyết. Ngày 21/12/2020, Chủ tịch UBND xã Hải Lâm ban hành Quyết định giải quyết khiếu nại số 277 với nội dung không công nhận nội dung khiếu nại của ông Lê Đức Quỳnh, đồng thời giữ nguyên Văn bản số 66.

Không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại của Chủ tịch UBND xã Hải Lâm, ông Quỳnh tiếp tục có đơn khiếu nại lần hai gửi Chủ tịch UBND huyện Hải Lăng. Để giải quyết khiếu nại lần hai, Chủ tịch UBND huyện Hải Lăng đã thành lập tổ xác minh, tổ chức hai phiên đối thoại giữa chính quyền và công dân và các bên liên quan. Ngày 20/5/2021, Chủ tịch UBND huyện Hải Lăng Lê Đức Thịnh ký Quyết định giải quyết khiếu nại lần hai số 1071. Quyết định số 1071 cho rằng, khi tiếp nhận hồ sơ đề nghị cấp giấy CNQSD đất của ông Quỳnh, UBND xã Hải Lâm chưa thực hiện đúng các thủ tục quy định tại Điều 70, Nghị định 43 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai. Bên cạnh đó, cho rằng Văn bản số 66 không phải là đối tượng để giải quyết khiếu nại nhưng UBND xã Hải Lâm vẫn giải quyết theo thủ tục khiếu nại là sai. Từ đó, quyết định: Yêu cầu Chủ tịch UBND xã Hải Lâm hủy bỏ Quyết định giải quyết khiếu nại số 277.

Cần tạo điều kiện để hộ dân hoàn thành thủ tục

Để giải quyết dứt điểm sự việc, Quyết định giải quyết khiếu nại lần hai của Chủ tịch UBND huyện Hải Lăng nêu rõ, về phía hộ ông Lê Đức Quỳnh tiếp tục lập hồ sơ đề nghị cấp giấy CNQSD đất theo đúng quy định pháp luật hiện hành. Yêu cầu UBND xã Hải Lâm kiểm tra hồ sơ và thực hiện đúng Điều 70, Nghị định 43 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai.

Theo chúng tôi, trong quá trình tiếp nhận hồ sơ và giải quyết, chính quyền địa phương cần tạo mọi điều kiện thuận lợi có thể cho công dân theo tinh thần cải cách hành chính. Trong trường hợp này, cần làm rõ nguồn gốc sử dụng đất, thời gian sử dụng đất có tính lịch sử, khách quan và đúng quy định pháp luật. Thực tế cho thấy, qua phản ánh của ông Quỳnh thì vùng đất đang đề nghị cấp giấy CNQSD đất có tên là Vùng Mô, không phải là Bàu Bến như đã thể hiện trong các văn bản giải quyết của UBND xã Hải Lâm. Cần làm rõ vấn đề quy hoạch của thửa đất như cơ quan lập và ra quyết định quy hoạch, thời gian quy hoạch, vị trí quy hoạch chi tiết, trình tự thủ tục quy hoạch có đảm bảo quy định pháp luật về quy hoạch hay không? Xác định rõ có trình trạng tranh chấp hay không? Bởi theo biên bản xác minh thực địa do UBND Hải Lâm lập ngày 27/2/2020, thành phần gồm phó chủ tịch UBND xã, công chức địa chính xã, cán bộ văn phòng xã, trưởng thôn, bí thư chi bộ, trưởng ban công tác mặt trận thôn, lãnh đạo hợp tác xã thì trên thửa đất của ông Quỳnh đề nghị cấp giấy CNQSD đất không có tranh chấp và không có mộ phần của ai. Có như vậy, việc giải quyết hồ sơ, thủ tục của công dân mới đảm bảo quy định pháp luật, làm căn cứ để các cơ quan chức năng huyện Hải Lăng tham mưu cấp có thẩm quyền giải quyết một cách đúng pháp luật, đảm bảo quyền lợi của công dân.

Lê Minh