Khó khăn trong việc phục hồi thảm họa động đất tại Myanmar

Ba tuần sau trận động đất kép kinh hoàng xảy ra ngày 28/3, nhiều khu vực tại Myanmar, đặc biệt là những nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất vẫn chưa thể khôi phục các dịch vụ cơ bản. Nhiều cộng đồng vẫn sống trong cảnh thiếu nơi trú ẩn an toàn, nước sạch, vệ sinh, điện ổn định và chăm sóc y tế, trong khi những cơn dư chấn vẫn tiếp diễn gần như mỗi ngày.

Theo báo cáo mới nhất từ Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên Hợp Quốc (OCHA), tình trạng bất ổn và lo sợ tiếp tục gia tăng trong cộng đồng dân cư do ảnh hưởng của dư chấn và tiến độ cứu trợ chậm. Các nỗ lực ứng phó bị gián đoạn bởi thiếu hụt nguồn lực, nhân lực và cơ sở vật chất, trong bối cảnh Myanmar vốn đã lâm vào một cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng do nội chiến.

Tổn thất nghiêm trọng trên diện rộng

Trận động đất mạnh 7,7 độ Richter có tâm chấn gần Mandalay - thành phố lớn thứ hai của Myanmar đã tàn phá nặng nề 6 khu vực và bang, bao gồm cả thủ đô Naypyitaw. Theo ước tính từ tờ Myanma Alinn, trận động đất đã khiến ít nhất 3.726 người thiệt mạng, 5.105 người bị thương và 129 người vẫn mất tích. Hơn 65.000 ngôi nhà, 2.500 trường học, 6.000 chùa chiền và hàng loạt công trình hạ tầng khác như bệnh viện, đập nước, cầu đường cũng bị hư hại.

Trận động đất không chỉ gây thiệt hại về người và của, mà còn khiến tình trạng nhân đạo tại Myanmar thêm trầm trọng. Theo Liên Hợp Quốc, hơn 3 triệu người đang phải di dời và gần 20 triệu người khác rơi vào tình cảnh thiếu thốn.

Cứu hộ trong điều kiện khó khăn

Mặc dù đã có sự tham gia hỗ trợ của 1.975 nhân viên quốc tế từ 25 quốc gia, các hoạt động cứu hộ vẫn gặp nhiều trở ngại. Hơn 650 người đã được cứu sống, và khoảng 753 thi thể được đưa ra khỏi đống đổ nát. Tuy nhiên, số lượng đội cứu hộ quốc tế đã giảm mạnh trong những ngày gần đây, khi công tác tìm kiếm người sống sót dần kết thúc, để lại phần lớn công việc dọn dẹp và hỗ trợ cho lực lượng địa phương.

Một nhân viên thuộc Liên đoàn Cứu hộ Myanmar (Mandalay) chia sẻ với hãng tin "The Associated Press" rằng ưu tiên hiện tại là thu dọn thi thể và đống đổ nát từ các tòa nhà lớn, đồng thời cung cấp hỗ trợ cho người dân còn sống sót. Tuy nhiên, nguồn lực hạn chế đang là trở ngại lớn.

Trong khi đó, theo Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), khối lượng mảnh vỡ từ trận động đất lên đến 2,5 triệu tấn, tương đương khoảng 125.000 xe tải cần được xử lý. UN-Habitat và Hiệp hội Kỹ thuật Myanmar cũng đang tiến hành đánh giá thiệt hại quy mô lớn tại các khu vực bị ảnh hưởng.

Tại thủ đô Naypyitaw, phần lớn hoạt động cứu hộ đã ngừng lại. Các tòa nhà chính phủ bị hư hại vẫn chưa được sửa chữa, và người dân phải tự lực thu dọn đống đổ nát trong khu dân cư. Trong một cuộc họp nội các, Tổng Tư lệnh Min Aung Hlaing cho biết sẽ xem xét thiết kế lại quy hoạch đô thị của thành phố sau thảm họa.

Được xây dựng từ năm 2006 như một trung tâm hành chính mới, Naypyitaw nổi tiếng với những con đường nhiều làn xe rộng lớn và các tòa nhà chính phủ hoành tráng. Tuy nhiên, thảm họa lần này đã cho thấy những thách thức trong việc duy trì cơ sở hạ tầng và khả năng ứng phó khẩn cấp của thủ đô này.

Khi đất nước vẫn đang oằn mình trước khủng hoảng nhân đạo kéo dài, trận động đất chỉ làm cho tình hình trở nên nghiêm trọng hơn. Cộng đồng quốc tế và các tổ chức nhân đạo đang kêu gọi tăng cường hỗ trợ cho Myanmar trong công tác tái thiết và cứu trợ.

Bình Nguyên