Kho tiền mặt 23.000 tỷ USD: Chìa khóa cho đợt tăng giá của chứng khoán Trung Quốc

Tiền gửi hộ gia đình Trung Quốc đã giảm 0,7% từ mức kỷ lục trong tháng 6 xuống còn 160.900 tỷ nhân dân tệ vào tháng 7, cho thấy các nhà đầu tư đang bắt đầu đưa tiền vào đầu tư. JPMorgan Chase & Co. dự đoán khoảng 350 tỷ USD tiết kiệm bổ sung có thể chảy vào thị trường cổ phiếu từ tháng 7/2025 đến cuối năm sau, đẩy giá cổ phiếu tăng hơn 20%.

Chỉ số CSI 300 đã bùng nổ, tăng 10% trong tháng 8, trở thành một trong những chỉ số chứng khoán tăng trưởng tốt nhất thế giới nhờ làn sóng thanh khoản. Dù các quỹ đầu cơ hoạt động sôi nổi, các nhà phân tích cho rằng các nhà đầu tư cá nhân Trung Quốc vẫn đang ở giai đoạn đầu của một đợt dịch chuyển lớn vào kênh đầu tư cổ phiếu.

“Tiền mặt giúp tạo nên thị trường tăng giá và việc tiền gửi chuyển sang kênh đầu tư cổ phiếu sẽ là động lực quan trọng của đợt tăng giá này”, Xu Dawei, Giám đốc quỹ tại Jintong Private Fund Management ở Bắc Kinh, nhận định. “Nó đã bắt đầu và sẽ không thể quay lại”.

Lượng tiết kiệm dồi dào là một trong những yếu tố khiến các ngân hàng Phố Wall nâng mục tiêu giá đối với các chỉ số chính của thị trường chứng khoán Trung Quốc, đồng thời thắp lên hy vọng rằng đợt tăng này - vốn bất chấp lợi nhuận ảm đạm và lo ngại kéo dài về sức khỏe của nền kinh tế - vẫn còn dư địa để tiếp diễn.

Các chiến lược gia của Goldman Sachs Group Inc. đã nâng mục tiêu cho chỉ số CSI 300, dự báo chỉ số sẽ tăng khoảng 10% trong 12 tháng tới. HSBC Holdings Plc cũng gọi lượng tiền tiết kiệm trong dân là “chất xúc tác rất tích cực” khi nâng mục tiêu cho hai chỉ số chứng khoán lớn nhất của Trung Quốc.

Lo bỏ lỡ cơ hội

Darwin Mao, 28 tuổi, nhân viên công nghệ tại Bắc Kinh, đã để mắt đến việc chuyển sang đầu tư chứng khoán từ tháng 9 năm ngoái.

Khi đó, một đợt kích thích mạnh mẽ từ Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã khiến chứng khoán tăng vọt, chấm dứt đợt bán tháo kéo dài nhiều năm do những lo ngại về kinh tế. Chỉ số CSI 300 đã tăng khoảng 25% chỉ trong một tuần, khiến nhà đầu tư nội địa đổ xô mua vào. Tuy nhiên, mãi đến tháng 8 năm nay, chỉ số này mới vượt qua đỉnh cũ.

“Giá cổ phiếu tăng nhanh quá nên tôi không kịp tham gia”, Mao nói, đồng thời cho biết lần này anh quyết tâm không bỏ lỡ cơ hội. “Tôi đã tận dụng cơ hội đầu tư một phần tiền nhàn rỗi vào cuối tháng 7 và đang gia tăng vị thế. Tôi tin đợt tăng giá này sẽ kéo dài đến cuối năm nay”.

Chỉ số CSI 300 đã tăng 9/10 tuần gần nhất, nâng mức tăng từ đáy hồi đầu tháng 4 năm nay lên 25%. Nhà đầu tư tin tưởng chính quyền sẽ duy trì tâm lý tích cực trước Lễ duyệt binh ngày 3/9 kỷ niệm 80 năm kết thúc Thế chiến II.

Thị trường tăng mạnh gây lo âu

Đợt tăng giá trị thị trường lên tới 1.000 tỷ USD của thị trường chứng khoán Trung Quốc đang làm dấy lên lo ngại về rủi ro ngày càng lớn. Một số công ty chứng khoán, trong đó có Morgan Stanley, cảnh báo rằng thị trường đang quá nóng, với nhiều chỉ báo kỹ thuật cho tín hiệu quá mua mạnh. Ví dụ, cổ phiếu của Cambricon Technologies Corp. đã tăng hơn gấp đôi trong tháng 8, buộc công ty thiết kế chip AI này phải cảnh báo nhà đầu tư rằng giá cổ phiếu không còn phản ánh đúng nền tảng cơ bản, khiến giá cổ phiếu giảm mạnh hôm thứ Sáu.

Cho đến nay, dòng tiền từ kênh tiết kiệm chuyển sang thị trường chứng khoán vẫn còn nhỏ giọt: mức tăng khoảng 2,1 nghìn tỷ nhân dân tệ trong tiền gửi phi tài chính - thước đo thanh khoản trong thị trường cổ phiếu, quỹ và tài khoản tín thác - vào tháng 7 chỉ là mức cao nhất kể từ tháng 2, và không vượt nhiều so với trung bình mùa vụ của thập kỷ qua.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng xu hướng này sẽ được thúc đẩy do hiện không có kênh đầu tư thay thế đủ tốt. Lợi suất trái phiếu đang ở mức thấp kỷ lục, trong khi bất động sản - kênh đầu tư ưa thích của người dân Trung Quốc - vẫn chưa phục hồi sau đợt suy thoái kéo dài nhiều năm. Tiền gửi kỳ hạn một năm tại các ngân hàng lớn nhất Trung Quốc hiện chỉ trả mức lãi suất 0,95%/năm, mức thấp nhất lịch sử.

“Ở Trung Quốc hiện thiếu tài sản có thể đầu tư”, Winnie Wu, chiến lược gia trưởng về Trung Quốc tại BofA Securities, nhận định. “Nếu thị trường chứng khoán cho thấy rõ khả năng sinh lời, người dân sẽ sẵn sàng phân bổ thêm vốn vào kênh đầu tư này”.

Bài toán kiểm soát biến động

Một câu hỏi quan trọng là liệu giới chức Trung Quốc có thể kiểm soát tốt biến động của thị trường chứng khoán hay không. Cơ quan quản lý và nhà đầu tư Trung Quốc từng bị tổn thương nặng nề trong các chu kỳ bong bóng và sụp đổ trước đây, đặc biệt là bong bóng cách đây một thập kỷ, thổi bay hơn 2.000 tỷ USD giá trị thị trường khi thị trường đi xuống.

Công ty chứng khoán Sinolink Securities Co. đã nâng yêu cầu ký quỹ đối với nhà giao dịch, trong khi một số quỹ trong nước giới hạn quy mô lệnh mới. Chưa rõ liệu những động thái này có xuất phát từ chỉ đạo của cơ quan quản lý hay không, nhưng tại Trung Quốc, việc chính quyền đưa ra hướng dẫn ngầm cho các công ty chứng khoán và quỹ trong giai đoạn thị trường biến động mạnh là khá phổ biến.

Truyền thông Trung Quốc cũng đã cảnh báo nhà đầu tư về việc đầu cơ quá mức.

Các nhà đầu tư cá nhân rõ ràng vẫn còn nhiều tiền để tham gia, nhưng các nhà quản lý quỹ và chuyên gia phân tích cho rằng, những đợt tăng ổn định thay vì dao động dữ dội mới là điều khuyến khích họ gắn bó lâu dài với thị trường chứng khoán.

“Điều quan trọng lần này là có một thị trường tăng giá chậm”, Wu Xianfeng, Giám đốc quỹ tại Shenzhen Longteng Assets Management Co., cho biết. “Đó là cách duy nhất để sự dịch chuyển từ tiền gửi sang cổ phiếu trở nên bền vững”.

Mạnh Khôi / Theo báo chí nước ngoài