Khó khăn còn nhiều, quyết tâm càng lớn

Đây là những HCLS do Đội K52, Bộ CHQS tỉnh Gia Lai TK, QT trong mùa khô 2019-2020. Thượng tá Nguyễn Xuân Toản, Đội trưởng Đội K52 cho biết: “Để TK, QT được 16 HCLS ở 3 tỉnh: Ratanakiri, Stung Treng, Preah Vihear là cả quá trình vượt lên mọi khó khăn, gian khổ, vượt núi, băng rừng mà cán bộ, chiến sĩ Đội K52 đã trải qua để rà soát, kết nối các thông tin về phần mộ các liệt sĩ”.

Địa bàn đơn vị đảm nhiệm rộng, gồm 3 tỉnh Đông Bắc Campuchia, có địa hình phức tạp, mộ liệt sĩ nằm rải rác, xa khu dân cư, khó phát hiện, có những nơi phải vượt qua suối sâu, đi bộ hàng chục ki-lô-mét đường rừng. Mặt khác, trải qua thời gian dài sau chiến tranh, địa hình thay đổi, nhân chứng phần lớn đã mất hoặc già yếu nên rất khó xác định những địa điểm mai táng liệt sĩ trước đây. Những điều này ảnh hưởng rất lớn đến công tác TK, QT HCLS của đội.

Đội K52, Bộ CHQS tỉnh Gia Lai đưa hài cốt liệt sĩ về nơi tập trung. Ảnh: HUY AN

Trung tuần tháng 3-2020, Đội TK, QT HCLS Bộ CHQS tỉnh Hà Giang đã phối hợp với cấp ủy, chính quyền huyện Vị Xuyên và nhân dân địa phương tiến hành xác minh, khảo sát và tổ chức TK, QT được 10 HCLS tại các thôn: Nậm Ngặt, Giang Nam thuộc xã Thanh Thủy và thôn Hoàng Lỳ Pả thuộc xã Minh Tân.

Cũng từ thông tin của người dân cung cấp, Bộ CHQS tỉnh Khánh Hòa đã chỉ đạo Ban CHQS TP Nha Trang phối hợp với cấp ủy, chính quyền và nhân dân địa phương tiến hành xác minh, khảo sát và tổ chức TK, QT tại hang đá ở độ nghiêng sâu khoảng 35m và tìm thấy 4 HCLS cùng nhiều di vật, như: Tấm tăng, võng cá nhân, bi đông nước, dép cao su, cà mèn, lược chải tóc, vật dụng y tế… Điểm chung của các HCLS được tìm thấy là ở những địa hình hiểm trở, xa dân cư và phần lớn đều chưa xác định được danh tính.

Những khó khăn mà ban chỉ đạo 515 các địa phương gặp phải cũng là khó khăn chung của công tác TK, QT HCLS và các đội TK, QT HCLS. Để góp phần đẩy nhanh tiến độ TK, QT HCSL, thời gian qua, Ban Chỉ đạo quốc gia 515 đã tập trung làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền, phát huy sức mạnh tổng hợp, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ trong các tầng lớp nhân dân về công tác TK, QT HCLS. Ban chỉ đạo 515 các địa phương đã tiến hành tuyên truyền với nhiều hình thức phong phú, như: Phát tờ rơi, phiếu cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ đến từng hộ gia đình; lồng ghép nội dung công tác này trong các hội nghị, cuộc họp của nhân dân; cử cán bộ trực tiếp xuống tận thôn, xóm, ấp, tổ dân phố dự họp kết luận địa bàn, nắm thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ... qua đó tiếp nhận và xác minh thông tin, tổ chức TK, QT được nhiều điểm mộ, khu mộ liệt sĩ tập thể ở các địa phương.

“Cùng với đó, các đơn vị, địa phương tích cực thực hiện công tác rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ… Đến nay, nhiều đơn vị, địa phương cơ bản hoàn thành việc rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ; tổng hợp, phân tách danh sách liệt sĩ theo quê quán, địa bàn hy sinh, nơi an táng ban đầu phục vụ công tác xác minh, kết luận địa bàn, lập bản đồ và tổ chức TK, QT cũng như thông tin cho thân nhân, gia đình liệt sĩ”, Đại tá Nguyễn Ngọc Quang, Trưởng phòng Công tác mộ liệt sĩ, Cục Chính sách, Tổng cục Chính trị cho biết.

Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, trong năm 2019, cả nước đã TK, QT được 1.625 HCLS (trong đó ở trong nước là 591 HCLS, ở Lào là 239 HCLS, ở Campuchia là 795 HCLS); xác định danh tính HCLS còn thiếu thông tin 617 trường hợp (bằng phương pháp thực chứng là 121 HCLS, bằng phương pháp giám định ADN là 496 trường hợp, trong đó xác định được danh tính 31 liệt sĩ), góp phần tăng cường niềm tin của nhân dân vào đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.

Tại Hội nghị đánh giá kết quả thực hiện Đề án TK, QT HCLS và Đề án xác định HCLS còn thiếu thông tin năm 2019; phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm năm 2020, đồng chí Vũ Đức Đam, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó thủ tướng Chính phủ, Trưởng ban Chỉ đạo quốc gia 515 yêu cầu: Năm 2020, các cấp, ngành liên quan phải cơ bản hoàn thành rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ; chuẩn hóa thông tin, tích hợp hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về liệt sĩ, mộ liệt sĩ. Đẩy nhanh tiến độ kết luận địa bàn, lập bản đồ TK, QT HCLS ở 3 cấp (xã, huyện, tỉnh)...; ứng dụng công nghệ thông tin quản lý dữ liệu bản đồ TK, QT HCLS, tổ chức tập huấn khai thác sử dụng. Tập trung đẩy mạnh TK, QT HCLS trong và ngoài nước, trọng tâm địa bàn trong nước, khu vực trọng điểm còn nhiều HCLS. Triển khai vận hành trung tâm lưu trữ cơ sở dữ liệu ADN; đẩy nhanh tiến độ xác định danh tính HCLS còn thiếu thông tin…; phấn đấu trong năm 2020 TK, QT được khoảng 1.500-2.000 HCLS, xác định danh tính được khoảng 600 HCLS còn thiếu thông tin.

“Công tác TK, QT HCLS là nhiệm vụ chính trị quan trọng của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế; thể hiện sâu sắc đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa” của dân tộc ta. Thực hiện tốt công tác này là tình cảm, trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta. Nhưng hiện nay, thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ ngày càng ít dần; số lượng HCLS cần phải TK, QT và số lượng mộ liệt sĩ thiếu thông tin còn lớn… những khó khăn đó đòi hỏi các đơn vị làm nhiệm vụ TK, QT HCLS càng phải quyết tâm hơn nữa”, Thiếu tướng Trần Quốc Dũng, Cục trưởng Cục Chính sách, Tổng cục Chính trị-Chánh văn phòng Ban Chỉ đạo quốc gia 515 nhấn mạnh.

DUY THÀNH