Kho vũ khí hạt nhân Mỹ đối mặt nguy cơ gián đoạn giám sát khi chính phủ đóng cửa
Khủng hoảng đóng cửa chính phủ Mỹ đã bước sang tuần thứ ba và bắt đầu chạm tới một trong những cơ quan nhạy cảm nhất của hệ thống an ninh quốc gia: Cơ quan Quản lý An ninh Hạt nhân Quốc gia (NNSA) - đơn vị chịu trách nhiệm duy trì, bảo dưỡng và bảo vệ toàn bộ kho vũ khí hạt nhân của Mỹ.
Một khuôn viên của Cơ quan An ninh Hạt nhân Quốc gia tại Oak Ridge, Tenn. Ảnh: Eric Cox/Reuters
Bộ Năng lượng Mỹ xác nhận khoảng 1.400 nhân viên NNSA, tương đương gần 80% lực lượng, sẽ bị buộc phải nghỉ việc không lương từ đầu tuần tới do ngân sách dự phòng cạn kiệt. Chỉ còn 375 - 400 nhân sự được xếp vào nhóm “tối quan trọng”, tiếp tục làm việc nhằm bảo đảm các hoạt động giám sát đầu đạn, vận chuyển vật liệu hạt nhân và quản lý hệ thống an toàn.
Nghị sĩ Mike Rogers, Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Hạ viện, cảnh báo đây là tình huống chưa từng có: “Đây không phải là những nhân viên có thể cho về nhà. Họ đang quản lý tài sản răn đe chiến lược của Hoa Kỳ. Một sơ suất, một khoảng trống giám sát – và chúng ta sẽ phải trả giá.”
Các kỹ thuật viên đang làm việc trên một tên lửa đạn đạo liên lục địa gần căn cứ không quân Malmstrom ở Great Falls, Montana. Ảnh: Hạ sĩ Daniel Brosam/AP
NNSA quản lý hơn 5.000 đầu đạn hạt nhân, trong đó khoảng 1.770 đầu đạn đang triển khai trực chiến, cùng hàng loạt chương trình an ninh nhằm ngăn nguy cơ phổ biến vật liệu hạt nhân ra thế giới, bao gồm cả các hoạt động giám sát tại Ukraine giữa cuộc xung đột với Nga. Nếu lực lượng bị thu hẹp đột ngột, các chuyên gia cảnh báo nguy cơ gián đoạn luồng giám sát vật liệu hạt nhân, làm lỏng khả năng răn đe chiến lược của Mỹ.
Bộ trưởng Năng lượng Chris Wright thừa nhận sự gián đoạn này có thể ảnh hưởng đến chương trình hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân trị giá 946 tỷ USD - vốn đang được tăng tốc trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Donald Trump. Ông dự kiến sẽ tới cơ sở hạt nhân ở Nevada trong tuần tới để đánh giá mức độ rủi ro sau đợt cắt giảm nhân sự quy mô lớn.
Trong khi đó, hàng trăm nghìn nhân viên liên bang khác tiếp tục phải nghỉ việc hoặc làm việc không lương. Giới phân tích cảnh báo, nếu tình trạng này kéo dài, không chỉ năng lực triển khai mà cả hệ thống răn đe hạt nhân của Mỹ – vốn được coi là “lớp phòng thủ cuối cùng” – cũng có nguy cơ bị ảnh hưởng.
